مسجد و مکتب امام صادق(ع)؛ محلی برای رفت و آمد اهل دانش و علم
گروه اجتماعی ــ مسجد و مکتب امام صادق(ع) یکی از قدیمی‌ترین مساجد شهر مشهد است، ساخت این مکان معنوی تقریباً با دوران جنگ هشت سال دفاع مقدس همزمان بود و به‌گونه‌ای اداره می‌شد که اهل دانش، علم و آن دسته از افرادی که در حوزه و دانشگاه مشغول تحصیل بودند، در آن رفت و آمد داشتند، از رو مسجد امام صادق(ع) به مهم‌ترین مسجد مشهد پس از مسجد گوهرشاد تبدیل شد.
مسجد و مکتب امام صادق(ع) یکی از قدیمی‌ترین مساجد شهر مشهد است که زمین آن توسط فردی به نام عباس هرمززاده وقف شده است. جهت معرفی این مسجد که از مساجد شاخص و مطرح در سطح شهر مشهد است، به سراغ افرادی که در آن فعالیت دارند رفتیم تا از روند شکل‌گیری و فعالیت مسجد و مکتب امام صادق(ع) مطلع شویم.
حجت‌الاسلام امیرحسین هرمززاده یکی از نوادگان مرحوم عباس هرمززاده که اکنون امام جماعت این مسجد است، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا از خراسان‌رضوی، با بیان اینکه این مسجد از پشتوانه قدیمی برخوردار بوده و از ابتدای تاسیس نیز به عنوان نهاد نخبگانی فعالیت داشته است، عنوان کرد: این مسجد به‌گونه‌ای اداره می‌شده که اهل دانش، علم و آن دسته از افرادی که در حوزه و دانشگاه مشغول تحصیل بودند، این مکان را پایگاهی برای رفع سوالات مختلف خود در خصوص معاد و... انتخاب کرده و از این رو این محل به مهم‌ترین مکان معنوی پس از مسجد گوهرشاد تبدیل شده است.
وی اظهار کرد: زمانیکه این مسجد تأسیس شد، مشهد به نوعی مرکز شهر به‌شمار می‌آمد، به‌گونه‌ای که دیگر خیابانی بالاتر از میدان تقی‌آباد وجود نداشت و کاملاً خاکی بود. از این رو مسجد امام صادق(ع) نزد همه از اعتبار و جایگاه خاصی برخوردار شد.
امام جماعت مسجد امام صادق(ع) ادامه داد: این اعتبار را هم به لحاظ محلی که این مسجد در آن بنا شده بود، کسب کرد، به دلیل اینکه خیابان دانشگاه در آن زمان در مرکزیت دانشگاه‌ها قرار داشت و هم به دلیل فضای اجتماعی که در این منطقه حاکم بود، به‌گونه‌ای که کسبه انقلابی و کسبه مهم دانشگاه نیز در این منطقه حضور داشتند.
وی عنوان کرد: ما نیز درصدد هستیم تا با فعالیت‌های مختلفی که پیش‌بینی کرده‌ایم، به رونق بیش از پیش این مسجد کمک کرده و به نوعی با این کار بتوانیم مسجد کرامت دیگری که در آن سال‌ها از مساجد پررونق مشهد است، تحقق پیدا کند و این مکان مجدداً به همان مسجد خیابان دانشگاهی که در گذشته شهرت داشت و محل مراجعه اهل فضل، دانش، حوزویان و دانشگاهیان بود، تبدیل شود.
هرمززاده افزود: با برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی و استفاده از علمای صاحب نفوذ، صاحب کلام، صاحب نام و همچنین سایر اساتیدی مانند آیت‌الله وکیلی که در آغاز تأسیس این مسجد فعالیت داشتند و شخصیت نو‌ظهور و بنامی در عرصه حوزه علمیه خراسان هستند، همگی تلاش خود را در این مسیر به کار خواهیم گرفت.
