نظام تربیت اسلامی مزین به اخلاق مهرورزی باشد

طاهره جاویدی، دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، اظهار کرد: آحاد جامعه باید بتوانند در جهت اشاعه رفتار مهرورزانه شباهت بیشتری با امام رئوف پیدا کنند و اگر زیارت، موجبات این را فراهم نکند که رفتار، کردار، نیات و کلاممان به امام نزدیک شود، در این زیارت باید تأمل کرد.

وی با تکیه بر صفت رئوف بودن امام هشتم(ع) و با بیان اینکه رأفت، مهربانی و مهرورزی در نظام تعلیم و تربیت ما کمتر مورد توجه قرار گرفته است، بیان کرد: موضوع مهرورزی یک محور اساسی برای تربیت کودکان محسوب می‌شود و حال آنکه صفت مهرورزی از جمله ویژگی‌هایی است که چهارده معصوم به این صفت شناخته می‌شوند، به‌ویژه در امام رئوف که به عنوان یکی از صفت‌های مشخصه در ایشان مطرح است. بنابراین معتقدم که مهرورزی می‌تواند یک وسیله بسیار عالی در جهت نزدیک کردن قلوب دانش‌آموزان ما به عنوان نسل آینده باشد.

جاویدی تصریح کرد: در مبحث اخلاق مراقبتی آن چیزی ‌که بسیار حائز اهمیت بوده، این است که چگونه از آسیب زدن به خود و دیگری اجتناب ورزیم و چگونه می‌توانیم بهترین عمل مراقبتی و بهترین عمل نیک را در ارتباط با دیگران به‌کار بریم. بهترین عمل مراقبتی یعنی کار نیک و کسانی که به کمک نیاز دارند است که در مواردی می‌توانیم در جهت کم کردن آلام، دردها و مشکلات آنها تاثیرگذار باشیم که این مسئله به عنوان یک خلأ در نظام تعلیم و تربیت احساس می‌شود.

وی با بیان اینکه نظام تربیتی یک نظام تربیت اسلامی است و باید مزین به موضوع مهرورزی نیز باشد، افزود: معلمان و کادر مدارس باید مهرورز باشند و الگوهای مهرورزانه در دانشگاه‌ها و مدارس اجرا شود تا فرزندان از آن‌ها یاد بگیرند. صرف نظر از اینکه به لحاظ نظری نیز باید کتاب‌ها را غنی کنیم، مثلاً در سطح مدارس ابتدایی موضوعات عینی و قابل فهم را در خصوص اخلاق مهرورزی در کتاب‌های درسی قرار دهیم.

دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی گفت: همچنین در کنار آن می‌توانیم الگوهای رفتاری و اخلاقی مهرورزانه را هم داشته باشیم و این حاصل نمی‌شود مگر اینکه دانشگاه فرهنگیان به این سمت جهت‌گیری کند، به طوری‌که دانشجویانی که در این مرکز در حال تعلیم هستند را به سمت مهرورزی سوق دهیم و آنها درس‌نامه‌های اخلاقی مراقبتی داشته باشند.

وی با اشاره به نتایج پژوهشی که در سطح دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام شده بود، بیان کرد: در تحلیل کتاب‌های دانشگاه فرهنگیان مبنی بر اینکه چه اندازه مؤلفه‌های اخلاق مراقبتی و اخلاق مهرورزانه در کتاب‌های درسی دوره تربیت ابتدایی به دانشجومعلمان تدریس می‌شود، نتایج نشان داد که این درصد بسیار پایین است که این موضوع می‌تواند مورد توجه بیشتری قرار گیرد.

جاویدی اظهار کرد: ابتدا نیاز داریم که خود را تربیت کنیم و به عنوان فردی بزرگسال، دغدغه تربیت خود را داشته باشیم، اینکه چگونه اخلاق مهرورزی را یاد بگیریم و آن را در عمل نشان دهیم. به‌ویژه اینکه در مدارس، اخلاق مهرورزانه را با دانش‌آموزان نیز باید داشته باشیم و نه تنها در مدارس، بلکه لازم است خانواده‌ها نیز در زمینه تربیت فرزندان مهرورز آموزش ببینند، همچنین باید گفت آموزش والدین و مربیان بسیار اهمیت دارد.

دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی با بیان اینکه قسمتی از دین ما اخلاق است، ابراز کرد: اگر اخلاق مهرورزانه در جامعه توسعه پیدا نکند، به جای آن ممکن است اخلاقی که در مقابل  رفتار مهرورزی قرار دارد در رأس قرار گیرد، چنان‌که در حال حاضر در جامعه مشاهده می‌شود و مهرورزی آن‌طور که باید و شاید نهادینه نشده است.

وی گفت: ممکن است شعاری بیاید و سرودی خوانده شود و افراد جذب شوند و کارهای نیک و امور نیک را برای دیگران انجام دهند، اما اخلاقی که در وجود تک تک ما لازم است، نهادینه شود و باید به عنوان یک نماد از جامعه دینی ما به جهان معرفی شود، متأسفانه در سطح بسیار پایینی قرار دارد.