در چهارمین نشست همایش بینالمللی «عدالت و اخلاق» عنوان شد:
غفلت از اسلام و پایین آوردن آن به سطح فقه و حقوق
گروه معارف: چهارمین نشست تخصصی همایش بینالمللی «عدالت و اخلاق در مکتب اهل بیت با تاکید بر آموزه‌های امام رضا(ع)»، در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، چهارمین نشست از نشست‌های تخصصی همایش بینالمللی «عدالت و اخلاق در مکتب اهل بیت با تاکید بر آموزه‌های امام رضا(ع)»، صبح امروز 27 فروردین ماه در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
در این نشست سیدعلیرضا واسعی، دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با موضوع «نقش عدالت اجتماعی در شکوفایی تمدن اسلامی عهد رضوی» به ارایه مقاله پرداخت و گفت: دوره اول خلافت عباسی مخصوصا در دوران امام رضا(ع)، آغاز رشد و گسترش تمدن اسلامی است و در این مقاله ادعا داریم، راز شکوفایی علمی آن دوران، ریشه در عدالت نسبی اجتماعی دارد.
وی با بیان اینکه در دوره اول خلافت عباسی، مردم به لحاظ معیشت از وضعیت نسبی و خوبی برخوردار بودند لذا رو به علم آوردند، اظهار کرد: در این دوران، به لحاظ علمی، چند اقدام ارزشمند صورت گرفت که شامل ترجمه متون بیگانگان، برگزاری جلسات مناظره و گفتوگوهای علمی و توجه به دانش و دانشمند بودن، بدون در نظر گرفتن تعلقات نژادی، مذهبی و.. است و این عوامل زمینه را برای رشد علم و عدالت اجتماعی فراهم کرد.
در ادامه، حجت الاسلام احمد واعظی، استاد دانشگاه باقرالعلوم، مقاله خود با موضوع «عدالت سیاسی اخلاق محور» را ارائه کرد و گفت: اساسا عدالت امری سیاسی است و بدون پشتوانه سیاسی نمی‌توان عدالت را پیاده کرد.
وی با بیان اینکه قدرت یک مسئله اساسی است و حفظ، بسط و صیانت از قدرت دارای اهمیت است، اظهار کرد: بزرگترین دغدغه برای متفکران، این است که چطور می‌توان بین قدرت سیاسی و حقوق آزادی مدنی ارتباط برقرار کرد.
وی افزود: در واقع‌گرایی گفته می‌شود؛ اگر جامعه مدنی توانمند شود در توازن قدرت سیاسی و قدرت مدنی، عدالت اجتماعی برقرار می‌شود.
واعظی در ادامه با اشاره به پیوند بین عدالت و سیاست در سنت دینی ما تصریح کرد: در این زمینه دو جنبه وجود دارد یکی اینکه تصدی برخی مناصب سیاسی و اجتماعی مثل قضاوت منوط به عدالت شده و دوم اینکه عدالت در دین ما مهمترین غایت و هدف اجتماعی شمرده شده است و در این راستا دو مسئله مهم مطرح می‌شود؛ حکمرانی فرد عادل و حکمرانی عادلانه.
وی افزود: اینکه در جامعه اسلامی، حکمرانان عادل باشند به خودی خود موجب حکمرانی عادلانه نمی‌شود اما زمینه حکمرانی عادلانه را فراهم می‌کند.
وی با یادآوری اینکه اگر حکمرانی عادل باشد، لزوما نمی‌توان گفت حکمرانی عادلانه هم در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی داشته باشد، تصریح کرد: عدالت فردی، مساوی با عدالت اجتماعی نیست چون زمینه‌ساز عدالت اجتماعی و خصوصا عدالت سیاسی، سلامت اخلاقی جامعه است.
وی با بیان اینکه در بینش اسلامی ما غفلتی روی داده که در نتیجه آن وقتی می‌خواهیم از اسلام سخن بگوییم آن را به سطح فقه و حقوق و احکام پایین می‌آوریم در حالی که عمده تعالیم دینی و آیات قرآنی ما برای تبیین معارف توحیدی و اخلاقی است.
واعظی با تاکید بر اینکه تا زمانی که اخلاق، محور امور قرار نگیرد، عدالت سیاسی مدنظر اسلام محقق نمی‌شود، گفت: دموکراسی‌ها در معرض خطر عوام‌گرایی هستند همچنین در آن‌ها به جای اینکه مصالح واقعی و ارزش‌ها و آرمان‌های واقعی اسلام مدنظر باشد، رای آوردن به هر قیمت حتی با زیر پا گذاشتن اخلاق، اهمیت پیدا می‌کند.
استاد دانشگاه باقر العلوم ادامه داد: گسترش اخلاق مداری نیازمند فرهنگ سازی است و علاوه بر‌این باید نهادهای پشتیبانی ایجاد شوند که به صیانت از اخلاق بپردازند.
در ادامه پروفسور اندرونیومن، استاد دانشگاه ادینبورو با موضوع «امکان گفتگوی حقیقی بین ادیان، ایمان و غیب در احادیث ائمه و کتاب مقدس» به ارائه مقاله پرداخت و با تاکید بر اینکه بین ادیان وجوه مشترکی وجود دارد که باید به آن‌ها پرداخت، گفت: این وجوه مشترک می‌تواند زمینه‌ساز گفتوگوهای خوبی بین ادیان باشد.
وی یادآور شد: ما مخالف جنگ تمدنی هستیم.
