امام باقر(ع) زمینه را برای تجدید حیات اسلام مهیا کرد

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدعلی انصاری، مفسر قرآن کریم و صاحب تفسیر مشکاة، شامگاه گذشته سوم بهمن‌ماه به‌مناسبت ولادت امام محمدباقر(ع) در نشستی مجازی اظهار کرد: اگر بنا باشد از عصاره فکر و اندیشه وجودی امام باقر(ع) بهره‌مند شویم، می‌توانیم به سه توصیه‌ای که به فرزندشان امام صادق(ع) داشتند، توجه کنیم و آن را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم.

وی بیان کرد: ایشان خطاب به فرزندشان امام صادق(ع) می‌فرمایند: «ای فرزندم خداوند سه چیز را در سه چیز پنهان کرده است، اول اینکه خداوند رضایت خودش را در طاعت خود نهان کرده است، پس اگر می‌خواهی رضای الهی را به دست آوری هیچ راهی جز طاعت و مسیر فرمان‌برداری از خداوند نداری، زیرا با حرکت در مسیر اطاعت به قله رضای الهی که برترین مقام است، می‌رسی.

این مفسر قرآن کریم ادامه داد: در ادامه ایشان می‌فرمایند: «لذا هیچ طاعت و فرمان الهی را کوچک نشمار و بدان هر امر و فرمان الهی تو را به طاعت می‌رساند، شاید رضای خداوند در کار کوچکی باشد که تو آن را ناچیز می‌شماری و از آن روی گردانی می‌کنی».

انصاری اظهار کرد: نکته دومی که ایشان به فرزندشان توصیه می‌کنند این است: «خداوند ناخرسندی خود را در معصیت و نافرمانی قرار داده است، پس هیچ گناهی را کوچک و بی‌اهمیت نشمار شاید غضب و ناخرسندی خدا در همین کار و گناه کوچکی باشد که تو انجام می‌دهی که باعث می‌شود تو را فرسنگ‌ها از پروردگارت دور ‌کند».

وی با اشاره به نکته سوم امام باقر(ع) خطاب به فرزندشان، بیان کرد: نکته سوم این است: «خداوند ولی خود را که نزدیک‌ترین افراد به او هستند، در میان بندگانش پنهان کرده است. پس به هیچ یک از بندگان خدا توهین نکن و آن‌ها را کوچک نشمار، زیرا شاید همین فردی که تو به آن توهین می‌کنی ولی خدا باشد و تو ولی خدا را کوچک شمارده باشی».

صاحب تفسیر مشکاة گفت: امام در ادامه فرمودند: «ای فرزندم وقتی خدا به تو نعمتی داد فوراً نعمت را از سوی خداوند بدان و خودت را در مسیر حمد و ثنای الهی قرار بده و بر زبان جاری کن و وقتی اتفاق ناخوشایندی تو را ناراحت کرد فوراً به حول قوه الهی پناه ببر و خودت را در پناه لطف الهی قرار بده و زمانی‌که روزی تو آنگونه که می‌خواهی نمی‌رسد و روزی بر تو تنگ می‌شود، فوراً استغفار کن و بدان از درب‌هایی که روزی را برای تو باز می‌کند؛ استغفار است».

انصاری اظهار کرد: امام باقر(ع) به حق که مجدد بودند، چرا که توانستند زمینه را برای تجدید حیات اسلام مهیا کنند. اینکه همگی ایشان را با لقب باقرالعلوم(ع) می‌شناسیم، به واقع این لقب که توسط خاتم انبیاء به ایشان نسبت داده شده کاملاً دقیق و صحیح است.

وی بیان کرد: روزی رسول خدا(ص) به جابربن عبدالله انصاری فرمودند که تو زنده می‌مانی و فرزندی از تبار مرا می‌بینی که نامش نام من، خلقش خلق من و شمایل او شمایل من است، او باقرالعلوم و همانا شکافنده حقایق علمی در این امت است. سلام مرا به او برسان. این سخن ایشان در ذهن جابر مانده بود و در سال‌های پایانی عمرش که پیر و رنجور شده بود. همچنان این جمله پیامبر(ص) را به‌خاطر داشت تا اینکه بالاخره زمان ولادت امام باقر(ع) فرا رسید و جابر هم سلام پیامبر(ص) را به ایشان رساند.

نقش تأثیرگذار امام باقر(ع) پس از واقعه عاشورا

این مفسر قرآن کریم تصریح کرد: پس از واقعه عاشورا با توجه به خفقانی که در جامعه حاکم بود، بی‌تفاوتی که براساس این فشار و جنایت وجود داشت، رخوت علمی در جامعه ایجاد شده بود و مسائل مختلفی نیز در جامعه برقرار بود، در این شرایط مکتب‌سازی و طوایف فکری هر کدام به نحوی متاع خود را ارائه می‌کردند.

انصاری بیان کرد: در این شرایط امام باقر(ع) برخاست و حقایق اصولی و فروعی را در مسائل مختلفی اعم از اعتقادی، توحید، نبوت، معاد و...  تبیین کرد و حقیقتاً که ایشان توانستند با نوآوری‌های علمی خود در عرصه اصول، معارف بنیادی دین و... این شرایط را پیرایش کنند.

وی اظهار کرد: امام باقر(ع) در طی زندگی خود شرایط را کاملاً مهیا و استعدادپروری کردند و با این اقدامات خود نیز در پهنه معارف الهی و تمام حوزه‌ها جایگاه خود را پیدا کردند و خداوند نیز عمر با برکتی به ایشان اعطا کرد. اقدامات ایشان به گونه‌ای بود که نخبگان بسیاری را پیدا و استعدادهای آن‌ها را کشف کردند و در نهایت هم شاگردان شاخصی از مکتب ایشان پرورش یافتند.