مدح یا هنجارشکنی؟

آنچه امروزه در برخی هیئات مذهبی بدان پرداخته می‌شود، به ویژه در برنامه‌های مداحی پرداختن به سنت‌های غلط است. بعضی رفتارهای ناشایست در عزاداری‌ها و جشن‌ها که با روح مجالس اهل بیت سازگاری ندارد و نوعی بدعت به شمار می‌آید. آنچه امروزه در برخی هیئات مذهبی به نام ابراز ارادت به ساحت مقدس اهل بیت(ع) ارائه می‌شود، در بسیاری موارد نه صبغه مذهبی دارد و نه رنگ و بوی آیینی و مردمی؛ و نه حتی بنیان فکری و عقیدتی.

مداح ضمن اینکه مجلس را باید به شور برساند، باید به شعور هم برساند و اطلاعات دقیقی از تاریخ زندگی ائمه اطهار(ع) به مخاطبان ارائه دهد که این کاری تخصصی و مهم است.

اگر به هدف اصلی از برگزاری این خیمه‌های باشکوه و تشکیل هیئات مذهبی تأملی داشته باشیم و پیشینه و سابقه آن را از گذشته دور تا امروز بررسی کنیم خواهیم یافت که تمامی آنها با هدف زنده نگه داشتن مفاهیمی بزرگ از زندگی برپا می‌شده است.

مخاطب و مستمع با گریه خود ارادت خود را به اهل بیت(ع) و این مفاهیم بلند عرفانی ابراز می‌دارد، اما اگر قرار باشد تمامی یک برنامه مداحی صرفاً تلاش برای گریاندن مستمع باشد، آن وقت است که باید به حال این مداحی گربیست چراکه هدف اصلی در حاشه قرار گرفته است.

زنده کردن عاشورا، نیاز جامعه امروز ماست
غلامحسین علیزاده، مسئول هیئت مدیره هیئت ابوالفضلی(ع) بیرجند در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی اظهار کرد: زنده کردن عاشورا، نیاز جامعه امروز ماست چرا که در این عاشورا مطالبی نهفته است که بهترین درس‌ها را به بشریت می‌دهد.

وی با بیان اینکه اگر بتوانیم قرآن و اهل بیت(ع) را در هیات‌ها پیاده کنیم، هیچ دغدغه‌ای نخواهیم داشت، افزود: پیام اهل بیت(ع) برگرفته از قرآن است و باید بتوانیم این پیام را در زندگی اجتماعی خود بکار گیریم.

مسئول هیئت مدیره هیئت ابوالفضلی(ع) بیرجند بیان کرد: شعار امسال هیات ابوالفضلی، ارباب من مظهر ادب است، بوده و امسال تا محرم 99 قصد داریم این شعار و پیام ادب حضرت ابوالفضل(ع) را در زندگی خود پیاده کنیم.

علیزاده با اشاره به اینکه از چند سال گذشته طبل‌ها را از هیات حذف کرده‌ایم، تصریح کرد: عزاداری برای امام حسین(ع) با کارهای افراطی تفاوت بسیاری دارد.

وی اظهار کرد: مداحان پیشانی هیات‌های عزاداری بوده و باید سبک و سیره اهل بیت(ع) را به جوانان بشناسانند و این امر با فعالیت‌های افراطی میسر نمی‌شود.

صدور کارت مداحی برای 200 نفر
عبدالله گرجی، رئیس کانون مداحان بیرجند، نیز در گفت‌و‌گو با ایکنا از خراسان جنوبی، از فعالیت ۶۲۰ مداح در این شهرستان خبر داد و افزود: تمام مداحان کشور باید اطلاعات خود را در سامانه طوبی به ثبت برسانند.

وی بیان کرد: این افراد بعد از ثبت در سامانه طوبی، توسط تیم ارزیابی پنج نفره، ارزیابی و سطح بندی می‌شوند.

