ضرورت تمهیدات لازم جهت تخلیه حرم رضوی و اطراف آن در مواقع بحران

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدرضا مسعودی، مشاور معاونت خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد، امروز، 18 دی‎ماه در نشست‌های گفتمان توسعه شهری که با موضوع نقد و بررسی «طرح تفصیلی پیشنهادی برای بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی» برگزار شد، با اشاره به ابعاد زیست‎محیطی و خدمات شهری بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی در خصوص انتقاد از برخی موارد طرح تفصیلی بیان کرد: از دوران گذشته محدوده اطراف حرم مطهر رضوی، به عنوان یک منطقه و بافت مسکونی بوده که جمعیتی محدود را نیز در خود جای داده و شبکه معابر آن متناسب با تعداد ساکنان آن منطقه بوده است، اما در حال حاضر با بارگذاری که تا شارستان صورت گرفته است، این شبکه معابر، دیگر پاسخگوی نیازهای این بحث از نگاه پدافند غیرعامل و خدمات ایمنی نیست و شاید نیاز به تجدید نظر داشته باشد

بیشتر بخوانید:

• جریان اکولوژی پیرامون حرم مطهر رضوی به‌رسمیت شناخته نشده است
• توافقی در خصوص طرح حریم رضوی وجود ندارد
• شناسنامه تاریخی مشهد در کاوش‌های باستان‌شناسی پیرامون حرم رضوی
• آنچه بر طرح نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی تأثیرگذار است

وی ادامه داد: یکی دیگر از موضوعات حائز اهمیت که به لحاظ پدافند غیرعامل مورد توجه است، موضوع تخلیه فضای حرم مطهر و مجموعه اطراف حرم در مواقع بحران است. با توجه به اینکه در مناسبت‌هایی همچون عید فطر، نماز جمعه، مراسم تحویل سال و سخنرانی مقام معظم رهبری ما شاهد حضور بیش از 1.5 میلیون نفر جمعیت در این نقطه از شهر هستیم، لذا باید تمهیدات لازم برای تخلیه این جمعیت در مواقع بحرانی حتما مدنظر قرار گیرد که در طرح قبلی بخشی از این موضوع مرتفع شده بود، اما با تقلیل پیاده‎روها و باغ‌راه‎های منتهی به حرم مطهر این نگرانی احساس می‎شود که شاید در مواقع بحران پاسخگوی نیاز آن جمعیت نباشد تا حادثه‌ای مشابه حادثه منی اتفاق نیفتد.

مشاور معاونت خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد تصریح کرد: به تبع این بحث، پرداختن به موضوع نفوذپذیری به داخل بافت جهت امدادرسانی در مواقع بحران و حادثه باید مدنظر قرار گیرد و این در حالی است که فضای مناسب برای امدادرسانی وجود ندارد و متاسفانه در این محدوده شاهد معابر کم‌عرض و باریک و پلاک‌هایی فاقد دسترسی مناسب برای امدادرسانی هستیم.

مسعودی بیان کرد: طبق طرح قبلی، فضای سبز در این محدوده پیش‎بینی شده است و یکی از موضوعات مهم در مدیریت شهری این است که نگهداری فضای سبز خرد، هزینه‌بر است، ضمن اینکه یک فضای تنفسگاهی مورد نیاز است، اما بر خلاف طرح قبلی و طبق طرح جدید این فضا کوچک‌تر شده که به لحاظ مدیریتی هم دچار مشکل هستیم و لذا ناامنی در این فضاها وجود دارد، چرا که با وجود وسعت کم و پراکندگی زیاد بی‌دفاع است و امکان مدیریت کامل بر این فضاها میسر نیست.

وی عنوان کرد: با توجه به مساله جمع‌آوری زباله و دفع آب‌های سطحی مساله دیگر در طرح جدید، عدم نفوذپذیری و عرض کم معابر جهت پشتیبانی خدمات شهری است. همچنین توجه به الگوی شهرسازی مناسب در ارتباط با جریانات هوا و میکرواقلیم منطقه در بارگذاری و جرم‌گذاری کاربری‌ها باید مد نظر قرار گیرد.

