شریعتی؛ چالش‌برانگیزترین شخصیت معاصر تاریخ ایران
گروه فرهنگی ــ عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: شریعتی چالش‌برانگیزترین شخصیت معاصر تاریخ ایران و همواره برخی از افراد بر این باور هستند که گفتمان شریعتی، گفتمان تاریخ است.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، مهدی نجف‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، روز گذشته، دوم تیرماه در نشست تخصصی «شریعتی و پرسش‌های زمانه» که در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با حضور برخی از اساتید این دانشگاه برگزار شد، اظهار کرد: همواره برخی از افراد بر این باور هستند که گفتمان شریعتی، گفتمان تاریخ است. باید بیان کرد که شخصیت‌های بزرگی درخصوص ویژگی‌های شصیتی شریعتی سخنان و البته نقدهای زیادی در راستای گفتمان‌سازی او داشته‌اند.
وی ادامه داد: در واقع گفتمان‌ها از سوی سخن ایجاد می‌شود و بر همین اساس است که او را می‌توان به این عنوان یاد کرد و می‌توان مدعی شد که فردی به اندازه شریعتی درخصوص ایران سخن تولید نکرده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: گفتمان‌های شریعتی همچنان وجود دارد و مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر سخنانش جذابیتی نداشت و زنده نبود، قطعاً ما امروز شریعتی را رها کرده و شخصیت‌های دیگری را برای مباحث خود انتخاب می‌کردیم.
نجف‌زاده تصریح کرد: اما این در حالی است که باید گفت این گفتمان‌ها و گفتمان‌سازی‌ها همچنان در جای خود باقی مانده و به نوعی جایگاه خود را حفظ کرده است.
وی با بیان اینکه شریعتی در حقیقت چالش‌برانگیزترین شخصیت معاصر تاریخ ایران است، اضافه کرد: سخنان زیادی از سوی بسیاری از بزرگان به جهات مختلف درخصوص این استاد برجسته گفته شده، اما باید بیان کرد که دکتر شریعتی را می‌توان از یک‌سو با ملکم‌خان که به دوره پیش از مشروطیت باز‌‌می‌گردد و از سوی دیگر نیز با میشل فوکو مقایسه کرد.
این استاد ادبیات بیان کرد: همانطور که برای همه ما روشن است، پدران و بزرگان ما در عصر مشروطیت بهتر و عمیق‌تر سخن می‌گفتند، اما در این دوره نکاتی را مطرح می‌کنند که ما در حال حاضر جرأت بازگو کردن آن‌ها را نداریم، اما این مسائل نشان‌دهنده پابرجا بودن اینگونه گفتمان‌ها است.
نجف‌زاده افزود: تصور کنید اگر شریعتی در زمان ما بود با همه جوانب و مسائلی که ما با آن روبه‌رو هستیم چه واکنشی نشان می‌داد؟ در دوره شریعتی، جوانان با رغبت تمام به کلاس‌های درس می‌آمدند و فضای کامل برای ایدئولوژی فراهم بود، اما اکنون اینگونه نیست و همه ایدئولوژی‌ها به نفس‌های آخر خود رسیده است.
وی با بیان اینکه شریعتی همچنان می‌تواند قابل بحث باشد، خاطرنشان کرد: البته باید در این مسیر تلاش زیادی صورت گیرد، تا گفتمان جدیدی ایجاد شود و از سوی دیگر نیز مقاومتی که مقابل شریعتی وجود دارد را کنار بزنیم تا بتوانیم به نوعی باعث گفتمان جدیدی شویم.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: ما در زمانه جدیدی زندگی می‌کنیم که لیبرالیسم بر سوسیالیسم پیروز شد و در حقیقت روشنفکران ما سال‌هاست که می‌گویند زمانی که شریعتی سخن می‌گفت این دو مقوله، گفتمان‌های قدرتمند آن عصر بودند و هنوز هم سوسیالیسم حرفی برای گفتن دارد و این در حالی است که آن گفتمان غالب سیاسی که وجود داشت از بین رفته است.
نجف‌زاده با اشاره به اینکه ما با دنیای غیرسیاسی روبه‌رو هستیم و خوشبختانه یا متأسفانه مردم علاقه زیادی به حضور در عرصه سیاست ندارند، بیان کرد: اگر جست‌وجو کنیم متوجه خواهیم شد، گفتمانی که جوانان غرب مطرح می‌کنند همان گفتمانی است که جوانان ایرانی نیز از آن استفاده می‌کنند و از این موضوع در علوم سیاسی «غیرسیاسی شدن» یاد می‌شود.
وی اظهار کرد: در واقع سخن، کتاب و سخنرانی‌های دکتر شریعتی حکم فضای مجازی که امروزه همگی به آن دسترسی دارند را داشته است. از این‌رو بسیاری از جوانان ایرانی امروز پرسش‌های مهمی در مورد سوسیالیسم، لیبرالیسم، اسلام سیاسی، دوره پسااسلام سیاسی، شیوه زندگی و... دارند.
این استاد دانشگاه در ادامه تأکید کرد: به عقیده من چنین سؤالاتی بسیار مهم هستند و باید شنیده شوند و مورد نقد و بررسی قرار گیرند، همانگونه که دکتر شریعتی نیز به این فعالیت‌ها اهتمام داشته است.
نجف‌زاده در پایان گفت: تکنولوژی، فهمی از آگاهی را به وسعت یک اقیانوس شکل داده و ما فکر می‌کنیم که دیگر از طریق کانال‌های ارتباطی دانا شده‌ایم، در صورتی که این موارد در زمان شریعتی وجود نداشت.
انتهای پیام
