تفکر تولید علم در کشور وجود ندارد

به گزارش ایکنا از آذربایجان‌شرقی، مهدی گلشنی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی روز پنجشنبه، 11 مهرماه در دومین نشست نقدی بر نظام آموزش کشور و روند تحولات جاری آن در دانشگاه علوم پزشکی تبریز گفت: اکنون تفکر تولید علم در کشور ما وجود نداشته و دانشجویان هدف از ورود به دانشگاه را تحصیل نمی‌دانند و صرفا برای کسب مدرک وارد دانشگاه می شوند.

وی با بیان این‌که وضعیت آموزشی کشور برخلاف تبلیغاتی که انجام می‌گیرد، چندان مطلوب نیست، اظهار کرد: امروزه برداشت از علم در ایران درست نیست، اگر قبول کنیم که در این زمینه مشکل داریم، بسیاری از مشکلات مرتفع می‌شود؛ ولی متاسفانه هنوز وجود مشکلات در نظام آموزش کشور را قبول نکرده‌ایم.

گلشنی با بیان این‌که غرب به دانشگاه‌های ما نفوذ کرده است، افزود: بدون تغییر عوامل خاصی، علم غرب را وارد کشور کرده‌ایم و از سویی نیز یکی از مهمترین عواملی که به کشور نفوذ کرده احساس حقارت نسبت به غرب است؛ به طوری‌که افرادی که در کشورهای غربی فارغ التحصیل شدند، زودتر از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های کشور وارد بازار کار می‌شوند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: در دین ما، علم نور حساب می‌شود و واقعا شأن خودش را باید ایفا کند، یعنی علم باید به تمام زندگی انسان نور ببخشد؛ متاسفانه الان مقاله نوشتن شأن انسان را بالا می‌برد.

وی با بیان این‌که از نظر مقالات دانشگاهی موفق نبوده و تنها به کمیت اکتفا کردیم و کیفیت مدنظر نیست، تصریح کرد: این مقاله محوری خسارت‌هایی را همانند عدم توجه به نیازهای داخلی و نوآوری نکردن دانشجویان به دنبال دارد.

گلشنی با بیان این‌که با معیارهای فعلی، ۱۰۰ هزار مقاله نیز ارائه دهیم بازهم به جایی نخواهیم رسید، افزود: کسب امتیاز و ترفیع با چاپ مقاله سنت غلطی است که بر دانشگاه های ما حاکم شده است؛ در حالی‌که بسیاری از شخصیت‌های نخبه علمی جهان اصلا مقاله نداشته و ندارند. در دوران باستان هدف از جستجوی علم، درک آثار صنع الهی و غایت جهان هستی بوده و حتی در ادیان الهی کسب علم عبادت تلقی شده است یعنی همیشه علم جهت درک اهداف طبیعت و هستی بوده و هیچ گاه منافع مادی مطرح نبوده است.

این فیزیکدان با بیان این‌که یکی دیگر از عواملی موثر در پیشرفت نکردن علم، عدم توجه به کیفیت است، گفت: در دوره دکتری، دانشجویان باید نوآوری کرده و رفع نیاز کنند، ولی ما دانشگاه‌های پردیس را تأسیس کردیم و تمامی دانشجویان متوسط و پایین تر از آن در مقطع دکتری ادامه تحصیل می‌کنند.

وی اضافه کرد: جستجوی علم در ایران فقط تقلید بوده و روند غلطی که از زمان قاجار شکل گرفته و همچنان ادامه پیدا کرده است. بعد از تمدن اسلامی مقوله علم در جهان اسلام و ایران رها شده و دانشجویان جهت تحصیل به کشورهای اروپایی سفر کردند و هیچ گاه به دنبال تولید علم نبودند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، عنوان کرد: همچنین امروزه ما با مسئله معیشت دانشگاهیان روبرو هستیم و در شرایط فعلی حاکم در اقتصاد کشور، اساتید دانشگاه‌ها به شغل‌های دیگری نیز روی می آورند، ضروری است حمایت‌های لازم از این افراد انجام گیرد تا اساتید به دنبال تحقیقات علمی و رفع نیاز داخلی کشور باشند؛ چراکه در شرایط دشوار تحریم‌ها، اگر اقتصاد بدون نفت را یاد نگیریم و تولید داخل نکنیم، همواره باید به غرب تکیه کرد.

گلشنی بیان کرد: نخبگان و دانشگاهیان باید به دنبال خودباوری و ارتقای عزت نفس جامعه باشند و در علم تولید کننده باشند نه تقلید کننده! امروز ما نه در مقام فهم طبیعت هستیم و نه به دنبال نوآوری علمی هستیم، بلکه افق فکری دانشگاهیان ما صرفا محدود به حوزه خاصی است و توفیقات موضعی کوتاه برد را دنبال می کنند.

استاد بازنشسته دانشگاه صنعتی شریف خاطرنشان کرد: باید فرهنگ غنی به دانشگاه‌های ما تزریق شده و علوم انسانی تدریس شود تا با این فرهنگ، افراد به خودباوری رسیده و تعهدی برای کشور داشته باشند.