تحقق آشتی کودکان با کتاب و همت مسئولان
یک شاعر و نویسنده کودک و نوجوان گفت: توجه به حوزه کودک و فعالان این حوزه تأثیر بسزایی در تربیت کودک و نوجوانان دارد و تحقق آشتی کودکان با کتاب یکی از بزرگ‌ترین چشم‌اندازهای من برای حوزه کاری‌ام است. که تنها به‌واسطه مسئولین ذی‌ربط محقق می‌شود.
مهدی مردانی، شاعر و نویسنده ادبیات کودک و نوجوان است، وی از سال ۱۳۷۳ نوشتن را آغاز کرده و از سال ۱۳۸۴ به‌عنوان کارشناس ادبی وارد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان قزوین شده است و از همان سال به‌صورت جدی فعالیت در عرصه کودک و نوجوان را آغاز کرده است. امروز به انگیزه روز جهانی کودک با این شاعر و نویسنده قزوینی به گفت‌وگو نشستیم.
ایکنا- همان‌طور که می‌دانید، فعالیت و خلق هنر در حوزه کودک و نوجوان دارای برخی حساسیت‌ها است که کار را کمی سخت می‌کند، آیا آگاهانه وارد این حوزه شدید؟
بله همان‌طور که اشاره کردید، در حوزه کودک و نوجوان حساسیت‌های بسیاری وجود دارد. چراکه مخاطبان ویژه‌ای در مقابل ما قرار دارند که نیازمند شناخت هستند و طبیعتاً زمانی که یک نویسنده به نوشتن در خصوص کودکان و نوجوانان می‌پردازد باید مخاطب شناسی بداند و کودکان و نوجوانان را بشناسد. نویسنده این حوزه باید با کودکان و نوجوانان در ارتباط باشد، از مشکلات و دغدغه این گروه سنی مطلع شود، دنیای ذهنی و زبانی و دیدگاه کودکان و نوجوانان به زندگی را درک کند و دایره واژگانی آنان را بشناسد تا به زبان و فهم مشترک برسد.
ایکنا- در خصوص آثارتان درحوزه کودک به ویژه «سکوت به زبان مادری» برایمان بگویید؟
کتاب «سکوت به زبان مادری» که سال گذشته در جشنواره شعر فجر برگزیده بخش کودک و نوجوان شد توسط نشر سوره مهر به چاپ رسیده است؛ این کتاب مجموعه شعری برای نوجوان در قالب نیمایی و چهار پاره شامل: اشعار مذهبی، عاشقانه، اجتماعی و ملی، ویژه گروه سنی بالای سیزده سال است. در کتاب سکوت به زبان مادری تلاش کرده‌ام زیبایی و عشق را بنویسم و دور از شعارها آنچه سبب امیدبخشی می‌شود را بیان کنم.
مجموعه اشعار مرگ قلابی ماهی‌ها، پشت پرده ملکوت، دل‌تنگی‌های یک آپارتمان، پشت سر پاییز، مثل قلب پروانه، کفشدوزک، پروازهای پرپر، کلاغه میگه، جزیره‌ای در اتاق من، باران در خیمه ازجمله آثاری است که به چاپ رسیده و «گربه‌شور» (مجموعه شعر طنز) و «کتاب نبودنت را نمی‌نویسم» را نیز از مجموعه آثاری است که در حال حاضر در دست چاپ قرار دارد.
ایکنا- به نویسندگانی که تمایل به نوشتن در حوزه کودک و نوجوان دارند، چه توصیه‌ای دارید؟
نوشتن در حوزه کودک و نوجوان، علاوه بر هوش هنری، نیازمند کمی روانشناسی است. به‌جرئت می‌توان گفت، حساس‌ترین برهه از زندگی دوران کودکی است که ساختار شخصیتی فرد را شکل می‌دهد؛ بنابراین نویسندگانی که قصد ورود به این حوزه را دارند، باید نسبت به حوزه تربیتی کودک، مسئولیت‌پذیر و ارتباط عمیق و تنگاتنگ با کودکان داشته باشند تا تمام شرایط برای رشد مناسب، کشف استعداد کودک و فضای امن مهیا شود و این موارد زمانی میسر خواهد شد که حساسیت‌های این حوزه را درک کنیم.
