نگاهی به قدرت شگفت‌انگیز دعا و نیایش
اینکه چگونه از طریق دعا و نیایش می‌توان بر مصائب و بیماری‌ها غلبه کرد باید گفت که دين اسلام، دینی كامل و اجتماعي است و هر عبادتي در آن؛ داراي كاركردهاي اجتماعي است و نمي‌توان عبادتي را يافت كه يا در هدف يا روش و يا شيوه اجرا، نشانه‌هايي از اجتماعي بودن را در آن نيافت.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، دعا يكي از عبادت‌هايي است كه هدف از آن، سخن گفتن با خدا و ايجاد ارتباط با ملكوت است. هرچند كه دعا براي اهداف و مقاصد مختلفي انجام مي‌شود و بسياري از مردم دعا را براي از ميان برداشته شدن مشكل، بيماري يا برآوردن نيازي به جا مي‌آورند و در حقيقت دعاي آنان، خواستن است و تنها شماري اندك براي تعالي روح و روان و از روي عشق و محبت به نيايش مي‌پردازند، ولي در هر دعايي، نقش رواني ارتباط وجود دارد.
اگر شخصي از خدا، خواسته‌اي دارد، براي به دست آوردن اين خواسته به دعا مي‌پردازد، به گونه‌اي كه موجب تقويت روابط ميان انسان و خدا مي‌شود. مقام معظم رهبري نيز در بيانيه گام دوم خود با اشاره به بركات انقلاب اسلامي؛ موتور پيشران كشور به بحث سلامت اشاره دارند كه دعا به عنوان يكي از ابعاد سلامت است. در اين نوشتار با اشاره به اهمیت دعا و نیایش در زندگی روزمره انسان، به آثار خارق العاده‌ای که در جنبه‌های مختلف زندگی انسان می‌تواند داشته باشد پرداخته شده است.
واژه دعا در لغت به معناي خواندن چيزي به سوي خود با آواز است. به صوت يا گفته‌اي دعا مي‌گویيم كه شخص براي متمايل كردن فردي به خود براي جلب سودي يا دفع زياني به صورت درخواست و خواهش بيان دارد. اما در اصطلاح دينى به معناى روى آوردن به خداوند متعال و درخواست از او با حالت خضوع است. به بيان ديگر دعا از ديدگاه شرع، گفت‌وگو كردن با حق تعالى به نحو بيان توحيد و ثناى الهى يا درخواست بخشش و رحمت از او يا طلب بهره دنيايى است.
در ضرورت دعا همين بس كه دعا و نيايش اساسي‌ترين نياز فطري و روحي بشر است و تنها راه رسيدن به آرامش، در اين دنياي پرهياهو است. حكمت روي آوردن انسان‌ها به اين امر بدين جهت است كه دعا و نيايش رابطه‌اي طبيعي ميان روح انسان و جايگاه اصلي‌اش يعني ذات ابدي و ازلي باري تعالي است كه مانند يک فعاليت حياتي كه به ساختمان وجودي ما متعلق است، تلقي مي‌شود.
چرا باید دعا کرد؟
از ميان عبادت‌هايي كه مي‌شناسيم، دعا محبوب‌ترين عمل در نزد خداست، چرا كه نشانه روآوري بنده به اوست و نقطه اتصال ناچيز و نيازمند محض، با بي‌نياز و غني مطلق است. آنگونه كه از آيات و روايات فهميده مي‌شود، جايگاه دعا در عبادات، جايگاه ويژه‌اي است. خداوند متعال به دعا كردن امر و دعا كردن را به عنوان يک عبادت معرفي می‌کند و بعد از تشويق به دعا، كساني را كه اهل دعا نيستند، مورد سرزنش قرار مي‌دهد.
دعا كردن باعث قرب انسان مي‌شود، چه مطلوب محقق شود، چه نشود. رسول اكرم (ص) مي‌فرمايند: «خدا بيامرزد بنده‌اي را كه از خدا حاجتي را طلب كند، پس در دعا كردن پافشاري كند, چه دعايش استجابت بشود و چه نشود». به قدري اصل دعا كردن خوب و مطلوب است كه رسول اكرم (ص) می‌فرمایند، «ترك دعا معصيت است».
