ارزش‌های انسانی در سایه کرامت انسان معنا پیدا می‌کند
تولیت آستان قدس رضوی گفت: کرامت انسان حقیقتی است که همه ارزش‌های انسانی در سایه آن معنا پیدا می‌کند و نادیده گرفتن یا تفسیر اشتباه از آن نتایج تلخ و ناگوار به بار می‌آورد.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، حجت الاسلام والمسلمین احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی، امروز ۲۱ آبان‌ماه، در نخستین کنفرانس بین‌المللی «کرامت انسانی و چالش‌های خانواده در جهان معاصر» که در سالن رودکی دانشگاه فردوسی برگزار شد، اظهار کرد: کرامت انسانی حقیقتی که همه ارزش‌های انسانی در سایه آن معنا پیدا می‌کند و نادیده گرفتن یا تفسیر اشتباه از آن نتایج تلخ و ناگوار به بار می‌آورد. امت اسلامی در مسیر ساختن تمدن اسلامی بر پایه کرامت انسانی است. تمدن غرب با همین ادعا به وجود آمد، اما تفسیر اشتباه آنان از کرامت انسانی این مشخصات را برای بشر امروز رقم زده است.
وی ادامه داد: از یک سو انسان نیاز و خواسته را در حد حیوان تنزل داد و از سوی دیگر از کرامت انسان سخن گفت. کرامت انسانی، شناخت انسان، استعداد، توانایی و ظرفیت انسان را در نظر گرفتن است و هیچ کدام به نفع دیگر کنار نگذاشتن را شامل می‌شود، نمی‌توان به بُعد مادی توجه کرد و از کرامت انسان سخن گفت.
تولیت آستان قدس رضوی با بیان اینکه کرامت به معنای ارجمندی و بزرگ‌منشی، نامی برای چیزی یا کسی که همه اوصاف پسندیده را داراست، تصریح کرد: هم نام خدای متعال و هم صفت برای بزرگ‌ترین معجزه الهی، قرآن مجید است. صفت برای فرشتگان الهی است. علامه طباطبایی(ره) در تفسیر المیزان ذیل آیه شریفه می‌گوید که مراد از این بیان، جنس بشر است و صرف نظر از کرامت خاص و فضایل روحی و معنوی که به عده‌ای اختصاص داده است، آیه مشرکین و کفار را نیز در نظر دارد. همچنین باید گفت همه انسان‌ها دارای کرامت خدادادی هستند.
مروی اظهار کرد: این کرامت گوهر ارزشمندی است که خدا در وجود همه انسان‌ها قرار داده است. خدا به‌وسیله فرستادن پیامبر(ص)، درصدد حفظ این کرامت بوده است. همه ارزش‌هایی که دین اسلام در فرد و جامعه به‌دنبال آن می‌رود، مبتنی بر کرامت انسانی است. اگر از اخلاق، عدالت و آزادی حرف می‌زنیم، مبتنی بر کرامت انسانی است و اگر کرامت وجود نداشته باشد، تحقق ارزش‌ها غیرممکن است. در زندگی شخصی و بُعد فردی اگر کرامت انسانی وجود داشته باشد، انسان اسیر هوای نفسانی نمی‌شود. همان‌طور که حضرت علی(ع) می‌گویند: «کسی که نقش شرافتمندانه و با عزت دارد، آن را با پلیدی گناه آلوده نمی‌کند.»
وی گفت: در یک جامعه اگر کرامت باشد افراد تن به اسارت فرعون‌ها و نمرودها نمی‌دهد، مستکبران برای اینکه افراد را تحت بردگی بگیرند، کرامت نفس آنان را نابود می‌کند. قرآن، راهکار فرعون برای تسلط بر مردم را «خفیف کردن و کرامت انسانی را گرفتن» می‌داند و فرعون نیز از این نقطه وارد شد. همه ستمگران و مستکبران اگر کرامت انسان را بگیرند، به منزله گرفتن هویت انسانی است و انسان بی‌هویت تحت تأثیر و تعلیم هر زشت و پلیدی نیز قرار می‌گیرد.
تولیت آستان قدس رضوی با بیان اینکه محور دوم کرامت، شامل زنان می‌شود، افزود: این نوع از کرامت ضامن حضور مؤثر اجتماعی زنان در جامعه است. زن و مرد می‌تواند به همه کرامت‌های انسانی برسد و در همه زمینه‌ها پیشرفت کند. دین اسلام تأکید دارد که باید کرامت دختران و زنان حفظ شود تا بتوانند بر پایه کرامت در عرصه‌های مختلف علمی، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پیشرفت کند و به حیات طیبه برسند.
