به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، هر قوم و ملتی دایره گستردهای از موسیقی دارد از همین رو موسیقی مذهبی نیز در شاخهای از موسیقی اقوام، ملت و فرهنگها قرار میگیرد، در فرهنگ ایران و شیعه نیز شاخهای از موسیقی ملی ما را موسیقی مذهبی تشکیل میدهد.
موسیقی آئینی، موسیقیای است که بیشتر به آئینهای ملی ما میپردازد، مانند سنتهای ایرانی چون نوروز و مهرگان که عمدتاً در زمانهای مختلف همراه با موسیقی اجرا میشود، اما در دوران ما چه در حوزه ادبیات و شعر، چه در حوزه موسیقی، به موسیقی مذهبی، «آئینی» گفته میشود مانند شعر آئینی، این در حالی است که شعر آئینی تنها به مذهب اشاره ندارد بلکه به شعرهایی اطلاق میشود که شامل آئینهای ملی و مذهبیاند.
باید بدانیم در طول تاریخ بشر، هر کجا دین، آئین و مذهب بین تمامی اقوام بشری دیده شده است با این تفاسیر از بدو پیدایش مذاهب و ادیان، موسیقی جزئی از آنها بوده و تاکنون هم، چنین بوده است به گونهای که در فرهنگ ایرانی و شیعه نیز موسیقی مذهبی در شکلهای مختلف به خوبی مشاهده میشود، مانند قرائت قرآن و اذان با آواز خوش یا مناجات، نوحهخوانی، شبیهخوانی، منقبتخوانی، سحرخوانی، چاوشیخوانی که در اقسام و شکلهای مختلف، موسیقی در آن تجلی یافت.
موسیقی علم ترکیب الحان
بنابراین تعریف ما از موسیقی، علم ترکیب الحان است، بهگونهای که در گوش آدمیان خوشایند باشد به این ترتیب میتوان گفت موسیقی به شهادت تاریخ در تمام اقوام و ملیتها از ابتدا جوهره و ماهیتش مذهبی بوده است با این پیش مقدمه به سراغ مهدی محمدزاده یکی از آهنگسازان کشور رفتیم، تا در رابطه با موسقی آیینی و مذهبی گفتوگویی داشته باشیم.
محمدزاده، سال 1359 در خانواده تهرانی و مذهبی متولد شد او از همان ابتدا کودکی از طریق انس با قرآن با موسیقی آشنا شد و با حفظ آیات قرآن در 10 سالگی توانست، عنوان قاری برتر نونهال استان تهران را کسب کند و از سال 75 به صورت حرفهای موسیقی و آهنگسازی و ترانهسرایی را دنبال کند و با خوانندههای زیادی همکاری کرد.
مهدی محمدزاده، آهنگساز در گفتوگو با
ایکنا از خراسان رضوی، در رابطه با موسیقی آئینی، عنوان کرد: به موسیقی ایرانی و آئینی در ایران زیاد پرداخته نشده است، به همین علت جوانان به سمت موسیقی غربی گرایش پیدا کردند و این نوع موسیقی نسبت به موسیقی آئینی در میان نسل جدید طرفدار بیشتری دارد.
وی گفت: اگر ما موسیقی آئینی و کلاسیک را در جامعه ترویج میدادیم امروز شاهد علاقهمندی نسل جوان به موسیقیهای بیمحتوا غرب نبودیم در حالیکه موسیقی ایرانی اصالت بسیاری دارد و ما از آن غفلت ورزیدهایم.
محمدزاده با اشاره به اینکه موسیقی در دهه 80 به بیراهه رفته است، اضافه کرد: موسیقی آئینی موسیقی است که از دل گرفته شده و درونی و ذاتی است، در گذشته برای این موسیقی تلاش زیادی شده تا به ساختار امروز برسیم.
فقدان نگاه تخصصی به موسیقی آئینی
وی ابراز کرد: نگاه تخصصی به موسیقی آئینی وجود ندارد، اکثر کسانی که به سمت موسیقی آمدهاند، سواد موسیقی نداشته و خیلی سطحی به تولید موسیقی میپردازند.
این آهنگساز ادامه داد: متأسفانه این مشکل در ترانهها هم وجود دارد، بیشتر ترانهها بدون توجه به عروض، وزن، هجام و حتی مصوت، با ضرب موسیقی ساخته میشود که این باعث شده است که موسیقی به بیراهه برود.
محمدزاده با بیان اینکه چیزی به اسم ترانه مذهبی نداریم، عنوان کرد: ترانه از طراوت میآید یعنی شادابی، با توجه به این معنا ترانه مذهبی در آن نمیگنجد و زمانی که ترانهای در رابطه به امام رضا(ع) گفته میشود حس نشاط و زیبایی به هنرمند القاء شده و به این گونه ترانهها، ترانههای عارفانه و عاشقانه میگویند.
این آهنگساز اظهار کرد: ما موسیقی مذهبی داریم که در دستگاهها و گوشههای ایرانی نوشته شده، مثل شور عربی که این مولودی در دستگاههای ایرانی طراحی و برنامهریزی شده است.
وی با اشاره به اینکه بیشتر مداحان در دستگاه شور مداحی میکنند، بیان کرد: بسیاری از اشعار مولوی در بحث دینی و مذهبی گفته شده که میتوان از این اشعار در موسیقی استفاده کرد.