واکنش ادبی شاعران به روز جهانی قدس
کد خبر: 3969720
تاریخ انتشار : ۱۶ ارديبهشت ۱۴۰۰ - ۲۰:۱۴

واکنش ادبی شاعران به روز جهانی قدس

وبینار تخصصی جهانی شعر قدس با شعرخوانی شاعران کشورهای ایران، هند، افغانستان و پاکستان برگزار شد.

واکنش ادبی شاعران به روز قدس/ اسرائیل ویروسی که به جان انسانیت افتاده استبه گزارش خبرنگار ایکنا، وبینار تخصصی جهانی شعر قدس عصر پنجشنبه، ۱۶ اردیبهشت‌ماه به همت اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران و مشارکت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو با حضور شاعران، استادان دانشگاه‌های ایران، هند، افغانستان و پاکستان و کتابداران و دبیران محافل ادبی با اجرای نغمه مستشار نظامی، دبیر شورای ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در فضای مجازی برگزار شد.
 
علیرضا قزوه، وابسته فرهنگی ایران در دهلی نو در این نشست مجازی گفت: شاید بیشترین شعر‌هایی که درباره قدس گفته شده، به زبان عربی باشد، زیرا این روز در جهان عرب بسیار جدی و مهم است و همه آن‌ها می‌دانند کسی که مؤسس این روز بود و بزرگترین نه را به استعمار و خالقان اسرائیل گفت، امام خمینی(ره) بود.  
 
وی افزود: این مسئله در کشور هند نیز جلوه دیگری دارد، زیرا این کشور نیز از مبارزان با استعمار بوده و از این رو در فضای مجازی هند، برنامه‌های متعددی به زبان‌های انگلیسی و اردو درباره روز قدس برگزار می‌شود. از ابتدای اشغال فلسطین در بین شاعران هندوستان، بیدارگرانی بودند که نسبت به مسئله فلسطین بی‌توجه نبوده‌اند و شعر‌های بسیاری به زبان اردو سروده شده است. همچنین شاعرانی همچون علامه اقبال در دفاع از آرمان فلسطین و جهان اسلام شعری به زبان فارسی سروده است و این اتفاق با دعوت امام خمینی اوج می‌گیرد.
 
قزوه با اشاره به شعر فارسی‌زبانان هندوستان ادامه داد: حدود یک دهه پیش تعداد شاعرانی که به زبان فارسی شعر می‌گفتند، بسیار اندک بودند و شاعر زیادی وجود نداشت. اما تعدادی از انجمن‌های بیدل در این زمینه ورود کردند و امروز تعداد شاعران فارسی زبان بسیار بیشتر شده است و اغلب آن‌ها همچون عزیز مهدی، مهدی باقر، پرفسور اخلاق آهن و ... شاعرانی هستند که از نظر تفکر، نگاه و اندیشه به شاعران انقلابی ایران نزدیک هستند.
 
این شاعر پیشکسوت ایران در ادامه درباره شعر قدس گفت: شعر قدس در ادبیات نوظهور و تازه هند جایگاه خوبی دارد و اگر بخواهیم کتابچه‌ای از شاعران دهه اخیر این کشور آماده کنیم، کتابچه ارزشمندی فراهم خواهد شد. شاعران اردو زبان از نظر آرمان و اندیشه شاعران یکدست، همراه و همدل هستند و آرمان قدس برای مردم مسلمان این سرزمین مهم است.
 
وی تصریح کرد: انگلیس به آرمان‌های اسلام و زبان فارسی خسارت فراوانی وارد کرده است و این کشور را می‌توان یکی از خالقان اسرائیل دانست. اسرائیل که همانند یک ویروس و بیماری مسری است و به جان انسانیت و آزادی افتاده است و امیدوارم روز‌های خوبی را برای همه مردم جهان شاهد باشیم و تمام آزادگان جهان بتوانند از آرمان‌های فلسطین، جهان اسلام و آزادی قدس دفاع کنند.
 
استاد قزوه در ادامه این نشست شعری از علی اصغر الحیدری، شاعر هند درباره فلسطین خواند و نغمه مستشار نظامی، دبیر این نشست مجازی، شعری از استاد قزوه خواند.
 

پاکستان اسرائیل را به رسمیت نشناخته است

احمد شهریار، شاعری از پاکستان در ادامه این نشست گفت: کشور پاکستان در زمینه فلسطین با ایران همسو بوده و جزء معدود کشور‌های اسلامی است که اسرائیل را به رسمیت نشناخته است.  
 
