باور توحیدی تنها، برای دین کافی نیست
معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی گفت: یک جامعه به پیوندی میان انسان و خدا نیازمند است، پیوند میان انسان‌ها نیز نیاز رشد و تعالی یک جامعه است و وجود یک باور توحیدی تنها در دین کافی نیست.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، هادی بختیاری، معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی استان، روز گذشته، دوم خردادماه در مراسمی که به مناسبت ختم قرآن در نماز تراویح در جمع نمازگزاران اهل تسنن بخش احمدآباد شهرستان مشهد در مسجد امام حسن مجتبی(ع) برگزار شد، در ارتباط با نیاز به زندگی سعادتمندانه اظهار کرد: هر کس، چه آنهایی که افق نگاهشان دنیوی و چه آنهایی که افق نگاه اخروی دارند، چه در زندگی شخصی خود و چه در زندگی ملی، منطقه‌ای و جهانی خود به دنبال زندگی سعادتمندانه هستند.
وی ادامه داد: برای تحقق این سعادت، نیازمند مقدمات و تلاش‌هایی هستیم تا اتفاق بیفتد. اگر روزی آدمیان در ابعاد محلی و منطقه‌ای یا ملی و جهانی، تنها در کنار یکدیگر قرار گیرند و هیچ کنشی نسبت به هم نداشته باشند، مانند دیواری خواهند بود که تنها با کنار هم قرار گرفتن آجرها ایجاد شده است و هیچ‌گونه پیوندی بین آنها وجود ندارد و با اندک بادی فرو خواهد ریخت. اجتماعات انسانی نیز این گونه است و نیازمند پیوندهایی هستند تا افراد را به یکدیگر متصل و هم‌بستگی ایجاد کند.
معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی درخصوص تعریف کنش جمعی اظهار کرد: علمای جامعه‌شناسی می‌گویند که بعضی از رفتارهایی که افراد در طول زندگی بروز می‌دهند، ناظر بر خودشان است و بعضی از رفتارهایی که به واسطه تمایلات و بروز هیجانات و احساساتی ایجاد شده و با فرد دیگری درمیان گذاشته می‌شود، ناظر بر دیگری است و از آن تحت عنوان کنش جمعی یاد می‌شود.
بختیاری ادامه داد: اگر پاسخی از طرف فرد دیگر داده شود، ارتباطی دوسویه شکل می‌گیرد و به آن تعامل اجتماعی گفته می‌شود. مانند سلام و احوالپرسی کردن که ارتباطی دو سویه است. زندگی ما در جامعه، سرشار از تعاملات اجتماعی است. تعاملات اجتماعی گاهی بار عاطفی دارند و گاهی فاقد بار عاطفی هستند. در تعاملاتی که بار عاطفی دارند، محبتی بین طرفین شکل می‌گیرد. به عنوان مثال همان سلام و احوالپرسی سلامتی می‌آورد و مهر و دوستی به دنبال دارد. البته گاهی تعاملات اجتماعی بار عاطفی منفی نیز دارند، برای مثال ناسزاگفتن، دعوا کردن، غیبت‌کردن و تهمت‌زدن بار عاطفی منفی به دنبال دارد.
وی اضافه کرد: اینکه یک جامعه به رشد و پیشرفت برسد، نیازمند به تعداد فراوانی تعاملات اجتماعی با بار عاطفی مثبت است و به عنوان مثال برای پیشرفت یک خانواده، محله، شهر و یا کشور نیازمند به اینگونه تعاملات اجتماعی هستیم.
معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی در ارتباط با تأکید دین و آموزه‌های دینی بر وجود تعاملات اجتماعی تصریح کرد: شرط رسیدن یک جامعه به رشد و پیشرفت، تعداد فراوانی تعاملات اجتماعی مثبت است، این تعاملات اجتماعی، یک امر دینی و برطبق آموزه‌های دینی است.