تاثیر دعا بر سلامت معنوی بیماران مبتلا به سرطان
نتايج در اين زمينه نشان مي‌دهد كه نمره سلامت مذهبي بيماران مبتلا به سرطان، بالاتر از سلامت وجودي آنان است. بيماران در پاسخ گويي به گزينه‌هاي سلامت معنوي در گزينه‌هاي «عقيده دارم خداوند مرا دوست دارد و مراقب من است»، « ارتباط با خداوند به من كمک مي‌كند تا احساس تنهايي نكنم»، «معتقدم هدف خاصي براي زنده بودنم وجود دارد» بالاترین ميانگين را كسب كرده‌اند.
يافته‌هاي حاصل نشان مي‌دهد كه تجربه قبلي دعا در ۲/۵۷ درصد از بيماران مطلوب و در ۸/۴۲ درصد از آنها نامطلوب بوده است. به نظر مي‌رسد بيشترين عاملي كه در سلامت معنوي اين بيماران اثر دارد، تجربه قبلي دعا است.
يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان داد نگرش نسبت به دعا باور بيماران را نسبت به شفا بخشي دعا در برمي‌گيرد و نمره بالاتر نشان‌دهنده نگرش مثبت است. نگرش نسبت به دعا در ۲/۵۹ درصد از اين بيماران مطلوب و در ۸/۴۰ درصد از ايشان نامطلوب بوده است. در راستاي دستيابي به هدف كلي تأثير دعا بر سلامت معنوي بيماران مبتلا به سرطان تحت شيمي درماني تنظيم شده است. نتايج نشان داد كه بين دعا و سلامت معنوي ارتباط معنادار و مستقيمی وجود دارد.
طبيعت زندگي دنيا غفلت‌زاست، گاهي انسان را چنان به خود مشغول مي‌سازد كه همه چيز را فراموش مي‌کند، حتی خويشتن را. دعا و نيايش فرصت خوبي براي بازنگري در اعمال و باز يافتن خويش و نجات از چنگال غفلت را فراهم مي‌سازد. نيايش، انسان را متوجه معاد کرده و موجب خروج انسان از غفلت و بي‌توجهي مي‌شود. اصولا دعاي انسان در برابر خداوند، به معناي اعلام بندگي، نيازمندي و احساس كرنش و پرستش او براي جلب عنايت و رحمت الهي است.
در دعا و نيايش، روح به منظور تقرب به درگاه پروردگار، به سوي مبدأ غيرماديِ جهان هستي مي‌گرايد و در اين گرايش، موقعيت اصلي خويش و سرمايه‌هاي گران‌بهاي خود را درك مي‌كند و اينگونه او از اسارت در چنگ نااميدي رهايي مي‌يابد. كسي كه از حجاب عالم طبيعت بگذرد و به عالم حق و حقيقت پای بگذارد، موجودي روحاني خواهد شد.
از اين‌رو، مدت‌هاست رابطه مستقيم دعا و نيايش با سلامت روان بر همگان آشكار شده است. دانستن معنا و هدف زندگي، احساس تعلق داشتن به منبع والا و اميدواري به ياري خداوند در شرايط سخت زندگي، همگي از جمله باورهايي هستند كه افراد مذهبي با بهره‌مندي از آنها مي‌توانند از دچار شدن به انواع اختلالات جسمي و روحي پيشگيري كنند.
منابع
آثار و بركات دعا در زندگي از نگاه يک متخصب علم كلام و حديث؛ ايسنا؛ 1396
چرا ما بايد دعا كنيم؟! از كجا می‌توانیم به مستند بودن كتاب‌هاى دعا مطمئن شويم؟ پايگاه اطلاع‌رساني حوزه؛ 26 مهرماه سال 97
چگونگي، چيستي و چرايي دعا و نيايش؛ «پايان نامه»؛ حوزه علميه خراسان؛ مدرسه علميه حضرت رقيه(س) مشهد
چرا بايد دعا كنيم؟؛ مركز ملي پاسخگويي به سواالت ديني؛ اول بهمن ماه سال 90
سيد فاطمي؛ نعيمه و ديگران؛ اثر دعا بر سلامت معنوي بيماران مبتلا به سرطان؛ فصلنامه پايش؛ سال پنجم شماره چهارم پاييز ۱۳۸۵ صص۳۰۴- 295
انتهای پیام