وی افزود: در پاکستان شعر‌های بسیاری درباره فلسطین به زبان اردو سروده شده است و چند سال پیش عاصف فرخی یکی از شماره‌های مجله‌ای به نام «دنیازاد» را به شعر فلسطین اختصاص داد. من نیز تعدادی شعر درباره فلسطین از شاعران پاکستان جمع‌آوری کرده‌ام که به زودی منتشر خواهد شد. همچنین امروز برنامه‌ای از سوی انجمن ادبی درباره شعر قدس و فلسطین در حرم حضرت معصومه (س) برگزار می‌شود.  
 
شهریار که به زبان اردو، فارسی و انگلیسی درباره فلسطین شعر سروده است، چند بیت از شعر فارسی خود را خواند.
 
این کودک از نسل غیرت / آن مرد از خیل ننگ است
 
غیرت درافتاده با ننگ / این جنگ سنگ و تفنگ است
 
این خاک اسطوره خیز است / دارد هزاران اساطیر
 
هر کودکی از فلسطین / از افتخارات جنگ است
 
چون برگ گل فارغ است از / هر داغ ننگ و ندامت
 
بر پشت او رد باتوم /، چون خط پشت پلنگ است
 
با هر نفس دشمن تو / سنگ تو را زد به سینه
 
چون جای قلب از قساوت / در سینه‌اش تکه سنگ است
 
لعنت بر آن کشوری که / خالی کند پشتتان را
 
این سخت جای تأسف / این واقعاً جای ننگ است
 
همت نما تا ببینی / آینده بهتری را‌
 
ای دوست طاقت بیاور /، چون عرصه ظلم تنگ است
 
این سرزمین خو گرفته‌ست / با بوی باروت امروز
 
فردا، ولی وضع این نیست / فردا که خیلی قشنگ است
 

روز قدس، یعنی روز اسلام

محمدعلی یوسفی، شاعر پیشکسوت ایران نیز در ادامه به شعرخوانی پرداخت.
 
امروز، روز قدس، یعنی روز اسلام
روزی که فتح قدس را حق کرده الهام
 
امروز، روز قدس، روز عشق و ایمان
روز فلسطین، روز غزه، روز لبنان
 
امروز، روز تل زعتر، صور، صیداست
امروز رستاخیز اولاد یهوداست
 
امروز، روز رزم، روز خشم و عصیان
روز خروش مردم دانای ایران
 
امروز روز وحدت هر چه مسلمان
روز تب بیداری یاران قرآن
 
امروز روز خواری اصحاب صهیون
روز شکست دشمن رسوای ملعون
 
یاران، هماره بر صف دشمن بتازید
بر پیروان کور اهریمن بتازید
 
باید به دنبال هدف، از خود درآیید
باید که راه قدس را پیدا نمایید
 
رزم آوران باید علم گیرید بر دوش
تا دشمنان از رعبتان گردند مدهوش
 
از چنگشان تا مسجد الاقصی رهانید
باید به سوی دشمنان دین برانید
 
باید بشورید و شوید از خشم لبریز
تا پس بگیرید از عدو آن خاک زرخیز
 
باید که خواب از چشم اهریمن بگیرید
باید دوباره خانه از دشمن بگیرید
 
نزدیک شد آزادی بیت المقدس
بشتاب تا آبادی بیت المقدس‌
 
ای سرزمین اطهر و پاک فلسطین‌
ای کودکان زخمی خاک فلسطین
 
تا انتقام از دشمن یاغی نگیریم
از پای ننشینیم، حتی گر بمیریم‌
 
ای غاصبان سرزمین پاک اسری‌
ای دشمنان کینه توز آل طا‌ها
 
ما پیروان مکتب سرخ حسینیم
ما رهروان نهضت پیر خمینیم
 
ما مردمی نستوه و اهل کارزاریم
طوفان صفت، مانند موج بی قراریم
 
از حیله و مکر شما پروا نداریم
سید علی، چون رهبری فرزانه داریم
 
ما را فرا او خوانده تا بیت المقدس
یک گام دیگر مانده تا بیت المقدس
 
جواد عسکری، شاعر هندوستان که همراه با همسرش در این نشست شرکت کرده بود، گفت: امروز روز دفاع از مظلومین فلسطین است و فقط جنبه سیاسی ندارد، بلکه جنبه عبادی نیز دارد. امیرالمؤمنین در آخرین ساعات زندگی‌اش سفارش کردند که هر جا ظالمی ظلم کند، سکوت نکندر مقابل ظلم اسرائیل نباید ساکت نشست. زیرا روز قدس مظهر ایستادگی در برابر ظلم است و هشداری بر ظالمان است و ما مسلمانان با اتکا به قوت ایمان در برابر ظلم ایستاده‌ایم.  
 