بختیاری گفت: خداوند در آیه 72 سوره انفال می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَٰئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ ۚ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يُهَاجِرُوا مَا لَكُمْ مِنْ وَلَايَتِهِمْ مِنْ شَيْءٍ حَتَّىٰ يُهَاجِرُوا ۚ وَإِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلَّا عَلَىٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ ۗ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ؛ آنان که به خدا ایمان آوردند و از وطن خود هجرت نمودند و در راه خدا با مال و جانشان کوشش و فداکاری کردند (یعنی مهاجرین مکه) و هم آنان که (به مهاجرین) منزل دادند و یاری کردند (یعنی انصار مدینه) آنها دوستدار و مددکار یکدیگرند و آنهایی که ایمان آورده‌اند لیکن مهاجرت نکرده‌اند هرگز شما دوستدار و طرفدار آنها نباشید تا وقتی که هجرت گزینند، ولی اگر از شما در کار دین و پیشرفت اسلام مدد خواستند بر شماست که آنها را یاری کنید مگر آنکه با قومی که با شما عهد و پیمان (مسالمت) بسته‌اند به خصومت برخیزند. و خدا به هر چه می‌کنید بیناست.» در این آیه عنوان می‌شود، علاوه بر اینکه یک جامعه به پیوندی میان انسان و خدا نیازمند است و به عبارتی جامعه با باور توحیدی نیاز است، پیوندی میان انسان‌ها نیز نیاز رشد و تعالی یک جامعه است و وجود یک باور توحیدی تنها در دین کافی نیست. در واقع عبادت و بندگی خداوند و شفقت و برادری با مردم سعادت دنیوی و اخروی را تضمین می‌کند.
وی در خصوص لزوم برقراری تعاملات اجتماعی بیان کرد: شرط سعادت، برقراری یک شبکه انسانی است. این موضوع هم نتیجه آموزه‌های دینی ماست و هم نتیجه مطالعات بشر امروز، این موضوع را تأیید می‌کند و مکانی مانند مسجد، می‌تواند محل مناسبی برای برقراری تعاملات اجتماعی باشد.
معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی اضافه کرد: هر فردی در دایره تأثیر اجتماعی خود، اگر می‌خواهد گام مثبتی در توسعه، پیشرفت و بهبود خود، خانواده، همشهری، هم‌وطن و تمام جهانیان بردارد، باید به تعاملات گرم اجتماعی دامن بزند.
راه رمضان باید ادامه‌دار باشد
در ادامه مولوی سیدیحیی فاضلی از علمای اهل تسنن بخش احمدآباد شهرستان مشهد در خصوص فضایل روزه‌داری و به نقل از امام ابوحامد غزالی اظهار کرد: روزه یک چهارم اسلام است، چرا که پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌فرمایند «روزه گرفتن نصف صبر است و صبر نیز نصف ایمان، بنابراین روزه یک چهارم ایمان خواهد بود و منزلت بسیار بالایی دارد.»
وی با بیان سخنان امام ابوحامد غزالی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های فریضه روزه گرفتن که آن را از دیگر فریضه‌ها متمایز می‌کند، نداشتن حسابی برای پاداش و مزد آن است، ثواب هر عمل نیکی اندازه داشته و عددی را شامل می‌شود، اما روزه گرفتن اینگونه نیست.
فاضلی مطرح کرد: پیامبر گرامی اسلام(ص) از خداوند حکایت می‌کند: «هر عمل حسنه‌ای که انسان انجام می‌دهد، بر حسب نیت‌اش 10 تا ۷۰۰ برابر خواهد شد به جز روزه. روزه را برای من گرفته است و من برای او مزد می‌دهم، مزدی که حساب ندارد»، بنابراین روزه جایگاه ویژه‌ای دارد.
این عالم اهل تسنن بیان کرد: هر فردی که روزه بگیرد به جایگاهی که خداوند فرموده نخواهد رسید؛ چرا که پیامبر گرامی اسلام(ص) دو شرط برای آن ذکر می‌فرماید: «تنها کسی که رمضان را برای ایمان و حساب روزه بگیرد به آن جایگاه خواهد رسید»، ایمان در این روایت به معنای آن است که فرد خود را مأمور بداند که بنده خداوند است و چون او دستور داده بدون هیچ چون و چرایی باید روزه بگیرد.
وی افزود: پیامبر گرامی اسلام(ص) در روایتی دیگر در خصوص فردی که به جایگاه ویژه نزد خداوند می‌رسد، می‌فرماید: «فردی که شب‌های رمضان را قیام کند و فردی که لیلةالقدر را از روی ایمان و طلب اجر قیام کند، تمام گناهانش بخشیده می‌شود»، بنابراین روزه باید تنها برای ایمان، احتساب و طلب اجر باشد.
