امام حسین(ع)، شهید فرهنگ و جاهلیت زمان خود شد
مسئول پژوهش اداره‌کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی گفت: با توجه به اتفاقاتی که در زمان پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) رخ داد می‌توان گفت که امام حسین(ع) شهید فرهنگ، بی‌تفاوتی و جاهلیت آن زمان است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسین مهدوی پارسا، مسئول پژوهش اداره‌کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی اظهار کرد: عوامل بسیاری در جهت زمینه‌سازی واقعه عاشورا دخالت دارد و همواره قلم‌های بسیاری هم در این خصوص قلم‌فرسایی شده، اما بهترین تحلیل که بن‌مایه تحلیل‌های بعدی است را می‌توان سخنان مقام معظم رهبری دانست که این موضوع توسط ایشان بسیار دقیق و عالمانه مطرح شده است.
پیش‌بینی واقعه عاشورا توسط حضرت زهرا(س)
وی بیان کرد: اما آنچه که به نظر می‌رسد در این رخداد عظیم دخیل بوده عواملی چون سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هستند. عامل سیاسی همان عاملی است که ما از آن به عنوان غصب و جابه‌جایی خلافت یاد می‌کنیم. به دنبال این موضوع همواره دلیل اینکه امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) جان خود را در این راه فدا کردند این بود که این انحراف صورت نگیرد، زیرا به وضوح می‌دانستند که اگر این انحراف صورت گیرد دینی که به تازگی روی کار آمده و شرایط جامعه را تغییر داده است قطعاً این دین مجدداً نابود خواهد شد.
مسئول پژوهش اداره‌کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی گفت: پس این دو بزرگوار تلاش‌های بسیاری کردند و عواقب سوء جامعه را از رهبری الهی متذکر شدند، اما متأسفانه به دلیل دنیاگرایی و سکوتی که در میان امت حکمفرما شده بود باعث شد که امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) را یاری نکنند.
مهدوی پارسا افزود: اما حضرت زهرا(س) این انحراف را در خطبه‌ای که در جمع زنان مدینه خواندند به صورت دقیقی بیان کردند. ایشان پس از آنکه تلاش‌هایشان ناکام ماند از شوهران بانوان حاضر در آن جمع ابراز انزجار کردند. حضرت زهرا(س) پس از اینکه توضیحاتی در مورد مظلومیت امام علی(ع) و خدمات ایشان، ارائه کردند در بخشی از فرازهای پایانی این خطبه می‌فرمایند «بدانید به جان خودم سوگند که ناقه خلافت باردار شده است. منتظر بمانید که چندی نمی‌گذرد که نوزاد خود را به دنیا می‌آورد و سپس به جای کاسه شیر کاسه‌های پر از خون تازه و سم کشنده را شما خواهید دوشید، آن زمانیکه طرفداران باطل گرفتار خصران می‌شوند و به دنبال آن نیز عاقبت کارشان را که پیشوایانشان پایه‌گذاری کردند خواهند چشید و با تمام وجود آن را لمس خواهند کرد، پس بروید و به دنیای خود دلخوش باشید و خود را برای امتحان پر اضطرابی که در انتظار شماست، آماده کنید.»
وی تصریح کرد: بنابراین اگر این عامل سیاسی که همانا جابه‌جایی خلافت است را مورد توجه قرار دهیم، به نظر می‌رسد که عامل مؤثری در جهت وقوع حادثه عاشوراست که همواره حضرت زهرا(س) نیز این واقعه را پیش‌بینی می‌کردند.
دنیاگرایی؛ عامل اقتصادی وقوع حادثه عاشورا
مسئول پژوهش اداره‌کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی اضافه کرد: همچنین یک عامل اقتصادی هم در وقوع این حادثه دخالت داشته است. در زمان پیامبر(ص) و ایام رحلت ایشان جنگ‌ها به خارج از شبه جزیره عربستان کشیده شده بود که به‌تدریج رم و ایران فتح شدند و ثروت‌ها و غنایم زیادی به دست آمد و این امتی که شهادت‌طلبی و بحث حدود الهی برایش مهم بود به‌تدریج به سمت دنیاگرایی سوق پیدا کرد و همین عامل دنیاگرایی باعث شد آنچه که در زمان پیامبر(ص) برایشان مطرح بود و به خداوند ایمان داشتند، رنگ باخت و همین امر باعث شد برخی از صحابه اجازه نداشته باشند تا به سمت حق حرکت کنند.
مهدوی پارسا با اشاره به عامل فرهنگی و اجتماعی دخیل در واقعه عاشورا بیان کرد: عامل فرهنگی و اجتماعی در جهت این واقعه عظیم بسیار مهم است. طبیعتاً پیامبر(ص) پیش از آنکه مبعوث شوند ساختار اجتماعی آن زمان شکسته، غیرمتمرکز و قبیله‌ای بود که یک نظام‌های کدخدا منشانه‌ای داشتند.