منازعات جهانی ریشه در اشغالگری قدس دارد

مصطفی محدثی، شاعر پیشکسوت کشورمان در بخش دیگری از این نشست مجازی شعر قدس گفت: موضوع قدس در حوزه ادبیات و شعر در جهان هم از نظر فرهنگی و هم سیاسی جلوه ویژه و چشمگیری دارد. دفاع مقدس که اکنون به شکل مقاومت اسلامی ادامه پیدا می‌کند، زیربنایی برای حضور ما در سطح جهان اسلام و دفاع از ارزش‌های انقلاب در گستره جهان شد.
 
وی افزود: ادبیات و شعر دفاع مقدس در ادامه سیر خود بیشترین پیوند و ادامه حیات را در رابطه با قدس و فلسطین داشته است و بحث مدافعان حرم، اشغال سوریه، همه منازعاتی که اکنون در جهان اسلام وجود دارد، همه ریشه در اشغالگری قدس دارد.  
 
محدثی خراسانی در ادامه شعری درباره قدس خواند که ابیاتی از آن آمده است.
 
روز بیداری وجدان زمین
تپش خاطره‌ها در افلاک
فرصت آینه‌گردانی عشق
صبح قدقامت انسان از خاک
 
خشم و فریاد خمینی، چون رعد
لرزه بر پیکر غاصب انداخت
بعثت نام محمد در قدس
امت واحده‌ای دیگر ساخت
 
فلسطین داغ انسان است امروز
فلسطین داغگاه شرمساری است
جهان در نقطه عطف بزرگی است
جهان در انتظار رستگاری است
 
صبح قدقامت یاران حسین
در افق‌های شهادت پیداست
پرچم نهضت آزادی قدس
خیمه سوخته عاشوراست
 
صبح روشن شدن آینه‌ها
روز برخاستن خورشید است
دور بادا که فراموش شود
قدس در باور ما جاوید است
 
در سکوت شب تاریک زمین
حنجری وقف گل فریادیم
دشمن و خواب پریشان نفوذ
دژ مستحکمی از پولادیم
 
فلسطین داغ انسان است امروز
فلسطین داغگاه شرمساری است
جهان در نقطه عطف بزرگی است
جهان در انتظار رستگاری است
 
قدس فریاد شب تاریخ است
با خمینی به جهان نامی شد
صبح فریاد عدالتخواهان
روز بیداری اسلامی شد
 

دوباره آتش نمرود‌ها به راه افتاد

محمدمهدی عبدالهی، شاعر ایرانی دیگر که در شهر نجف حضور داشت، از کنار حرم مطهر امام علی (ع) به شعرخوانی پرداخت.  
 
چقدر داغ صنوبر به سینه مى‌کاریم
بگو به باد صبا، بى صدا عزاداریم
 
خبر رسیده خبرهاى تلخ در راه است
بگو که یکسره دلواپس میانماریم
 
چقدر قتل و جنایت، چقدر بى رحمى
مگر که علقمه امروز پشت سر داریم!
 
دوباره آتش نمرود‌ها به راه افتاد
میان شعله نامرد‌ها گرفتاریم
 
چقدر آه کبوتر گرفته دنیا را
کنار خیمه آتش گرفته، بیداریم؟!
 
سکوت پشتِ سکوتِ من و تو جایز نیست
بگو ز حرمله‌ها تا همیشه بیزاریم
 
به داد این همه مظلوم، دادخواهى نیست!
به بوم حادثه اى سرخ، نقش تکراریم
 
صداى ناله «هَل مِنْ مُعین»، تو نشنیدى؟!
چقدر پاى امام زمان وفاداریم؟
 
خلیل بت‌شکن از قتلگاه مى‌آید
از این عقیده به حق، دست برنمى داریم
 
بخوان که لشکر شیطان سقوط خواهد کرد
قسم به صبح ظهور، از امید سرشاریم
 

نگاه فراملی مقاومت در شعر افغانستان

محمدکاظم کاظمی، شاعر افغانستان نیز گفت: ما در نیم قرن اخیر شاهد امت واحده بودیم و من در یک مقاله به این مسئله پرداخته‌ام. یکی از گفتمان‌هایی که در شعر فارسی راه افتاده است، گفتمان «تو را‌ای کهن بوم و بر» است که منظور از آن وطن آبی و خاکی و زبانی است. این گفتمان در شعر شاعران افغانستان که مهاجرت کرده‌اند بیشتر دیده می‌شود و این مسئله به شعر و ادبیات افغانستان نیز کشیده شده است.  
 
