دانشنامه علوم قرآنی رونمایی شد
گروه حوزه‌های علمیه: مراسم رونمایی از دانشنامه علوم قرآنی با حضور آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی 18 اسفند در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور، معاون علمی دانشنامه در مراسم رونمایی از این دانشنامه در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) که با حضور آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی برگزار شد، گفت: بعد از قریب به 14 سال شاهد انتشار بخش‌هایی از این مجموعه برای خدمت به ساحت مقدس قرآن کریم هستیم که بزرگانی مانند آیت‌الله معرفت در آن نقش داشته‌اند.
رئیس پژوهشکده علوم قرآن و حدیث پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه این کار در سال 82 کلید خورد، عنوان کرد: این مجموعه با عنوان دانشنامه قرآن‌شناسی در سال 87 بازنگری، بازبینی و تکمیل شد تا با استانداردهای بیشتری مورد توجه قرار گیرد و امروز در حال به ثمر رسیدن نخستین مجلدات آن با عنوان دانشنامه علوم قرآنی هستیم و امروز دو جلد از آن رونمایی می‌شود و قرار است دانشنامه قرآن‌شناسی به 40 جلد برسد.
بهجت‌پور با اشاره به محتوای این دو جلد تصریح کرد: اگر بخواهم بزرگترین عزم و برنامه‌های جریانات شرق‌شناسی را درباره قرآن به سمع برسانم، بزرگترین آن‌ها معطوف به پدیده‌شناسی قرآن است و درصد کمی از مباحث مربوط به معارف قرآن است.
بهجت‌پور ادامه داد: مستشرقان عمدتا سعی کرده‌اند در مباحث علوم قرآنی وارد شوند که حداقل 5 دانشنامه نیز در این زمینه در اروپا نگارش یافته است و به زبان‌های دیگری نیز ترجمه شده است و در جهان به عنوان «گسترده‌نگاشته» در حال انتشار و توزیع شدن است.
وی افزود: دایرة‌المعارف لیدن حدود 5 بار تجدید چاپ شده و در اختیار جوامع علمی است و از سویی قرن‌هاست که در هلند مطالعات قرآنی با استفاده از برخی یهودیان و دگراندیشان مسلمان صورت می‌گیرد و برنامه دارند برای اینکه تصویری متفاوت از گفتمان شیعه از قرآن ارایه دهند و شیعه را از منظری می‌نگرند که متناسب با زبان و مکتب ما نیست و غالبا از طریق منابع اهل سنت، شیعه را ارزیابی می‌کنند در حالی که شیعه برای خود آثار مهم و متعددی دارد که اگر کسی بخواهد آن را درست بشناسد باید از طریق منابع تشیع این کار را انجام دهد.
نویسنده تفسیر همگام با وحی گفت: متأسفانه اهل سنت در معرفی شیعه حق مطلب را ادا و قدرشناسی نکرده و برادری را آنچنان که باید ثابت نکرده است؛ دانشنامه قرآن بنا را بر این گذاشت به هیچ مدخلی وارد نشود مگر اینکه دیدگاه شرق‌شناسان در این زمینه ملاحظه و ترجمه و ارزیابی و در نوشته‌ها، این مسئله مطرح شود تا خواننده با دیدن این متن بتواند تصویر واقعی از شیعه را به دست آورده و به ابهامات نیز پاسخ دهد.
بهجت‌پور ادامه داد: قریب به 400 فاضل حوزوی و محقق و اندیشمند قرآنی، پژوهشگاه را در تولید این دانشنامه یاری می‌کنند و بخش اعظم آنان نیز این ارتباط را با ما حفظ کرده‌اند و همین سرمایه انسانی بزرگترین سرمایه برای ما در تولیدات علمی قرآنی است.
وی با اشاره به برخی ویژگی‌های این دانشنامه افزود: در بخش اول مباحثی با عنوان فلسفه علوم قرآن بیان شده است و مدخل‌هایی مانند سیر تطور علوم قرآنی، تاریخ قرآن و خود قرآن در آن بیان شده است.
بهجت‌پور با بیان اینکه در بخش دوم به نزول قرآن پرداخته شده است، گفت: در این بخش مکی و مدنی آیات، اسباب نزول و ... مورد بحث قرار گرفته است و در بخش سوم مسئله جمع و تدوین قرآن بیان شده و ترسیم روشنی از دیدگاه شیعه و اهل سنت انجام و برتری‌های دیدگاه شیعه اثبات شده و مباحث متراکم شرق‌شناسان در این زمینه بیان و پاسخ داده شده است.
وی افزود: از 18 مصحف صحابی اطلاعات تاریخی و ... جمع‌آوری شده است؛ در رسم‌الخط نیز کارهای علمی در این مجموعه انجام شده است و بعد از آن نیز وارد بخش تلاوت و قرائت شده‌ایم که سه مدخل تلاوت، روایت سبعة احرف و تبیین شیعی آن و قرائات در آن مطرح شده است.
معاون علمی دانشنامه بیان کرد: بعد از آن وارد بخش ویژگی ها و تقسیمات قرآن شده‌ایم و در جلد دوم شناختنامه نیز مربوط به مباحث این بخش است و اسماء و صفات قرآن بحث و توضیح داده شده است؛ در مورد اهداف قرآن و مقاصد سوره‌ها نیز گفت و گو شده و در مورد تحریف ناپذیری قرآن و وحیانی بودن آن، نسخ مباحث زیادی عنوان شده است.
وی تصریح کرد: این دانشنامه که از 35 مدخل موضوعی تشکیل شده است، به زبان لاتین نیز ترجمه خواهد شد.
همچنین آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی در سخنانی گفت: امروز هجمه بر ضد قرآن و برای تخریب آن بیش از هر دوره دیگری است که دلیل مهم آن سیاسی است، زیرا اسلام را مانع راه استفاده نامشروع خود می‌دانند و می‌خواهند آن را از سر راه بردارند و افراد هوس‌بازی که می‌خواهند آزاد و بی قید و بند باشند از این رو دانشنامه در برابر شبهات و مخالفت‌های این افراد ضروری است.
آیت‌الله مکارم شیرازی عنوان کرد: برخی فرق اسلامی مدعی می‌شوند که شیعه با قرآن سر و کار ندارد ولی وقتی این دانشنامه را ببینند این وصله ناجوری که می‌چسبانند از بین می‌رود.
حجت‌الاسلام والمسلمین مقیمی، نیز در این مراسم گفت: دانشنامه قرآن‌شناسی بعد از آن دو دانشنامه یعنی امام علی و فاطمی در دستور کار قرار گرفت که امروز بخشی از آن در قالب دو مجلد با عنوان دانشنامه علوم قرآن رونمایی می‌شود.
وی با بیان اینکه این کتاب سعی شده کتاب مرجع برای اولین بار براساس تشیع ارایه شود تصریح کرد: در گذشته بیشتر از اهل سنت بهره بردیم و اخیرا از آیت‌الله معرفت که نقش زیادی در ایجاد و تولید این دانشنامه داشته‌اند و کتاب جامعی در علوم قرآن و نقد نگاه‌های رقیب خواهد بود.