ایکنا- در طی این سال‌ها چه تجربه‌هایی کسب کردید؟
در کنار بچه‌ها بودن و برای آن‌ها کار کردن برای من کلاس درس است، در پاسخ به این سؤال باید بگویم که سال‌هاست در کانون پرورش فکری در کنار بچه‌ها چگونه زیستن را تجربه می‌کنم. فضای شادی که میان کودکان وجود دارد به من زیستن بی‌دغدغه، زندگی در لحظه را یاد داده است. همچنین بهترین نقدها را در آثارم از سوی کودکان دریافت کرده‌ام.
ایکنا- از مشکلات و دغدغه‌هایتان بگویید؟
شاید یکی از دغدغه‌هایی که یک شاعر حوزه کودک و نوجوان می‌تواند داشته باشد، عدم توجه لازم به وی و آثارش باشد. متأسفانه به حوزه کودک در جامعه ما به‌صورت جدی نگاه نمی‌شود درصورتی‌که در سایر کشورها این بخش را مهم‌ترین بخش از زندگی می‌دانند و هزینه‌های بسیاری را برای تولید آثار در حوزه‌هایی همچون سینما و انیمیشن صرف می‌کنند.
توجه به حوزه کودک و فعالان این حوزه تأثیر به سزایی در تربیت کودک و نوجوانان دارد اما متأسفانه در کشور ما این مسئله همچنان مغفول مانده است و کودکان را به این معنا که متوجه نمی‌شوند و نیاز به کنترل در تمام امور ابتدایی دارند، می‌بینیم.
ایکنا- غفلت از ادبیات کودک چه پیامدی دارد؟
بی‌شک کم‌توجهی به حوزه کودک و نوجوان آسیب‌های جبران‌ناپذیری به همراه دارد. قفل تمام مشکلات کشور به‌واسطه کلیدی به نام فرهنگ و آموزش صحیح باز می‌شود و هیچ‌کدام از مشکل‌های ساختاری، صنعتی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حل نخواهد شد مگر اینکه فرهنگ‌سازی و آموزش صحیح و اصولی شکل گیرد.
بخشی از آموزش مؤثر بامطالعه کودک به‌صورت تجربی حاصل می‌شود از همین رو باید کتاب خوب و مناسب برای کودکان و نوجوانان نوشته شود و در کنار آن لذت خواندن کتاب را به بچه‌ها بچشانیم، زیباترین کتاب‌ها را در اختیارشان بگذاریم، فرصت انتخاب به آنان بدهیم.
لذت کتاب خواندن یکی از حقوق اولیه کودکان در تمام دنیاست، کودکان حق‌دارند تا برایشان کتاب‌های مناسب با داده‌های خوب فرهنگی، انیمیشن‌های خوب و موسیقی خوب تولید شود و ما باید این حق از آنان دریغ نکنیم چراکه آسیب‌های نهایی از غفلت در این حوزه به خود ما برمی‌گردد.
ایکنا- نظر شما در خصوص پویایی ادبیات کودک و نوجوان در استان قزوین چیست؟
حوزه ادبیات کودک و نوجوان قزوین در وضعیت بغرنج قرار دارد؛ زیرا اساساً در قزوین کسی را نمی‌بینم کار جدی در حوزه ادبیات کودک نوجوان انجام دهد و افرادی انگشت‌شماری در این حوزه به نوشتن می‌پردازند و تولیدکنندگان و ناشرین اندکی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در این بخش هستند.
به یاد ندارم که تاکنون مسئولین سراغی از ما گرفته باشند زیرا اهمیت این حوزه جدی گرفته نشده و فعالیت‌های صورت گرفته زحمت خودجوش فرد با سرمایه شخصی بوده است. همچنین رعایت حق کپی‌رایت در کشور از انتظاراتی است که به‌عنوان یک هنرمند، آن را مطالبه می‌کنم.
متأسفانه رمان‌های خارجی در کشورمان به‌راحتی بدون یک ریال پرداخت به چاپ چندم می‌رسد و کتاب‌های کودک و نوجوان در حوزه بازار بدون هیچ نظارتی بدون حق کپی‌رایت چاپ می‌شود، سؤال این است مؤلف باید با چه کسی رقابت کند؟
ایکنا- به‌عنوان سؤال آخر چه چشم‌اندازی برای آینده دارید؟
تحقق آشتی کودکان با کتاب یکی از بزرگ‌ترین چشم‌اندازهای من برای حوزه کاری‌ام است. که تنها به‌واسطه مسئولین ذی‌ربط محقق می‌شود. باید فضایی آماده شود که کتاب در سبد خانوار مردم قرار گیرد، از حجم کتاب‌های درسی کاسته شود و کودکان و خانواده‌ها با کتاب آشتی کنند.
انتهای پیام
