هنجارسازی؛ راهکار حمایت از تولید داخلی

عبدالحمید معرفی، عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه دلیل استفاده مردم از کالاهای خارجی متعدد است،  اظهار کرد: یکی از این دلایل می‌تواند به جنبه‌های روان‌شناختی مربوط باشد، به این معنا که تبلیغات باعث می‌شود افراد از نظر روانی به خرید کالاهای خارجی میل پیدا کنند. دلیل اجتماعی نیز می‌تواند در این زمینه وجود داشته باشد، یعنی اگر برند خارجی نمادی از تشخص و تجمل باشد و سپس به ارزش تبدیل شود، افراد برای اینکه نشان دهند از نظر اجتماعی و اقتصادی دارای موقعیت بالایی هستند، از آن کالا استفاده می‌کنند.
وی افزود: از نظر اقتصادی نیز ممکن است برخی بگویند کیفیت کالای خارجی بیشتر  و شخص گمان کند که کالای خارجی با کیفیت‌تراست، بنابراین از نظرآن‌ها به لحاظ اقتصادی صرفه ایجاب می‌کند که کالای خارجی را خریداری شود.
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان با بیان اینکه متولیان تولید داخلی نتوانسته‌اند اعتماد مردم را نسبت به کالاهای داخلی جلب کنند، گفت: عدم اعتماد مردم نسبت به کالاهای داخلی تقصیر تولیدکننده نیست و سیاستگذاری‌هایی که دولت نتوانسته انجام دهد در این موضوع دخیل است؛ سیاستگذاری‌ها باید به گونه‌ای انجام شود که تولید داخلی با کیفیت بالا به صرفه باشد، ولی حداقل در 20 سال گذشته این اتفاق رخ نداده است.
معرفی تصریح کرد: جایگاه ایران در تجارت جهانی به دلیل اینکه متکی به نفت بوده‌ایم، جایگاه مناسبی نیست. برای اینکه اعتماد مردم نسبت به کالاهای داخلی افزایش پیدا کند، باید سیاستگذاری‌های صحیحی انجام شود. تولیدکنندگان به دنبال سود هستند و باید بتوانند در بازار خود را حفظ کنند، ولی زمانی که سیاستگذاری‌ها در  این جهت سوق یابد که سود در دلالی و سرمایه‌گذاری در طلا و دلار باشد، یا مثلا سود سرمایه‌گذاری پول در بانک به‌صرفه‌تر از سرمایه‌گذاری در تولید کالا است، سودی در تولید به دست نمی‌آید.

استفاده از کالای داخلی به ارزش و هنجار تبدیل شود
وی بیان کرد: استفاده از کالای ایرانی دارای دو وجه است، اول وجه فرهنگی دارد، یعنی استفاده از کالای ایرانی باید به یک ارزش و هنجار تبدیل شود و این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که استفاده از کالای ایرانی را به ارزش ملی تبدیل کنیم و اگر فردی بخواهد کالای خارجی خریداری کند، این احساس به او دست دهد که مثلا اقتصاد کشورش خسارت می‌بیند. همان‌طور که عرق ملی نسبت به خاک این کشور وجود دارد، همان‌گونه نیز باید به اقتصاد و کالای این کشور عرق ملی وجود داشته باشد.
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: وجه دوم این است که تاکنون سیاستگذاری‌ها در حوزه اقتصاد و تولید غلط بوده و تا زمانی که سیاستگذاری‌ها اصلاح نشود، نهادینه ساختن فرهنگ استفاده از کالای ایرانی موفق نخواهد بود و عمده فشار را نمی‌توان بر مصرف‌کننده وارد کرد، بلکه باید به تقویت تولید پرداخت تا تولیدکننده بتواند جنس خوب تولید کند و تولید با کیفیت بالا برایش به‌صرفه باشد.

وی تصریح کرد: تاکنون سیاستگذاری‌ها کارآمد نبوده و در نتیجه فرهنگ استفاده از کالای ایرانی نیز نهادینه نشده است. نهادینه ساختن این فرهنگ نیز با سخن گفتن انجام نمی‌شود، تا زمانی که در تلویزیون کالای خارجی تبلیغ شده و مجوز وادرات کالای خارجی داده می‌شود، مردم نیز تمایل به خرید کالای خارجی خواهند داشت.

انتهای پیام