وی افزود: در جنگ اخیر با داعش و حضور مدافعان حرم افغانستان، این مسئله بیشتر از مسئله فلسطین در ادبیات افغانستان جلوه‌گر است و نمی‌توان گفت شعر فلسطین گستره عظیمی دارد. اما نگاه فراملی مقاومت و پایداری در شعر افغانستان نمونه‌های بسیاری دارد.
 
استاد کاظمی در ادامه به شعرخوانی پرداخت.
 
بیار باره که امشب سوار خواهم شد
به دور دستِ گمان رهسپار خواهم شد
 
بیار باره که باید ز جان گسسته رویم
عنان مبند، که باید عنان گسسته رویم
 
بسوز بستر ما را که وقتِ خفتن نیست
مپرس مقصد ما را، مجالِ گفتن نیست
 
ببین به جاده رنج آورِ رفاقت سوز
ببین به جاده تابوت سازِ طاقت سوز
 
ببین مصیبت این راه کاروان کُش را
مزن صلای سفر، خفتگان سرخوش را
 
بسوز بستر ما را که وقت خفتن نیست
مپرس مقصد ما را، مجال گفتن نیست
 
همین ره است که آن مرد، با صلیب گذشت
همین ره است که آن تشنه لب، غریب گذشت
 
همین ره است که پیر قریش، قافله برد
همین ره است که آن زخمدارِ کوفه، سپرد
 
هزار باره در این جاده نعل ساییده است
هزار خاره در آن خون تازه نوشیده است
 
حکایتی است ز نیل و عصا به پیچ و خَمَش
روایتی است ز اجداد ما به هر قدمش
 
ببین که بیرق آن رهروان به شانه ماست
بیار باره که هنگام تازیانه ماست
 
ز دوش ما نَبَرد گردباد، بیرق را
به عبدود ندهیم اختیار خندق را
 
بیار باره و زین کن، شتاب باید کرد
و قلعه بر سر مرحب خراب باید کرد
 
سپاه خصم، نمک خوردگان شیطان‌اند
سیاهکار و سیه رو، یزید را مانند
 
سپاه خصم ندانم شمارشان چند است
سرِ شمار ندارم که دست من بند است
 
پس از مقابله، وقتی که گاه رفتن بود
ز تیغ خویش بپرسم که چند گردن بود
 
بیار باره که باید ز جان گسسته رویم
عنان مبند که باید عنان گسسته رویم
 
بسوز بستر ما را که وقت خفتن نیست
مپرس مقصد ما را، مجال گفتن نیست
 
مدوز در پی ما چشم انتظار به دشت
که باره تند رکاب است و راه، بی برگشت
 
در این کویر نبینی دگر نشانم را
مگر دمی که بیارند استخوانم را
 
ز بس فتاده به هر دشت و در غبار من است
به هر کجا که گذر می‌کنی، مزار من است
 
من از مدینه سخن‌های تلخ می‌گویم
ز بی نوایی نی‌های بلخ می‌گویم
 
ز دشتِ تشنه قرآن و نیزه آمده‌ام
ز کوچه‌های غریب هویزه آمده‌ام
 
فسانه سازی مصر و دمشق نشناسم
که عشق زاده ام و غیر عشق نشناسم
 
بده به وارث من تیغ بی‌نیام مرا
به کودکان پس از من بگو پیام مرا
 
که مشت خاک مرا بعد مرگ، خشت زنند
به فرق خصم سیه‌کار بدسرشت زنند
 
بیار باره که باید ز جان گسسته رویم
عنان مبند، که باید عنان گسسته رویم
 
بسوز بستر ما را که وقت خفتن نیست
بیار باره که دیگر مجال گفتن نیست
 
در بخش‌های دیگری از این نشست مجازی، سمانه رحیمی غزلی را تقدیم به حاج قاسم سلیمانی کرد و حامد محقق و الهه تاجیک نیز به شعرخوانی پرداختند.
انتهای پیام
captcha