مسعودی افزود: با توجه به حوزه خدمات شهری و محیط زیستی، تقلیل مساحت باغ‌ راه‌های منتهی به حرم مطهر رضوی که به‌ عنوان تنفس‌گاه و فضای سبز این محدوده مدنظر بوده و کاهش و تقلیل این عرصه‌ها جدا از موضوعات شهرسازی و ترافیکی به نظر می‌رسد از لحاظ فضای سبز و زیست محیطی اگر به حالت قبل بازگردد، امیدواری داشته باشیم که امیدوارم این مباحث به عنوان یک تلنگر مد نظر مشاور طرح قرار گیرد.

ضرورت کیفی‌سازی مسیرهای تشرف پیاده به حرم رضوی

حسن محسنیان ، معاون سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد ابراز کرد: یکی از مهمترین دغدغه‌ها و نارضایتی‌ها در سال‌های اخیر نظامات حرکت و دسترسی مرکز شهر برای شهروندان و مدیران است که سبب نارضایتی بسیار بوده است.

وی بیان کرد: این مشکلات در دو حوزه زیرساختی و مدیریتی مطرح است و آنچه در طرح‌های تفضیلی تبیین می‎شود، ارائه پیشنهادات در این راستا است، یکی از انتظارات ما از این طرح ارائه پاسخ شفاف ومناسبی برای این قبیل دغدغه‌مندی‌ها بود. از بزرگترین مشکلات هسته مرکزی و منطقه ثامن موضوع ترافیک و گذر و سطح سرویس نامطلوب پیاده‌روی و آلودگی صوتی و زیست محیطی و... است که در مسیر تشرف به حرم مطهر با این مشکلات مواجه هستیم.

وی با بیان اینکه در هسته مرکزی شهر نیازمند تغییر رویکرد در حوزه ترافیکی هستیم گفت: با توجه به ترافیک سنگین در محورهای منتهی به حرم و کیفیت پایین مسیرهای پیاده‌روی برای تشرف به حرم از طرح جدید توقع می‌رود برای این موارد پیشنهادهایی ارائه کند. متاسفانه با وجود جلسات متعدد با مشاور اما نظرات ما در طرح پذیرفته نشده در حالیکه توقع ما کمرنگ شدن حضور خودروهای شخصی در طرح بوده است که انتظار داشتیم با ارائه طرح حضور خودروی شخصی در محدوده حرم را کمرنگ کنیم.

معاون سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد افزود: معتقدیم که محیط را باید به یک محیط آرام از لحاظ سکونت، خدمات، زیارت و امنیت سرمایه گذاری ایجاد کنیم لذا باید محیط پیرامون پروژه ها مناسب سازی و حرکت آزادانه خودروهای شخصی محدود شود ضمن اینکه حذف ترددها را در نظر نداریم اما آنچه از نقشه های پیشنهادی واضح است سبب حضور خودروهای شخصی در اطراف حرم می شود.

محسنیان با اشاره به تجربیات سالیان متمادی و سیاست‌های اساسی مدیریت شهری ابراز کرد: پیاده‌مداری در میدان بیت‌المقدس یک پیشنهاد بوده که این میدان تبدیل به منفی یک شود و ترافیک قبل از میدان به سمت اندرزگو و یا زیرگذر رود که این امر باعث تردد بیشتر خودروهای شخصی خواهد شد که یک گره ترافیکی ایجاد می کند.

وی تصریح کرد: یک بحث دیگر در طرح که مغایر اسناد بالادستی است این است که در چهار محور اصلی منتهی به حرم برخی از عدم عقب‌نشینی‌ها تثبیت شده که از تعریض آن محورها جلوگیری می‌شود که این پیاده‌روهای فعلی در شان زائر نیست و پیاده‌روها مطلوب نیست، در حالی که ما معتقدیم پیاده‌روهای هسته مرکزی سهر باید انسان محور شود و در یک محیط آرام افراد تردد کنند.

معاون سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری مشهد ادامه داد: علاوه بر این نیز هسته مرکزی شهر باید برای دوچرخه به عنوان مد حمل‌ونقل پاک مورد توجه قرار گیرد که با توجه به پوسته پیشنهادی برخی معابر در طرح امکان ایجاد چنین شرایطی وجود ندارد، لذا اصرار داریم و تاکید داریم عرض محورهای اصلی به عرض مصوب یعنی همان 45 متری مد نظر قرار گیرد.