گرجی با بیان اینکه مداحان از سطوح یک تا سه سطح‌بندی می‌شوند، اظهار کرد: حفظ اشعار، آشنایی با مقتل، احکام، قرآن، تاریخ اسلامی و آشنایی با ادعیه از ملاک‌های ارزیابی است.

وی با بیان اینکه بعد از سطح‌بندی و اخذ آزمون برای مداحان کارت صادر می‌شود، گفت: این کارت به مدت یک سال تغییر نمی‌کند و در صورت ارتقاء سطح مداح، مراحل ارزیابی دوباره انجام می‌شود.

رئیس کانون مداحان بیرجند با بیان اینکه برای ۲۰۰ نفر کارت مداحی صادر شده است، خاطرنشان کرد: برگزاری کلاس آموزشی مداحی هر هفته شنبه شب‌ها ویژه مداحان مبتدی برگزار می‌شود.

مداحان باید یاری‌رسان دین باشند

حجت‌الاسلام احمد رضایی، مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان‌جنوبی نیز با اشاره به ساماندهی فعالیت هیئات مذهبی نسبت به امور ترافیکی، امنیتی و برنامه‌های گروهی هیئات، گفت: عاملی که پس از این سال‌ها مردم و جمعیت‌ها را در ایام محرم در هیئات جمع می‌کند، جاذبه امام حسین(ع) است.

وی ادامه داد: شاهد این امر هستیم هر ساله حضور مردم در مراسم عزاداری محرم از نظر کیفی و کمی افزایش می‌یابد.

مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان‌جنوبی بیان کرد: مداحان باید یاری‌رسان دین باشند و اشعاری که انتخاب می‌کنند باید از محتوای بالایی برخوردار بوده و از اشعار بی‌پایه، بی‌محتوا و تفرقه‌انگیز استفاده نکنند.

ضرورت تشکیل شورای فرهنگی در هیات‌ها
رضایی تصریح کرد: محتوایی که در مداحی‌ها ارائه می‌شود، باید بصیرت‌افزا باشد، از سویی دیگر مداحان باید به فکر دفع حمله و هجمه و دسیسه‌های شیاطین بوده و به روز باشند.

وی با بیان اینکه باید اشعار مداحی برای مخاطب درمانگر باشد، افزود: وظایف مسئولان هیئات مذهبی، تشکیل شورای فرهنگی در طول سال و استفاده از نطرات نخبگان هیئتی برای هرچه بهتر برگزار شدن جلسات است.

مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان‌جنوبی بیان کرد: برنامه‌ریزی‌ها در هیئات باید براساس نیاز مخاطب باشد و برنامه‌هایی که ارائه می‌شود، هدایت‌گر بوده و برای ظرفیت بالای بانوان برنامه‌ریزی خاص و ویژه شود. لازم است به‌خوبی از ظرفیت جوانان در هیئات مذهبی استفاده شود و قرآن و خطبا و وعاظ، محور اصلی این هیئت‌ها باشند.

رضایی با تأکید بر ترویج و تشویق کتابخوانی در هیئت‌ها، گفت: باید توجه داشته باشیم که در جنگ اقتصادی، جنگ فرهنگی، جنگ رسانه‌ای و جنگ همه‌جانبه دشمن هستیم و برنامه‌های هیئت‌های مذهبی و عزاداری باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که برای مردم مزاحمت نداشته باشد.

وی با بیان اینکه باید خطبا توانایی بسیاری برای ارائه محتوای غنی داشته، پاسخگوی شبهات جوانان باشند و تبلیغ چهره به چهره را فراموش نکنند، یادآور شد: خطبا باید تلاش فراوان برای بصیرت‌افزایی و بالا بردن سطح ایمان و اعتقادات مردم داشته و نسبت به بیان احکام توجه ویژه داشته باشند.

حال که روزهای عزاداری امسال نیز برای سیدالشهدا(ع) و یاران باوفایش در حال اتمام است، باید سعی کنیم با توجه به محتوای عزاداری و بهره‌گیری از علم و دانش در مداحی، حال و هوای این روزها را در دل زنده نگه داریم.

گزارش: زهرا حمیدی