امام جماعت مسجد امام صادق(ع) افزود: از این رو پیش‌بینی کرده‌ایم به برگزاری جلسات درس اخلاقی، تریتی و تذهیب نفس برای افرادی که مشتاق این جلسات هستند، همت گماریم، همچنین به مباحثی از جمله مقایسه فلسفه اخلاق در اسلام و فلسفه اخلاق در مکاتب دیگر، نقد و بررسی آنها، معرفی فرهنگ و الگوی برتر برای اخلاق که اسلام بر چه اساسی اخلاق مداری را تعریف می‌کند و هریک مبتنی بر چه دلایلی برتر شناخته شده‌اند، بپردازیم.
جوانگرایی از اهداف مهم این مسجد
نوه واقف مسجد عنوان کرد: در واقع این مباحث از زبان اهل مکتب و فلسفه ملاصدرا جوانپسند، چرا که همگی مطالعات عقلی و حکمی هستند. بنابراین امیدواریم که با این فعالیت‌ها شاهد این امر باشیم که این مسجد مجددا به همان اوج و شکوهی که در گذشته داشته بازگردد و جوانگرایی که آیت‌الله زنجانی نیز به آن تاکید داشتند، مورد توجه قرار گیرد، چرا که امروزه یکی از معضلات جامعه ما این است که به جوانان کمتر میدان داده می‌شود.
هرمززاده با بیان اینکه در واقع باید اشاره به این موضوع داشت که هر مدیریتی همسن خود را جذب خواهد کرد، اظهار کرد: از این رو باید به جوانان میدان داد و آنها را امیدوار کرد. این کاری است که خوشبختانه مسجد امام صادق(ع) به آن توجه داشته و خواهد داشت و باید مساجد، سایر مکان‌ها و نهادهای دیگر نیز از این مسجد الگوگیری کرده و از این راه جوانان را پای منبرهای خود جذب کنند.
وی اضافه کرد: این در حالی است که با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب، نجات کشور ما در چله دوم انقلاب مبتنی بر این است که جوانان در عرصه جهاد فرهنگی، اقتصادی و سیاسی وارد شوند و با استفاده از دانش، تجربه و تلاشی که در این مسیر دارند به آنجایی که هدف آنها است، دست یابند.
مساجد به محلی برای تردد جوانان تبدیل شود
امام جماعت مسجد امام صادق(ع) عنوان کرد: همواره اگر جوانی در مسجد اخلاص، معنویت، علم و پاسخ دردهای خود را مشاهده کند، با آن نفس پاکی که دارد، قطعا به این سمت خواهد آمد، چرا که سرشت آنها نیز بر پایه معنویت، اخلاص، محبت، علم و معرفت به خدا بنا شده و تنها در صورت ایجاد پاسخگویی به اینگونه شبهات و نیازهای آنها، می‌توان شاهد این باشیم که مساجد به محلی برای تردد جوانان تبدیل شود.
وی گفت: همچنین دیگر فعالیت‌هایی که در آینده به آنها خواهیم پرداخت، این است که بسیج خواهران و برادران دوباره قوت گیرد، به جوانان میدان داده شود تا قرآن بخوانند و این کار به آنها انگیزه‌ای خواهد داد و منجر به این می‌شود که پای منبر مساجد جذب و جمع شوند. در صورت ادامه این روند ما شاهد خواهیم بود که این مسجد به اوج و اصالت گذشته خود بازخواهد گشت و حتی قوی‌تر از گذشته نیز فعالیت خواهد داشت.
هرمززاده بیان کرد: در واقع تحقق این امور بستگی به افرادی که در مسجد هستند و صمیمتی که بین آنها برقرار است، دارد. این‌ها نورانیت مسجد را در برمی‌گیرد و هرجا که نورانیت مسجد باشد مومنین هم به سمت آن خواهند آمد.
