عید قربان یا جشن قربانی، بعد از عیدفطر بهعنوان دومین جشن بزرگ مسلمانان است که با عنوان «جشنواره ایثار» نیز شناخته میشود. عید قربان به عنوان اوج مناسک حج در منا و در عربستان سعودی است اما مسلمانان در سراسر جهان این روز را جشن میگیرند. بیماری همهگیر کووید برای دومین سال متوالی بر جشنهای بزرگ مسلمانان سراسر جهان تاثیر گذاشته است، زیرا محدودیتهای مختلف در کشورها مانع برگزاری جشنها شده است. مراسم این روز از دهم ذیالحجه آغاز میشود و معمولا سه روز ادامه دارد.
امسال، به دلیل شیوع ویروس کرونا، مقامات سعودی این مراسم را با 60 هزار نفر برگزار کردند و این در حالی است که در سال گذشته، این تعداد فقط 10 هزار نفر از افراد محلی بود. برخی امیدوار بودند که با توجه به واکسیناسیون سراسر جهان، مراسم حج امسال انجام شود، اما مقامات سعودی تصمیم گرفتند که تعداد زائران را محدود کنند. البته شرایط پذیرش این افراد نیز واکسیناسیون و سن بین 18 تا 65 سال بود و البته زائران خارجی نیز اجازه شرکت نداشتند.
برای دومین سال متوالی، بسیاری از 1.6 میلیارد مسلمان جهان با توجه به محدودیتهای شدید بیماری همهگیر کووید- 19 این مراسم را برگزار میکنند. مسلمانان در صبح عید قربان نماز میخوانند و به افراد نیازمند کمک، با خانواده و دوستان خود دیدار و به آنان هدیه تقدیم میکنند، البته این مراسم مرتبط با قبل از شیوع ویروس کرونا بوده است و در حال حاضر، برخی از مراسمها حذف و برخی با رعایت دستورالعملهای بهداشتی انجام میشود. طی این مراسم، خانوادههایی که توانایی قربانی دارند، این کار را انجام میدهند و گوشت آن را بین نیازمندان و فقرا تقسیم میکنند.
بهطور سنتی، مراكشیها، عربها و مسلمانان در سراسر جهان این جشن را با برگزاری مراسم نماز شروع میکنند. سال گذشته، در بسیاری از کشورها ازجمله مراکش به دلیل شیوع ویروس کرونا، اقامه نماز عیدقربان انجام نشد، زیرا تمام مساجد بهعنوان بخشی از محدودیتهای کرونایی تعطیل بودند. آغاز دقیق مراسم عید با توجه به مکان متفاوت است اما درکشورهایی مانند ایالاتمتحده و انگلستان، عید قربان سال جاری از 20 جولای (29 تیرماه) آغاز میشود و به مدت سه روز ادامه دارد.
همه حیوانات برای قربانیشدن باید شرایط لازم (سالم، بینا و با حداقل محدودیت سنی اعمالشده) را داشته باشند. معمولا قربانیکردن حیوانات در خیابانهای بسیاری از کشورهای مسلمان معمول است اما در سالهای اخیر تلاش شده است، برای جلوگیری از انتقال بیماری با این عمل مقابله شود. در گزارشی از مصر آمده است، اسلام دین تمدن، پاکی و زیبایی است و این دین هرگز خواستار اقدامی نبوده که به دیگران و منافع عمومی آسیب برساند. به گزارش اینترنشنال بیزینس تایمز، فقط در پاکستان نزدیک به 10 میلیون حیوان در عید قربان ذبح میشوند. در انگلیس، هر فردی قصد قربانی کردن داشته باشد باید با مقامات برای کشتار آن هماهنگ کند. گوشت قربانی بهطور سنتی به سه قسمت مساوی (خانواده، دوستان وهمسایگان) تقسیم میشود.
مقامات بنگلادشی محدودیتهای مرتبط با بیماری کووید-19 را به دلیل تعطیلات عید قربان کاهش دادهاند و به مشاغل اجازه فعالیت بیشتر، استفاده از حملونقل عمومی و پروازهای داخلی محدود را دادهاند اما در کشور چین، محدودیتهای شدیدتری اعمال میشود. مقامات پاکستانی امنیت اطراف مراکز تجاری برجسته، بازارهای دام، اماکن مذهبی و سایر مکانهای شلوغ را تشدید خواهند کرد. مقامات در عمان خانهنشینی کامل را برای این کشور در سه روز وضع کردند که طی آن تمام فعالیتهای تجاری، جابجایی افراد و تردد وسایل نقلیه ممنوع است. خبرگزاری عمان گزارش کرد که تعداد بیماران بستریشده در بیمارستانها و بخشهای مراقبت ویژه چند برابر شده است.
مساجد و گروههای مذهبی اجتماعی معمولا وعدههایغذایی عمومی ارائه میدهند. غذا در تمام اعیاد مسلمانان نقش بسیار اساسی دارد و در بسیاری از اعیاد ازجمله عیدفطر و قربان غذاهای خاصی تهیه میشود که شامل باقلوا، بریانی (شامل پروتئین یا سبزی با کیفیت و برنج باسماتی است که همه آنها به مدت چند ساعت با بهترین ادویهها لایهلایه پخته میشوند.)، سوپ گل کلم، سالاد نخود با شربت لیموو پنکیک سیبزمینی به سبک پاکستانی است.
قربانیکردن یک حیوان از بسیاری جهات برای مسلمانان نمادین است و نمادی از فداکاریهایی است که فرد باید در زندگی خود انجام دهد تا بتواند به طور مثبت به زندگی دیگران کمک کند و رشد معنوی داشته باشد. در آیه 37 سوره حج به این موضوع اشاره شده است که نه گوشت این قربانىها به خدا مىرسد و نه خون آنها بلکه این تقواى شماست که به او مىرسد.
منابع:
gulfbusiness.com
aljazeera.com
tasteofhome.com
news.csu.edu.au
thejournal.ie
moroccoworldnews.com
garda.com
theweek.co.uk
history.com
britannica.com