بسیاری از مترجمان با ادبیات ایران آشنایی زیادی ندارند
گروه فرهنگی ــ یکی از مترجمان آثار و ادبیات آلمانی گفت: مشکل نسل جدید مترجمان از جایی آغاز می‌شود که بسیاری از آن‌ها با زبان خارجی خوب آشنا هستند اما با ادبیات ایران آشنایی زیادی ندارند، به همین دلیل ترجمه آن‌ها قابل خواندن نیست.
علی عبداللهی، مترجم آثار و ادبیات آلمانی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، اظهار کرد: شکوفایی فرهنگی هر کشوری همیشه با ترجمه همراه بوده است، هنوز هم ترجمه از قدیمی‌ترین و مدرن‌ترین رسانه‌هایی است که برای گفت‌وگو میان فرهنگها استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: هیچ‌گاه از ترجمه بی‌نیاز نیستیم، پیش از اسلام با ترجمه آثاری از زبان‌های هندی و بعد از اسلام، ترجمه زبان ایران باستان به زبان عربی و زبان‌های دیگر شاهد شکوفایی فرهنگی بودیم.
این مترجم آلمانی عنوان کرد: ترجمه‌هایی که اغلب انجام میشده از زبان‌های آسیای شرقی و عربی بوده و ادبیات فارسی هم در این دوران به شکوفایی بسیاری رسیده است.
عبداللهی تصریح کرد: آخرین نهضت ترجمه که در ایران وجود داشته بعد از مشروطه بوده است، بعد از انقلاب مشروطه آثار بسیاری از کشورهای مختلف به زبان فارسی ترجمه شد و قبل از آن ترجمه فارسی به زبان‌های دیگر موجب تغییراتی در زبان‌های اروپایی شد، به خصوص بعد از انقلاب صنعتی و ترجمه آثار شرقی و ادبیات فارسی به زبان‌های دیگر موجب شد غربی‌ها از آثار ادبی شرق بهره‌مند شوند.
وی بیان کرد: مترجمان اولیه بیشتر در متن‌هایشان آثار را خودی میکردند، یعنی از شعر یا متن، پیام آن را میگرفتند و ساختار را به کلی تغییر میدادند و تبدیل به یک اثر ایرانی میکردند. بسیاری از مترجمان قدیمی مانند حاج بابای اصفهانی و اشعار ایرج میرزا و ملک‌الشعرای بهار از شاعران غربی در دیوانشان ترجمه‌هایی را دارند.
وی افزود: در دوره اولیه ترجمه چیزی به نام سبک و لحن در ترجمه‌ها وجود نداشت، گویی باید هر متنی را در دستگاه زبان فارسی می‌آوردند و تبدیل به آثاری کنند که در دل آن زبان و سنت جای بگیرد و بخشی از آن سنت شود اما از قرن 19 به بعد ترجمه در حالی که سعی میکند پیامی را از متن دیگر ارائه دهد، به این موضوع نیز توجه دارد که ساختار آن اثر را در زبان ترجمه داشته باشد تا این حس شکل بگیرد که مربوط به فرهنگ دیگری است.
عبدالهی ادامه داد: مشکل نسل جدید مترجمان از جایی آغاز می‌شود که بسیاری از آن‌ها با زبان خارجی خوب آشنا هستند اما با ادبیات ایران آشنایی زیادی ندارند به همین خاطر ترجمه آن‌ها قابل خواندن نیست و این به دلیل آموزشهایی است که در ادبیات فارسی ارائه شده و ضعیف بوده است، به همین خاطر مشکل اصلی مترجمان جوان زبان فارسی است. در زبان خارجی با گسترش فرهنگ لغتها میتوانید هر عبارتی که ندانید سرچ کنید اما وقتی زبان فارسی ضعیف باشد و مطالعه‌ای صورت نگیرد، دیگر امکان این امر وجود ندارد.
وی افزود: برخی از مترجمان با گرایش به سرنویسی بیش از حد سعی میکنند برای هر کلمهای بدون اینکه در پشت آن حافظه تاریخی خواننده را متصور شوند یک کلمه بسازند و ترجمه‌ها به گونهای ساختگی به نظر میآیند و غیرقابل خواندن می‌شود. نثر زنده فارسی به گونهای نیست که برای هر کلمه معادل فارسی سره پیدا کنیم، زبان یک پدیده پویا است و خودش خود به خود و نه با بخشنامه و دستور جلو میرود و در واقع زبان فارسی زبان واژه سازی است.
انتهای پیام
