سیدمحمدصادق ابطحی، استاد حوزه علمیه در گفتوگو با ایکنا از اصفهان، درباره احسان و نیکوکاری اظهار کرد: یکی از ویژگیهایی که خداوند به انسان عطا کرده، تمایل به خدمت و نیکی به دیگران است که از احساسات او سرچشمه میگیرد.
وی با بیان اینکه خداوند در قرآن به وسیله آیات متعددی انسانها را به احسان و نیکوکاری نسبت به یکدیگر دستور میدهد ادامه داد: خداوند در آیه 90 سوره نحل میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إيتاءِ ذِي الْقُرْبي...؛ خداوند به شما فرمان مىدهد تا براى پدید آمدن جامعهاى صالح، با مردم به عدل و داد رفتار کنید و به آنان نیکى کنید و حق خویشاوند را به او بپردازید». در آیه 7 سوره اسراء آمده است: «إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ...؛ اگر نیکى کنید به خود نیکى کردهاید». با توجه به این آیات نورانی و تاکیدات ائمه (ع) در این موضوع، انسان موظف است نسبت به دیگران بیتفاوت نبوده و از فقرا، ایتام و نیازمندان دستگیری کند. در آیه 19 سوره اسراء نیز آمده: «وَ في أَمْوالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ؛ و مى دانستند که در اموالشان براى نیازمندِ سائل و بینوایى که از درخواست اِبا دارد، حقّى هست».
وی ادامه داد: امیرالمومنین(ع) میفرماید: «بر شما باد به احسان کردن به دیگران، چراکه بهترین زراعت برای شما همین است». ممکن است امروزه پولی از جیب کسی که به دیگران احسان میکند خارج شود، اما در اصل این احسان، کشتی برای انسان است که در قیامت آن را برداشت میکند.
ابطحی اضافه کرد: کسی که به دیگران احسان میکند، در میان مردم محبوب شده و قلب آنها را تسخیر میکند. در آیه 47 سوره یس آمده است: «وَ إِذا قيلَ لَهُمْ أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ قالَ الَّذينَ کَفَرُوا لِلَّذينَ آمَنُوا أَ نُطْعِمُ مَنْ لَوْ يَشاءُ اللَّهُ أَطْعَمَهُ إِنْ أَنْتُمْ إِلاَّ في ضَلالٍ مُبينٍ؛ و هنگامى که به آنان گفته مىشود: از آنچه خدا به شما روزى داده است به مستمندان انفاق کنید و با آنان مهربان باشید آنان که کافر شدهاند، از روى مغالطه، به کسانى که ایمان آوردهاند مىگویند: آیا به کسى خوراک دهیم که اگر خدا مىخواست او را اطعام مىکرد و بىنیازش مىساخت؟! شما که مردم را به دستگیرى از مستمندان فرا مىخوانید جز در گمراهىِ آشکارى نیستید».
این استاد حوزه علمیه تصریح کرد: طبق این آیه، اگر خداوند نسبت به کسی عنایت بیشتری داشت، آن فرد باید از ضعفاً و مستمندان دستگیری کند، چراکه خود این موضوع نوعی امتحان برای انسان محسوب میشود. بهترین راه برای کمک و دستگیری از همنوعان، آن هم در این شرایط اقتصادی، احسان و نیکوکاری به دیگران است. مثلا این برنامه جشن نیکوکاری در آستانه شب سال نو بهانهای است تا هرکسی به اندازه توان خود از فقرا و نیازمندان دستگیری کند.
وی با اشاره به آیه «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ» در مورد برتری عدالت یا احسان، گفت: خداوند در این آیه عدالت را اول بیان کرده، کسی که عدالت داشته باشد قطعاً احسان هم میکند، حتی در انفاق کردن، یعنی نه بیحساب میبخشد و خود را در تنگنا قرار میدهد، و نه دست خشکی دارد و به دیگران کمک نمیکندزیرا در آیه 29 سوره اسراء آمده است: «وَ لا تَجْعَلْ يَدَکَ مَغْلُولَةً إِلي عُنُقِکَ...؛ و دست خویش بر گردن مبند و بخل مکن»؛ این یعنی یعنی حتی در احسان کردن هم باید تعادل را رعایت کرد.
این استاد حوزه علمیه در ادامه گفت: انسان برای احسان و نیکوکاری باید نیت خالص داشته باشد، چراکه انفاق همراه با منت آن را باطل میکند. در آیه 264 سوره بقره نیز آمده است: «... لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذي...؛ صدقههاى خود را با منّت نهادن و آزار رساندن تباه نکنید»، به علاوه احسان و نیکوکاری باید به دست مستحق واقعی برسد.
انتهای پیام