طرح تحول آموزشی جامعه‌المصطفی در سال تحصیلی جدید اجرا می‌شود

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحمید جزایری، معاون آموزش جامعه‌المصطفی‌العالمیه، در گفت‌وگو با ایکنا، از اجرای طرح تحول آموزشی در این دانشگاه بین‌المللی خبر داد و گفت: سال تحصیلی جدید جامعه‌المصطفی همانند سایر حوزه‌های علمیه از ششم شهریور ماه آغاز شده و شعار امسال «آموزش کارآمد و نقش‌آفرین» است.

وی با بیان اینکه رسالت جامعه‌المصطفی کمک به فهم صحیح معارف قرآن و احکام الهی به دانش‌آموختگان خود است، افزود: جامعه‌المصطفی به عنوان یک مجمع علمی هدفمند و پیشرو در راستای اهداف دینی فعالیت می‌کند و به دنبال ایجاد کارآمدی بیشتر است و کارآمدی هم به معنای هماهنگی بین برنامه‌ها و اهداف آموزشی است. باید افراد بتوانند مطالبی را که آموخته‌اند به نحو صحیحی انتقال دهند. آموزش دینی در جامعه‌المصطفی مبتنی بر عقلانیت، عدالت، معنویت و تمدن‌سازی است و مطالبی بیان می‌شود که متخذ از سنت معصومان، قرآن و عقل است.

تدوین 400 رشته گرایش آموزشی در 6 دانش

جزایری ادامه داد: از امتیازات مهم سال تحصیلی جدید اجرای طرح تحول در تمام حوزه‌های دانشی و آموزشی اعم از داخل و خارج ایران است. طرح تحول یک تغییر آموزشی اثرگذار محسوب می‌شود و بر این اساس، رشته گرایشها از حدود 140 به 400 افزایش می‌یابد و این 400 رشته گرایش در شش حوزه دانش قرار دارند. حوزه دانش اول، فقه و اصول با گرایشهای متعدد مانند فقه عبادی، فقه اجتماعی، فقه پزشکی و... است؛ حوزه دوم، قرآن و حدیث با انشعاباتی مانند قرآن و بهداشت، قرآن و نجوم، قرآن و مدیریت، قرآن و روان‌شناسی، قرآن و مستشرقان و ... است؛ حوزه دانشی سوم، علوم انسانی اسلامی مانند اقتصاد، حقوق، جامعه‌شناسی، علوم سیاسی، روان‌شناسی و علوم تربیتی با نگرش اسلامی است. 

وی با بیان اینکه سیطره نظام استکباری غرب مولود حضور آنها در علوم انسانی و تغییر جهت علوم انسانی است، گفت: آنها علوم انسانی را با نگاه سکولاریستی، لیبرالیستی و جدایی از دین و فمنیستی دنبال کرده‌اند و این رویه آسیب‌های فراوانی را به همراه داشته است، ولی یکی از اهداف بلند جامعه‌المصطفی، بازخوانی علوم از نگاه دینی و جایگاه کرامت و خلیفه‌اللهی است و با این نگاه، طراحی علوم انسانی و ارائه آن به جامعه بشری از خدمات ماندگار المصطفی است.

جزایری با اشاره به حوزه‌های دانشی دیگر، بیان کرد: حوزه دانشی دیگر فلسفه و کلام و مطالعات ادیان، فلسفه اسلامی، فلسفه غرب، کلام اسلامی، کلام جدید، ادیان ابراهیمی و غیرابراهیمی است؛ حوزه دانشی سوم، تاریخ و سیره شامل تاریخ اسلام، تاریخ معاصر، سیره معصومین، تمدن اسلامی و... است. اهمیت تاریخ از آن نظر است که آشنایی علمی مخاطبان و جامعه اسلامی با پیشینه کارآمد و ارزشمند خود و استفاده از تجارب گذشته برای تصمیم در مورد نحوه تعامل با آینده اهمیت فراوانی دارد. حوزه دانشی دیگر حوزه زبان و ادبیات و فرهنگ است؛ در این حوزه هم معارف اسلامی به زبان‌های مختلف فارسی، عربی، کره‌ای، اردو و انگلیسی و... آموزش داده می‌شود تا مخاطبان از باب «لسان قوم» معارف را به طالبان عقلانیت و معنویت عرضه کنند.

