تفاوت انتقال پیام فیلم دفاع مقدسی در جشنواره هفدهم فجر
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: فیلم‌های جشنواره امسال با موضوعات دفاع مقدس بر حسب سئوالات نسل جوان، فناوری نوین مسائل فرهنگی و اقتضاء شبکه‌های مجازی صورت‌بندی شده و در شیوه انتقال پیام به مخاطب متفاوت است.
در حالی که هفدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد با نبض کندی آغاز شد، اما هرچه به پایان جشنواره نزدیک شدیم، شاهد استقبال بیشتر مخاطبان مردمی و هنرمندان بودیم که البته با اکران فیلم‌هایی با ایده نو و همچنین فیلم‌هایی با آثار کارگردانان مطرح و دارای رزومه همراه شد و با پشتوانه آراء مردمی این روند از حالت ایستایی به یک پویایی نزدیک شد. در این میان نیز فیلمی که ایده ندارد و یا کارگردانش مطرح نیست، کمتر مورد استقبال قرار گرفت و در واقع استقبال از فیلم‌ها ریتمی متناسب با وضعیت فیلم داشت.
در نگاه عامه برخی از فیلم‌ها ارزش ارائه به جشنواره فجر را نداشت که البته از نگاه مخاطب خاص همان فیلم ارزشمند بود. فیلمی مانند « خون شد» اثر مسعود کیمیایی از نگاه بسیاری از مخاطبان فیلمی معمولی بود که تنها با برند مسعود کیمیایی مخاطب را به سینما کشاند، البته آثار مسعود کیمیایی مخاطبان خود را می‌طلبد و این اثر هم مانند برخی از آثار وی در فضایی بسته و فشرده روایت داستانی از دل جامعه را داشت و مانند سربازان جمعه با دیالوگ‌هایی همراه است که فقط برای مخاطب خاص جذابیت دارد.
فیلم «مردن در آب مطهر» که روایت سرگردانی و حیرانی مهاجران افغان را به تصویر کشید، می‌توانست با روایت مطلوب‌تری همراه شود، تا اینکه مخاطب در اواسط فیلم که منتظر جذابتر شدن فیلم است، با گوشی خود سرگرم نشود و از کسالت صفحه اینستاگرام و تلگرام خود را چک نکند.
فیلم «تعارض» از جمله فیلم‌هایی بود که از نگاه مردم برای مخاطب عام کسالت‌آور است و تنها برای طیف خاصی جذابیت دارد. «سه کام حبس» نیز با روایتی از آسیب‌های اجتماعی جامعه از جمله فیلم‌هایی بود که تقریبا مخاطبان را راضی کرد. فیلم «روز صفر» اثر سعید ملکان با توجه به اینکه تعریف زیادی از این فیلم شد اما نتوانست تماشگران را راضی از سالنهای سینما خارج کند اما توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم «نگاه نو»، ویژه هیات داوران و بهرتین فیلم از نگاه ملی را به دست آورد.
«شنای پروانه» هم یکی از پرمخاطب ترین فیلم‌های این دوره جشنواره بود که روایت‌کننده تعصبات خانمان سوز است، فیلمی از جنس «مغزهای کوچک زنگ‌زده» که البته نه تنها برند رسول صدرعاملی را دارد، بلکه داستانی پرمخاطب را به تصویر کشیده بود و توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم آرای مردمی را از آن خود کند.
«درخت گردو» اثر محمدحسین مهدویان نیز از دیگر فیلم‌های پرمخاطب جشنواره بود که توانست سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را به دست آورد، روایت واقعی و رنج 29 ساله یکی از قربانیان بمباران شیمیایی سردشت را در دو ساعت به تصویر کشید و در همان ابتدای فیلم مخاطب خاص و عام را با خود همراه کرد و همه را در غم «قادر» قهرمان داستان شریک کرد.
در این بین اما فیلم «خورشید» ساخته مجید مجیدی و امیر بنان که توانست بهترین فیلم این دوره از جشنواره فیلم فجر شود، همچنین سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را کسب کند، ماجرای تازه‌ای را به تصویر کشید و موفق شد تا انتهای داستان مخاطب را با خود همراه کند و در بین دیگر فیلم‌های رقیب، گوی برتری را از آن خود کند.
با پایان یافتن هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر مشهد پای صحبت‌های مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نشستیم تا در خصوص کم و کیف فضای جشنواره فیلم فجر امسال و استقبال مردمی بدانیم.
جعفر مروارید، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، اظهار کرد: استقبال مردم نسبت به فیلم‌ها متفاوت بود و با پایان یافتن این دوره از جشنواره با استقبال خوبی از سوی مردم روبرو شدیم.
وی ادامه داد: در واقع از فیلم‌هایی که آثار کارگردانان معروف و دارای موضوعات جدید است، استقبال خوبی شد، اما فیلم‌هایی هم در این بین وجود داشت که استقبال از آن معمولی بود، ضمن اینکه هرچه به پایان جشنواره نزدیک می‌شدیم با توجه به آراء مردمی، مخاطب هدفمند‌تر فیلم‌های خود را انتخاب می‌کرد.
