دعوت به اخلاق بدون پایبندی به آن از آفات بزرگ است
حجت‌الاسلام آقاتهرانی گفت: اینکه از اخلاق بگوییم، در حالی که خودمان به آن متخلق نیستیم، از آفات بزرگ است؛ داشتن خلق و خوی مناسب و به ویژه فروتنی و تلاش برای بخشش علم، از دیگر ویژگی‌های لازم برای یک استاد دانشگاه و به خصوص حوزه است.
به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی آقاتهرانی، استاد حوزه 18 اردیبهشت‌ماه در سخانی به مناسبت روز معلم در جامعةالزهراء(س)، گفت: تصور نکنیم دنیا همین درس فقه و اصولی است که در حوزه می‌خوانیم. طلبه باید در جامعه هم حرف برای گفتن داشته باشد، زیرا ما باید خیلی پاسخگو بودیم و الان نیستیم، زیرا مدعی هستیم که جامعه اسلامی شده است.
وی افزود: روزی امام فرمودند که اگر صدا و سیما را چند ساعت به ما بدهند، تحول زیادی ایجاد می‌کنیم، آنچه امام فرمودند درست بود، زیرا اسلام پاسخگوی هم نیازهاست، ولی ما خودمان این طور نیستیم و الان 40 سال است صدا و سیما در دست ما هست، ولی چکار کرده‌ایم و حتی خودمان را هم نتوانسته‌ایم جذب کنیم.
آقاتهرانی بیان کرد: الان حوزه پیشرفت‌های علمی زیادی داشته و به رشته‌های زیادی ورود کرده، اما باز هم صفر در برابر بی‌نهایت است؛ باید کرسی‌های آزاداندیشی و بحث و مبادله و مجادله جزء لوازم کار حوزه قرار بگیرد و خانم‌های جامعةالزهرا باید با بانوان بیرون حرف بزنند، زیرا وظیفه ما این نیست که بین خودمان حرف بزنیم؛ بلکه باید در جامعه حضور داشته باشیم.
استاد حوزه علمیه اضافه کرد: وقتی شهید مطهری با هانری کربن جلساتی داشتند، برخی قصد تعطیلی آن را داشتند، ولی ایشان بسیار آشفته و ناراحت شدند، ایشان معتقد بود ما باید با دگراندیشان سخن بگوییم تا ببینیم آنها نسبت به اسلام چگونه فکر می‌کنند. البته برخی تا می‌خواهند بفهمد دگراندیشان چه می‌گویند، خودشان بدتر از آنها می‌شوند، ولی اگر مشی امام علی(ع) را داشته باشیم، دوزخ را هم به بهشت تبدیل می‌کنیم.
آقاتهرانی افزود: طلاب باید از جدال و مراء پرهیز کنند، بحث برای آموختن داشته باشیم، ولی دنبال این نباشیم که حرف ما بر کرسی بنشیند، علم را هر جایی یافتید، جواهر است و اگر از دهان سگ هم بیفتد، باید شست و استفاده کرد؛ «اطلبوا العلم ولو بالصین». علامه مصباح خیلی این روحیه را داشتند و به ما توصیه کردند که با مذاهب و مکاتب فکری مختلف آشنا شویم و تصور نکنیم هر چه را خودمان بلد هستیم، وحی منزل است.
آداب تعلیم
آقاتهرانی با اشاره به برخی دیگر از آداب تعلیم، تصریح کرد: حق‌گرایی و حق‌مداری از دیگر آداب تعلیم است، گاهی شاگرد انسان چیزی می‌گوید که جرقه برای استاد است و نشان می‌دهد او مطلب را بهتر کشف کرده است؛ همچنین باید قبل از درس مطالعه داشته باشیم؛ مرحوم فلسفی می‌فرمود من گاهی هشت سال برای یکساعت سخنرانی مطالعه می‌کنم.
وی افزود: اساتید و طلاب باید آراستگی ظاهری و باطنی داشته باشند همچنین قبل از هر کاری انسان توسل داشته باشد، خیلی خوب است؛ ما یک دعوای بزرگی را که چند دهه تداوم داشت با بحث توسل در 45 دقیقه حل کردیم؛ و وقتی خدمت آیت‌الله مصباح تعریف کردیم، ایشان فرمود حتماً قبل از ماجرا توسل داشته‌اید.
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه استاد باید شرح صدر داشته باشد، اضافه کرد: کسی که می‌خواهد درس بدهد باید بداند، الگو برای شاگردان است؛ اگر مطلبی برای خود ما حل نشده بیان نکنیم؛ همچنین تیتر و محور بحث باید مطلب محکم و سدیدی باشد، روایت معتبر و محکم و یا آیه قرآن باشد؛ مطلب را باید به موقع و در شرایط مناسب بگوییم، یعنی اشتباه شاگرد را گوشزد کنیم، ولی بموقع و بجا و طوری که باعث نومیدی او نشود.
آقاتهرانی با بیان اینکه حفظ شئون دانش از دیگر ویژگی‌های لازم برای اساتید است، افزود: کسانی بوده‌اند که علاقه‌مند به طلبگی شده‌اند، ولی برخورد استاد با آنها سبب می‌شود که طلبگی را رها کنند؛ این خودش چوب حراج زدن به رشته خود است.
وی بیان کرد: اینکه از اخلاق بگوییم، در حالی که خودمان به آن متخلق نیستیم، از آفات بزرگ است؛ داشتن خلق و خوی مناسب و به ویژه فروتنی و تلاش برای بخشش علم از دیگر ویژگی‌های لازم برای استاد است. شهامت در اظهار حق و برخورد با بدعتگذاری هم از دیگر ویژگی‌های لازم برای استاد است، زیرا لزومی ندارد انسان هر چیز مشهوری شنید، آن را بپذیرد و باید نقادی کنیم.
استاد حوزه علمیه تأکید کرد: توجه به نام و مشخصات شاگرد خیلی مهم است؛ دلسوزی برای محصل، مساوات در محبت و نگاه، فروتنی، تفقد و دلجویی از شاگردان از مسائل مهمی است که استاد باید به آن توجه داشته باشد؛ آیت‌الله مصباح خیلی به این مسئله اهتمام داشتند.
انتهای پیام