محسنیان اظهار کرد: از ایرادت دیگر با توجه به پیشنهادات ارائه شده باعث شده نظام سلسله مراتب حرکت در محدوده برهم بخورد و نگرانی برای تامین دسترسی‌ها و این نظام ایجاد کند به عنوان مثال بحث معبر آستانه‌پرست که نقش جمع‌کننده و پخش‌کننده تردد را به محورهای فرعی داشته حذف شده، اما در طرح پیشنهادی نظام جایگزینی پیشنهاد نشده و در ایجاد دسترسی به پلاک‌ها ابهام به وجود آورده است.

وی با اشاره به سند بهبود رویکرد ترافیکی پیشنهادی شهرداری افزود: یک دلیل جذابیت چهار محور منتهی به حرم این است که از فرعی‌ها می‌توانید دسترسی را به داخل بافت ایجاد کنید که این یک ایراد است، ایراد دوم هم معابر کم عرض محدود است که برخی از این معابر فرعی ترافیک فرضی به خود بگیرد که این مورد پسند میریت شهری نیست.

معاون سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری مشهد افزود: از نظر ما امکان تامین دسترسی به داخل بافت باید از مسیر صحیح و منطقی برقرار و دسترسی‌های غیر مجاز حذف شود از طرفی امتداد زیرگذرهای حرم به شارستان، چهارراه شهدا و... موجب افزایش آلودگی‌های ناشی از تردد خودرو شده و امکان اجرایی ندارد و طرح‌های پیشنهادی سبب حمایت و تقویت تردد خودروهای شخصی به بافت می‌شود.

وی ادامه داد: در برخی محورها، تغییر عرض پیشنهاد شده که تکلیف تمایلات حرکتی پیاده و سواره در آن نامشخص است. علاوه بر این شارستان به کاربران مختلف از پیاده، سواره و حمل‌ونقل همگانی و... خدمات می‌دهد، اما در طرح پیشنهادی به حمل‌ونقل همگانی و مسیرهای بی آر تی هیچ گونه توجهی نشده است.

محسنیان افزود: در طرح پیشنهادی دوربرگردان‌های ورودی حرم مطهر رضوی حذف و تبدیل به صحن شده و امکان حمل‌ونقل همگانی مطلوب را از شهروند گرفته است، زمانی آستان قدس رضوی این بخش را بست که مجدد احیا شد و در اختیار اتوبوس قرار گرفت.

معاون سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری مشهد گفت: در یک طرح پیشنهاد شد پایانه زائر به ایستگاه‌های زیرگذر منتقل شود که این صلاح نیست به دلیل آلودگی هوا اجرایی شود.

وی بیان کرد: پیشنهاد تعریض معبر برای سهولت عابر پیاده است باید توجه داشت که هسته مرکزی مشهد برای پیاده روی مناسب است، اما مسیرهای مناسب پیاده‌روی در آن وجود ندارد لذا پیشنهاد ما تعریض معابر با هدف تامین امنیت و مسیر ایمن برای عابر پیاده است.

معاون سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری مشهد گفت: ساخت و استقرار پارکینگ‌های طبقاتی در ثامن جزو پیشنهاد طرح گذشته بوده که شامل پارکینگ یک کاربری و دو کاربردی است و پارکینک دوکاربری دارای دو عملکرد تامین پارکینگ مالکان و ساکنان از یک سو وتامین پارکینگ مراجعان و مشتریان از دیگر سو است که در طرح فعلی برای مراجعه‌کنندگان پارکینگ ویژه پیش‌بینی شده است.

وی عنوان کرد: در واقع ساخت پارکینگ به معنی کارت دعوت مردم با خودروهای شخصی بوده و در نتیجه تغییر رغبت به مد دیگر در ذهنشان خطور نمی‌کند، لذا با کاهش آن موافقیم اما یک دیدگاه دیگری وجود دارد و این است که با حذف پارکینگ بگوییم مردم نیایند، چرا که مراجعان به سادگی الگوی خود را تغییر نمی‌دهند و تنها حذف پارکینگ سبب افزایش پارک خطی و بی‌نظمی ترافیکی می‌شود. پیشنهاد خطرناک دیگری که اتفاق افتاده این است که خودمان آمده‌ایم و در طرح پیشنهادی حاشیه خیابان شارستان به نام پارکینگ سند زده‌ایم که این باید مورد توجه قرار گیرد.