مروارید بیان کرد: امسال سینما آفریقا را ویژه اصحاب رسانه و فرهنگ و هنر در نظر گرفتیم تا حضور فرهنگیان و اصحاب رسانه باسهولت انجام شود، از این رو گفت‌وگوهای بعد از هر فیلم قوی‌تر صورت گرفت.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی اظهار کرد: خوشبختانه امسال لیست کامل فیلم‌های جشنواره بعد از تهران را داشتیم که شامل بخش سیمرغ، نگاه نو، بخش سیمرغ پروانه‌ها ویژه کودک و نوجوان و فیلم سیمرغ سینمای خراسان که کمک به هنرمندان و فیلم‌سازان مشهدی و خراسانی و از ویژگی‌های جشنواره هفدهم بود.
مروارید با اشاره به اینکه فضای جشنواره امسال با شعار «با سینما در کنار هم باشیم» همراه بود، گفت: فضای همبستگی برآمده از امنیتی است که در کشور وجود دارد و این نشاط فرهنگی و هنری رخ داده است و ما این موضوع را مدیون خون شهدا، رشادت‌های سرداران محافظ امنیت و شهید سلیمانی می‌دانیم، لذا تقدیر از یک فیلم برتر با محوریت همبستگی و مقاومت در مراسم اختتامیه جزء برنامه‌های هفدهمین جشنواره فیلم فجر بود.
وی اضافه کرد: تاکنون علاوه بر ایده‌های نو شاهد نقدهای جدی و تلخ برای برخی از فیلم‌ها بودیم که در برخی از نقادی‌ها نیازمند یک تعدیل هستیم. تعداد فیلم‌های طنز جشنواره امسال کم بود اما نگاه به مسائل فرهنگی و مشکلات اجتماعی از طریق لنز دوربین و کارگردان بسیار جدی صورت گرفت، از این جهت سطح تفکر و نظریه‌پردازی جشنواره هفدهم از سال گذشته بیشتر بود.
تحقق شعار «ایران تهران نیست» در مشهد
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی تصریح کرد: با وجود لیست کامل و اکران فیلم‌ها در پنج سینما عدالت توزیعی و شعار وزارت فرهنگ که «ایران تهران نیست» امسال در مشهد محقق شد و دستگاه‌های فرهنگی و شهرداری مشهد در این راستا کمک بسزایی کردند. سال گذشته هم لیست کامل فیلم‌ها را داشتیم اما امسال علاوه بر لیست کامل اطلاع‌رسانی هم به طور مطلوب صورت گرفت.
مروارید ادامه داد: در روزهای نخست جشنواره معمولا استقبال زیاد نیست، با توجه به اینکه جشنواره در تهران از 12 بهمن آغاز و مشهد سه روز بعد یعنی در 15 بهمن ماه آغاز شد، لذا این استقبال کم در یکی دو روز اول طبیعی است و همه ساله هم اینگونه بوده است، اما استقبال را در بخش رسانه و مردمی مطلوب به نظر رسید و از آنجا که با لیست فیلم‌های زیادی روبرو بودیم، طبیعی است که برخی از فیلم‌ها با استقبال همراه باشد و از برخی استقبال چندانی نشود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با بیان اینکه از چهار الی پنج فیلم در سینماهای مشهد استقبال خوبی شد، عنوان کرد: مدل جشنواره که البته مفهوم آن دربردارنده مشارکت فرهنگی و هنری در مفاهیم بنیادین است و به پیشرفت انقلاب اسلامی کمک می‌کند، اما خود انقلاب اسلامی نیز این نقادی و آسیب‌شناسی و تعهد را به ما و اصحاب هنر آموخته است.
وی در خصوص اینکه آیا فیلم‌های جشنوارهفدهم بیشتر با موضوعات دفاع مقدس بوده یا خیر، افزود: در جشنواره امسال فیلم‌هایی که نقادی اجتماعی انجام می‌دهند و مطرح‌کننده اخلاق کاربردی و یک آسیب اجتماعی است را بیشتر شاهد بودیم.
مروارید اضافه کرد: در این فیلم‌ها نشان دادن بخش‌های آسیب‌زا، بخش‌هایی که نیاز به تأمل بیشتر دارد و حاشیه‌هایی که تاکنون به آن پرداخت نشده، افزایش داشت، ضمن اینکه فیلم با موضوعات دفاع مقدس هم وجود داشت و سعی شد بر حسب فناوری نوین فضای فرهنگی و سوالات نسل جوان و اقتضاء شبکه‌های اجتماعی صورت‌بندی شوند و در شیوه انتقال پیام به مخاطب متفاوت باشند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی اظهار کرد: با توجه به اینکه جشنواره فیلم فجر در دهه انقلاب اسلامی برگزار می‌شود، باید این فرصت را غنیمت بشماریم و یک پیام و یک نماد برای دور هم بودن و تأمل مجدد بر آداب و فرهنگ و رسومات خود داشته باشیم.
وی تصریح کرد: این فیلم‌ها شاید راه‌حل ندهند، اما سوال را به خوبی طرح می‌کنند، بسیاری از فیلم‌ها ناتمام باقی می‌مانند، لذا باید سوالات را جدی گرفت تا در فرهنگی عمومی، فرهنگ خانوادگی، فرهنگ همبستگی و مقاومت مورد استفاده قرار گیرند.
زهرا اسماعیلی؛ خبرنگار ایکنای خراسان رضوی
انتهای پیام
