گمشده‌ای که در حریم حرم به آن رسیدم

علی اصغر فرخی، مدت 30 سال است که در حرم خادمی را برعهده دارد و اکنون که بازنشسته شده است نیز نمی‌تواند از حرم دل بکند. او در مدت این سال‌ها  نه تنها ثانیه‌ای از حرم دل نکنده؛ بلکه می‌گوید دوستانی دارد که رزق دوستیشان از همین حرم برخاسته و همین امر باعث شده سال‌ها پس از بازنشستگی نیز در حریم حرم نفس بکشد.

وی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی می‌گوید: ابوالقاسم ملکی، خادم صدیق حضرت ثامن الائمه و معمار سنتی آستان قدس و هنرمند آیینه کار حرم مطهر یکی از شفیق‌ترین همراهان من در حرم بود. او در سن ۱۳ سالگی در بیوتات متبرکه حرم مشغول به کار شد و از همان ابتدا شروع به تعلیم آیینه کاری پرداخت و با توجه به هوش و استعدادی که به این هنر نشان داد توانست در عرصه آیینه کاری زیر نظر اساتید معماری آن زمان همچون مرحوم شکرالله خوش دست و استاد حاج احمد بیوگی و به خصوص مرحوم حاج صادق رافتی بعد از گذشت چندین سال به عنوان استاد کار آیینه کاری حرم مطهر معرفی شود.

فرخی ادامه داد: شاهکارهای آیینه کاری وی و همکارانش را می‌توان در رواق‌های حرم مطهر مشاهده کرد؛ از جمله رواق دارالسرور و رواق دارالولایه و رواق حضرت معصومه(س) و رواق دارالحجه و رواق دارالرحمه و دارالهدایه و امام خمینی و رواق‌های دیگر مشاهده کرد که در اجرای آینه کاری اینها استادانی همچون مرحوم محمدعلی کوزه گر، مرحوم استاد محمود جلالیان و آقای علی جلالیان و سید محمود جعفری نیز نقش بسزایی تحت سرپرستی حاج اقای ملکی داشتند.

وی بیان کرد: در تزیینات آینه کاری در رواقهای حرم مطهر از طرح‌های مختلف استفاده شده؛ مانند طرح گره، رسمی بندی، کاربندی، شمسه، ترنج، قطار سازی، اسلیمی، مقرنس و طرح کاسه بندی می‌توان نام برد که قدیم به سرپرستی استاد مرحوم شکرالله خوشدست و مرحوم حاج احمد بیوگی و مرحوم حاج صادق رافتی و بعد از آنها به سرپرستی جناب استاد حاج ابوالقاسم ملکی و با مدیریت رضا دیشیدی ادامه یافت که توانستند باز شاگردان تربیت کنند که ادامه دهنده این کارهای سنتی باشند که می‌توان از استاد شهیدی، استاد حسین شیخی، استاد حسن نظرپور و اخلاقی، استاد عباس کریم آبادی و حسن طالبیان شریف و دیگران نام برد که همه پرورش یافته زیردست مرحوم حاج صادق رافتتی و سپس ملکی و به مدیریت دیشیدی هستند.

وی افزود: در زمینه هنرهای دیگر همچون ساخت و نصب معرق و کاشی کاری در حرم مطهر نیز استادانی همچون الهامی نیا، حسن وجدانی زاده، غلامحسین فرزندی، رضا مالکی، اصغر اسدپور و دیگران را نام برد که به سرپرستی ملکی و طالبیان شریف و با مدیریت دیشیدی این هنر را به سرانجام رساندند.

این خادم حرم ادامه داد: ابوالقاسم ملکی توانست بعد از آینه کاری و معرق سازی با توجه به علاقه وافری که به کارهی معماری سنتی داشت با راهنمایی و دلسوزی و ارشادات صادق رافتی و آقای دیشیدی جز هنرمندان و پیشکسوتان معماری آستان قدس درآید که با توجه به تلاش و کوششی که داشت و از طرفی هم مسئولیت‌پذیر بود منشا خدمات بسیار ارزنده در استان قدس شود.

فرخی بیان کرد: آموزش معماری و آیینه کاری حرم توسط این خادم حرم انجام می‌شد؛ لازم به یادآوری است که خدمات ارزنده همه بازنشستگان در آستان قدس در قسمت‌های مختلف ادارات، موسسات و شرکتها و سازمان‌های مختلف و غیره به لحاظ دلسوزی و مسئولیت پذیری که داشتند برای همیشه ستودنی است.

وی، دوستی و فرصت نفس کشیدن کنار خالص‌ترین افراد زمان را گمشده زندگی‌اش می‌دانست که در حریم حرم به آن دست یافت، ادامه داد: دوستی در این حریم مقدس درست همان چیزی است که در وادی زندگی به آن نیاز داشتم؛ این حریم امن مرا با افرادی آشنا کرد که ممکن نبود در جامعه و دور از این حریم آن را بیابم.

این خادم حرم بیان کرد: اکنون به یاد همراهان و دوستانم در حریم حرم خادمی را ادامه می‌دهم؛ خادمی با گوشت و پوشت و استخوانم عجین شده و نمی‌توانم آن را از زندگی خود حذف کنم چراکه در خادمی اموری را دیدم که شاید در هیچ جای دیگر از زندگی نمی‌توانستم آن را بیابم.

فرخی اظهار کرد: آشنایی با آیینه‌کارانی که خالصانه کار می‌کردند و همچنین معمارانی که برای اولین بار در کشور طرحی را نقش می‌زدند، یک توفیق بزرگ در دل حرم بود که تنها با حضور در حرم می‌توانستم به آن برسم.

وی یادآور شد: علاوه بر این، نقش و طرح بندگی در دل حرم برایم معناپذیر بود و غیر از حضور در این بارگاه برایم امکان‌پذیر نبود؛ روزهایی بود که حتی امیدی نداشتم اما با حضور در حرم و خدمت به زوار امام رضا(ع) نور امید در قلبم تابیدن گرفت.

واقعیات حرم برای جامعه بیان شود 

فرخی یادآور شد: حرم مغناطیسی دارد که هر فردی را به سمت خود می‌کشد؛ کسی از این بارگاه دست خالی نمی‌رود و همواره لطف و عنایت حضرت بر زندگی‌های زوارش جاری است.

وی بیان کرد: هرکسی امام را نشناخت و یا بدون آگاهی به سخن گفتن در این مورد دست زد، بزرگترین زیانکار جهان خواهد بود چراکه شناخت امام در واقع همین اموری است که هر روز در حرم شاهد هستیم؛ از شفای بیماران تا امیدهایی که زنده می‌شود.

این خادم حرم گفت: نشستن پای حرف‌های خادمان و معماران حرم به عنوان افرادی که به چشم کرامات امام را دیده‌اند و سپس بیان آن برای جامعه همان امری است که برای شناخت امام لازم است؛ شناختی که با دیدن واقعیات عملیاتی می‌شود را نباید از مردم دریغ کرد؛ در واقع اینگونه می‌توان از بروز شایعات جلوگیری کرد.