واحدهای مهارتی

معاون آموزش جامعه‌المصطفی اظهار کرد: طرح تحول در این شش حوزه دانشی از سال جدید آغاز شد و حدود 160 تا 180 واحد آموزشی از سوی دانش‌پژوهان اخذ خواهد شد. همچنین ده واحد مهارتی در مقطع کارشناسی، شش واحد در ارشد و چهار واحد در مقطع دکتری تعریف شده و شامل دوره‌های متناسب با رسالت طلبگی و مهارت‌های اشتغال‌آفرین است. از نیمسال دوم سال تحصیلی، اجرای طرح تحول در مقطع ارشد و دکتری هم دنبال خواهد شد و این تحول در کنار نظام سطوح است؛ سطح یک و دو در سال گذشته ابلاغ شد و سطح سه و چهار هم در رشته گرایشهای متعدد طراحی شده و در مسیر ابلاغ و اجراست.

جزایری با بیان اینکه هزاران نفرساعت‌، وقت برای تدوین برنامه آموزشی مذکور صرف شده است، افزود: در صدها جلسه علمی، طرح تحول طراحی و بازنگری و از امسال اجرا شده است. البته این طرح در حال تکمیل و ارتقا و تقویت است و بدون تردید یک انقلاب آموزشی در المصطفی است.

وی در پاسخ به این پرسش که میزان ورودی‌های جدید چه تعداد است، گفت: بعد از کرونا میزان ورودی‌های المصطفی رشد بسیار خوبی داشته و برخی واحدها اعلام کرده‌اند که ظرفیت آنها تکمیل است و به همین دلیل، به دنبال توسعه واحدها هستیم. در دوره کرونا به صورت طبیعی همه واحدهای آموزشی با محدودیت مواجه بودند ولی امسال رشد قابل قبولی داریم.

جزایری در پاسخ به این پرسش که آیا به خاطر محدودیت‌هایی که برای برنامه‌های حضوری وجود دارد آموزش غیرحضوری هم دارید، تصریح کرد: امسال دو سه برابر سال قبل پذیرش غیرمجازی داشتیم. همچنین در دانشگاه مجازی المصطفی بسیاری از دروس آموزش داده می‌شود.

استقبال از فقه و علوم قرآنی

وی در مورد استقبال دانش‌پژوهان از رشته‌ها و حوزه‌های دانشی بیان کرد: طبیعتا متناسب با ملیتها و استعدادها استقبال از دو حوزه فقه و اصول و علوم قرآن و حدیث از همه حوزه‌های دانشی بیشتر است و در مرتبه سوم علوم انسانی از اقبال خوبی برخوردار است. حدود 50 هزار دانش‌پژوه از مسیر نظام قدیم به مسیر طرح تحول هدایت شدند و همه عناوین و رشته‌ها معادل‌سازی و با عناوین جدید تطبیق داده شد که نشست مستقلی برای تبیین آن لازم است. همچنین در طرح تحول بیش از سه هزار کد درسی تحلیل و با کدهای جدید تطبیق و معادل‌سازی شد.

جزایری تصریح کرد: از برکات طرح تحول، طراحی دوره آموزش زبان فارسی است و از این نظر جامعه‌المصطفی بالاترین خدمت را کرده است؛ از جمله خدمات ما بازنگری اساسی در واحدهای زبان فارسی و متن آموزشی زبان فارسی و اجرای نظام جدید زبان فارسی است. همچنین دوره‌های متعدد و فراوانی با نظارت مرکز بیان در قالب دوره‌های مهارتی برای دانش‌پژوهان در دست انجام است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا افراد متخصصی برای رقابت با کرسی‌های شیعه‌شناسی و تبادل علمی تربیت شده‌اند، گفت: مدتی است که این کار انجام شده و ما با مراکز علمی در ایتالیا و غیر آن و برای تبادل استاد و ایجاد کرسی زبان فارسی یا شیعه‌شناسی تفاهم‌نامه داریم و نشست‌های مشترکی با ادیان دیگر در حال انجام است که باید توسعه پیدا کند. کشورهایی که حساسیت کمتری دارند استقبال می‌کنند و ما با برخی کشورهای اروپایی تبادل علمی داریم و آنها به دنبال فهم پیام انقلاب و شیعه هستند، ولی جریاناتی که ذاتا دارای انحراف هستند تلاش می‌کنند که عرصه را برای ایران تنگ کنند؛ اخیراً در دیدار با اسقف لبنان، او استقبال کرد که اسلام را از زاویه انقلاب اسلامی بشناسد.

جزایری تصریح کرد: دانش‌پژوهان المصطفی در برخی کشورها مشغول خدمات علمی و فرهنگی و دینی هستند و این کار در قالب انتشار نشریات علمی و... صورت می‌گیرد، ولی وظیفه ما توسعه این فضا و باز کردن راه برای فعالیت علمی بیشتر این نهاد در دنیاست، زیرا هویت المصطفی به هویت علمی آن وابسته است و باید تعامل و تبادل علمی بسیاری داشته باشد و المصطفی با برخی مراکز علمی دنیا قرارداد همکاری منعقد کرده است.