درجات روزه‌داری
فاضلی اظهار کرد: امام ابوحامد غزالی در خصوص درجات روزه می‌فرماید: روزه‌داران به سه قسمت تقسیم می‌شوند، روزه عوام همان روزه‌ای است که افراد در آن از خوردن و آشامیدن اجتناب می‌کنند، در روزه خواص علاوه بر اجتناب از خوردن، آشامیدن و هم‌بستری کردن، تمام بدن انسان اعم از چشم، گوش، زبان، دست و ... روزه می‌گیرند و این روزه همان روزه‌ای است که خداوند قبول دارد.
این عالم اهل تسنن گفت: روزه خواص‌الخواص نیز همان روزه سوم است، این روزه، روزه قلب بوده که در آن قلب از هر وابستگی به جز الله، از هر کینه و دشمنی و از هر سوء ظنی نسبت به بندگان خداوند خالی است. این روزه همان روزه انبیاء، صدیقین و اولیا است و درجه بسیار بالایی دارد.
وی ادامه داد: حال که خداوند توفیق روزه‌داری در این ماه را به ما نصیب کرده و ان‌شاءالله توانسته‌ایم قلب خود را از هر آلودگی پاک کنیم و جز دسته دوم یا سوم باشیم، باید از این پس چگونه زندگی کنیم؟ همانطور که پس از تمیز کردن خانه، برای تمیز ماندن از آن مراقبت می‌کنیم، باید مواظب باشیم تا دوباره خانه دلمان آلوده نشود و این راه را ادامه دهیم.
فاضلی مطرح کرد: تنها با ارتباط، نزدیکی و ذکر خداوند متعال میتوانیم از دل خود در برابر آلودگی‌ها و شیطان محافظت کنیم؛ چرا که در این صورت در همان حالت رمضانی خواهیم ماند و دیگر مانند گذشته نخواهیم بود.
این عالم اهل تسنن بیان کرد: خداوند متعال می‌فرمایند: «از کسانی که غافل از ذکر ما هستند پیروی نکن، چرا که آنها به دنبال هوی و هوس بوده و تمامی اعمال آنها بی‌فایده است»، بنابراین باید با ذکر خداوند متعال این راه را ادامه دهیم.
وی افزود: یکی از اعمال نیکی که پس از ماه رمضان به آن اشاره شده در حدیثی از پیامبر گرامی اسلام(ص) قابل استناد خواهد بود؛ رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: «کسی که تنها ۶ روز پس از ماه مبارک رمضان را روزه بگیرد، گویی که تنهام عمر را روزه گرفته است.»
فاضلی اظهار کرد: راز فرصت‌های خیری چون به جا آوردن حج، قیام شب‌های قدر و ... تنها انجام فریضه‌ها نیست، چرا که در این صورت پس از اتمام آن دوران، انسان به حالت قبلی خود بازخواهد گشت، تا زمانیکه مرگ فرا رسد، باید ایمان خود را تحکیم سازیم تا با راحتی کامل از این دنیا برویم.
این عالم اهل تسنن گفت: اعمالی که تنها بر پایه احساسات بنا بوده و موقتی باشند، در زمان مرگ کمکی به ما نخواهند کرد، چرا که آن زمان که مرگ به سراغ انسان بیاید، تنها هر آنچه به اعماق قلبش نفوذ کرده باقی خواهند ماند و او را یاری خواهد کرد، راه بعد از رمضان باید ادامه‌دار باشد تا توانایی تحکیم ایمان خود را نیز داشته باشیم.
فاضلی مطرح کرد: افرادی نیز وجود دارند که اختلاف میان زمان برگزاری شب‌های قدر در مناطق و کشور‌های مختلف را سخره گرفته و می‌گویند چطور ممکن است در کشوری یک شب، شب قدر باشد و در کشور دیگری یک شب دیگر، در پاسخ به این افراد باید گفت فضیلت زمان‌ها و مکان‌ها از ذات خود آن زمان یا مکان نبوده بلکه از تجلی خداوند متعال خواهد بود، بنابراین این امر ممکن خواهد بود.
در پایان جلسه استاد زیبر شیخی، امام جماعت مسجد امام حسن مجتبی(ع) بخش احمدآباد و استاد جامعه‌النور الاسلامیه در مشهد طی سخنانی با تشکر از اقدامات وحدت‌گرایانه با توجه به جامعه اهل تسنن توسط معاونت فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی اهل تسنن را فرصتی برای نظام جمهوری اسلامی ایران دانست.
در این مراسم از تعدادی از افرادی که در فعالیت‌های مسجد امام حسن مجتبی(ع) بخش احمدآباد به ویژه سنت اعتکاف مشارکت فعال داشتند، تقدیر شد.
انتهای پیام