نقش‌آفرینی زنان؛ در گرو حفظ کرامت
مروی اظهار کرد: حفظ کرامت آن است که نگاه جنسیتی و ابزاری به آنان نشود، بلکه به‌عنوان عضو اجتماعی مؤثر با توانمندی متفاوتی از مردان باشد، ما زن را به عفت، عصمت و حفظ کرامت انسانی دعوت می‌کنیم و هرگونه نقش‌آفرینی واقعی زنان در گرو حفظ کرامت زن است.
وی گفت: آنانی که زن را تشویق می‌کنند تا خود را به‌صورتی بیارایند و جلب توجه چشم ناپاک کنند، باید پاسخ دهند، چرا زن را تا این حد تنزل داده و کرامت را زیرپا قرار داده است. تمدن غرب کرامت انسان را از بین برده و از حقوق زنان حرف می‌زند که جزو بزرگ‌ترین فریب‌های غرب است. به همین دلیل حجاب نه تنها تهدید نیست، بلکه فرصت بزرگ برای حرکت در مسیر تعالی، پیشرفت و حضور اجتماعی مؤثر است.
تولیت آستان قدس رضوی بیان کرد: یکی از شعارهای انقلاب اسلامی همین است که دوباره باید کرامت زن به او بازگردد و زن با حفظ هویت خود بتواند در عرصه مختلف انسانی به تعالی و پیشرفت برسد. خانواده نقطه کانونی کرامت‌بخشی به انسان است. یکی دیگر از اشتباهات غرب این بود که به تبع تفسیر حیوانی از انسان، محیط خانواده را به سطح پایین حیوانی تنزل داد.
مروی تصریح کرد: از نظر آنان، کارکرد نهاد خانواده، تأمین نیاز جنسی مرد و زن است که سبب شد اساس خانواده در غرب فرو بپاشد و در اثر سیاست غلط غرب، تأمین نیاز جنسی در فضای عمومی ممکن شود و نیازی به تشکیل خانواده و پایبندی به آن احساس نشود. در حالی که نهاد خانواده مسئول تأمین نیاز جنسی زن و مرد نیست. خانواده مسئول تربیت انسان و کرامت‌بخشی به اعضای خانواده است.
وی با اشاره به اینکه طبق تعریف صحیح، انسان ترکیب جسم، روح و خانواده محل تأمین نیاز جسمی و روحی است، گفت: بسیاری از ویژگی‌های روحی جز در خانواده تأمین نمی‌شود. خانواده فضای رشد، از خود گذشتگی، ایثار، صبر و استقامت و دیگر فضیلت‌های انسانی است. آنچه امروز در غزه و لبنان به دست رژیم صهیونیستی اتقاق می‌افتد، کشتن کرامت انسان است. شما می‌بینید در اکثر جنایت‌های رژیم صهیونیستی، نه تنها مرد بلکه کل خانواده از بین می‌رود و همه نسبت به این قضیه باید احساس مسئولیت کنند.
تولیت آستان قدس رضوی ادامه داد: طبق آیه قرآن آن کسی که انسان‌ها را می‌کشد، اگر میدان باز ببیند، همه را می‌کشد و آن کسی که برای مطامع دنیایی و هوای نفسانی از کشتن جمعی از انسان‌ها خجالت و ترسی ندارد، برای اشباع غرایض حیوانی از کشتن همه انسان‌ها خجالت و ترسی نخواهد داشت. در جنگ مرسوم دنیا این چیزها معمول نیست و تنها نیروی نظامی کشته می‌شود، اما این تمدن وحشی که نهاد خانواده را مورد بی‌احترامی قرار داده، به اسم حقوق بشر بنیاد خانواده را ویران کرده، خانواده‌کشی می‌کند و همه را به خاک و خون می‌کشاند.
مروی بیان کرد: این صحنه سیاه و تاریک همراه با صحنه زیبا است و آن صبر، استقامت، بردباری و روحیه بسیار زیبا است. بنده در انفجار پیجرها افرادی که آسیب دیده بودند را عیادت کردم. خانم‌هایی جوان که هر دو چشم از دست داده بودند، زنی جوان با کودک که چشم و دست خود را از دست داده بود و در جواب احوالپرسی گفت هرچه خدا برای ما تعیین کرده است، زیباست و ما در برابر صهیونیست می‌ایستیم، حتی یک نفر اظهار گلایه ناتوانی و عجز نکرد و همه دارای روحیه بسیار قوی و بالا بودند.
تولیت آستان قدس رضوی گفت: اگر از همین نقطه کرامت انسان و تربیت انسان‌ها و مواجهه با ناهنجاری را شروع و از این منظر برخورد با ناهنجاری را آغاز کنیم، واژه امر به معروف و ارشاد محبوب‌ترین واژه خواهند شد.