امام جماعت مسجد امام صادق(ع) ادامه داد: از این رو ما هم از زمانیکه در این مسجد فعالیت خود را آغاز کرده‌ایم، سعی داشته‌ایم تا مسائل سیاسی روز را بین نمازها مطرح کنیم و مردم هم خوشبختانه از این امر استقبال می‌کنند. همچنین سعی ما بر این است که منویات مقام معظم رهبری و آنچه را که ایشان در سخنان خود به آن تاکید دارند را در قالب کلیپ صوتی به گوش مردم برسانیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، خاطرنشان کرد: با پدربزرگم تنها خاطرات کودکی خود را دارم و فرصتی نداشتم که ارتباط بیشتری با وی داشته باشم. با توجه به گفته‌هایی که اطرافیانم برای من تعریف کرده‌اند، شنیده‌ام که مرحوم عباس‌زاده از معنویات زیادی برخوردار بود و علی‌رغم اینکه فرزندان زیادی نیز داشت، اما تصمیم گرفت که این زمین را برای ساخت مسجد وقف کند.
هرمززاده افزود: ایشان همواره با توجه به نیت پاک و اخلاصی که داشت، همیشه سعی می‌کرد دیده نشود و تاکید داشت که این مسجد استوار بماند. با خلوصی که داشت در نهایت، معرف و منادی مکتب امام صادق(ع) شد و زمینه‌ای را برای وحدت میان حوزه و دانشگاه که یکی از اهداف تاسیس و نامگذاری این مسجد بود را فراهم کرد.
امام جماعت مسجد امام‌صادق(ع) تصریح کرد: همچنین بر این امر تاکید داشت که با توجه به اینکه مسجد در خیابان دانشگاه تاسیس شده، بتواند علوم دینی را با جهان‌بینی ترکیب و علوم اسلامی از آن تولید شود، چرا که این امر نیز یکی از دغدغههای مقام معظم رهبری بوده است.
وی اظهار کرد: پدربزرگ من همچنین تاکید داشت که کتابخانهای هم در این مسجد ساخته شود تا به نوعی محل رفت و آمد دانشجویان و جوانان باشد. از این رو تا هنگامیکه ایشان حضور داشتند، این مسجد محلی برای حضور بود و امیدواریم که به تعداد این جوانان افزوده شود.
هرمززاده افزود: سازمان شهرداری میتواند برای شهدایی که در این مسجد جان خود را فدا کردند، اقدامای پیش‌بینی کند، به این صورت که از خانواده شهیدان دعوت و معرفی شوند و یا کتابی در خصوص زندگی آنها نوشته شود. امیدواریم که به این کار مهم توجه شود، تا بتوانیم از طریق مسجد به نوعی فرهنگ شهادت را هم ترویج دهیم.
امام جماعت مسجد امام صادق(ع) در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به ویژگیهای شخصیتی آیت‌الله زنجانی و همچنین فعالیت‌های قرآنی وی در این مسجد عنوان کرد: در اوایل سالهای تاسیس این مسجد، علامه تهرانی مسئولیت امام جماعت این مسجد را بر عهده داشت و بعد از ایشان، عهدهداری این کار به آیت‌الله زنجانی واگذار شود.
هرمززاده با بیان اینکه آیت‌الله زنجانی اهل فلسفه و از دانش عمیقی برخوردار بود، با دانشجویان نیز ارتباط قوی داشت و شبهات آنها را در زمان بحبوحه انقلاب، همچون افرادی مانند شهید مطهری که تلاش می‌کرد شبهات کمونیستی را برطرف سازد، حل می‌نمود، عنوان کرد: آیت‌الله زنجانی هم از شاگردان آیت‌الله طباطبایی و در فلسفه نزد ایشان درس آموخته بود و با استفاده از آن همه آموختهای که داشت، توانست چراغ فضل و دانش را در این مسجد روشن کند و دانشجویان که خلقوخو و برخوردهای نیکوی ایشان را در اوج فقاهت و دانش میدیدند، ناخودآگاه جذب ایشان میشدند.
ادامه دارد...
انتهای پیام