وی اظهار کرد: در این میان پیامبر(ص) یک حکومت نظامی سیاسی متمرکزی را تشکیل دادند و دین را آوردند و به دنبال این حرکت ایشان بسیاری از افرادی که سنت‌های جاهلانه آن زمان آن‌ها را آزار می‌داد، دین را همراه آموزه‌های الهی پذیرفتند، اما طبیعتاً نیاز بود تا پس از رحلت ایشان، جانشین توانمندی این راه را ادامه دهد، پس امام علی(ع) از سوی خداوند انتخاب و پیامبر(ص) نیز آن را ابلاغ کردند.
مسئول پژوهش اداره‌کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی تصریح کرد: اما آنچه که رخ داد این بود که ما مشاهده می‌کنیم پس از رحلت پیامبر(ص) سبک و سیاق انتخاب رئیس رهبر به همان سبک و سیاق قبیله‌ای بازگشت و همین امر باعث شد که آن کانونی که بر مدار علی(ع) شکل گرفته بود به حاشیه کشیده شود و فردی مانند علی(ع) که جانشین به حق است و می‌تواند آن مسیر را ادامه دهد به کنار گذاشته شد و افرادی که از توان کمتری برخوردار بودند خود را به عنوان جانشین معرفی کردند و همین امر باعث شد که سنت‌گرایی عصر جاهلی مجدداً روی کار آید.
مهدوی پارسا ادامه داد: در چنین عصری نقل احادیث ممنوع شد، تنها خواندن آیات قرآن کریم مجاز بود، آیات قرآن هم با فهم ناقص افراد غیرمعصوم و افرادی که بهره علمی نداشتند و به بطون آیات قرآن آگاه نبودند نیز تفسیر می‌شد که در حقیقت تمامی این عوامل باعث شد که به‌تدریج این سنت‌های جاهلی روی کار آید.
وی بیان کرد: دوران 20 ساله حکومت معاویه به شدت به دنبال احیای سنت قبلی بود و ظاهری دینی داشت، اما کارکرد واقعی و دینی خود را از دست داده بود و این همان چیزی است که امروزه از آن به عنوان سکولار یاد می‌کنیم، پس طبیعی است که تمام اتفاقات در کنار یکدیگر باعث شد که فرهنگ عمومی جامعه تغییر کند. از این‌رو یک نوع تغییر و دگرگونی در فرهنگ عمومی جامعه و یک نوع بی‌تفاوتی به وجود آمد و باعث شد که آن اتفاقی که نباید، رخ دهد.
مسئول پژوهش اداره‌کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی گفت: وقتی آیه خلافت بر پیامبر نازل شد، ایشان فرمودند که به زودی افرادی خواهند آمد که این چنین نماز را تباه می‌کنند و به دنبال شهوات و امیال نفسانی خود می‌روند و جامعه به انحراف کشیده می‌شود و آنچه را که پیش‌بینی می‌کردند، اتفاق افتاد.
مهدوی پارسا اظهار کرد: از این‌رو وقتی تمام این اتفاقات را در کنار یکدیگر مشاهده می‌کنیم، می‌بینیم که به دنبال این رخدادها تحریف دین، ممنوعیت نقل حدیث، تفسیر به رأی، کمرنگ شدن ارزش‌های دینی و جابه‌جایی ارزش‌های دینی رخ داده است.
وی تصریح کرد: در واقع جا‌به‌جا شدن ارزش‌هایی دینی به گونه‌ای بود که منکرات در جامعه به عنوان ارزش مطرح بود، خواص باطل به سمت دنیاگرایی گرایش پیدا کردند، تعداد صحابه‌های خوب کمتر شد و نصیحت‌های سیدالشهدا دیگر تأثیری بر روی آن‌ها نداشت و امر به معروف و نهی از منکر در این جامعه کنار گذاشته شد و بر همین اساس تنها راه این بود که حضرت سیدالشهدا حاضر شدند تا خون خود را بدهند.
مسئول پژوهش اداره‌کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی بیان کرد: در واقع اگر فریضه امر به معروف و نهی از منکر عملی شود و مردم زمانیکه انحراف را در همان لایه‌های اولیه می‌بینند متوجه شوند انحرافات بزرگتر ایجاد نخواهد شد. بنابراین می‌توان گفت که امام حسین(ع) شهید فرهنگ، بی‌تفاوتی و جاهلیت آن زمان هستند؛ این‌ها بخشی از عوامل اجتماعی بود که می‌توان به آن‌ها اشاره کرد.
انتهای پیام
