Həyasızlıq, iffətsizlik ailəni məhv edir
Kilsə idarəsi ilə İrandakı dini idarə arasında müqayisə aparılarsa, bunun düzgün müqayisə olub-olmadığını baxmalıyıq. Fəlsəfəsi, ictimai elmləri, fiqh və əxlaqı olan hökumət, heç bir əsası olmayan hökumətdən çox fərqlidir. Kilsədəki dini nizamla İmam Xomeyninin (r.ə) fiqhindəki dini nizam arasında nə fərq var? Şiə fiqhinə nəzər saldıqda görürsən ki, hər yerdə hökmlər fayda vermək və zərərin qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Allah qəflət əsasında hökm verməz, fayda və zərərin qarşısını almaq üçün hökmlər verər.
Fayda əldə etmək və zərəri aradan qaldırmaq üçün əsas nədir? Dr. Suruş deyir ki, dində hər şey fitnə-fəsadın qarşısını almaq və fayda təmin etmək üçün axirətə yönəlib və dünya ilə heç bir əlaqəsi yoxdur.
Əgər bu dünyada sağlam və düzgün yaşamaq istəyirsinizsə, təcrübi elmə müraciət etməlisiniz. Dinin cəmiyyət qurmaq üçün sosial qaydalar kimi bir anlayışı yoxdur.
Başqa bir baxış Molla Sədranın fəlsəfəsidir. Dini bir əmri yerinə yetirəndə həm bu dünyanı, həm də o biri dünyanı gözəlləşdirirsən.
Başqa bir baxış isə deyir ki, din bu dünyada həyatı qurmaq üçün gəlib. O deyir ki, dini hökmlər Allahı tanımaq və axirətdə Allaha çatmaq üçün yol açır.
Şiə alimlərindən heç biri birinci görüşü qəbul etmir. İstər ikinci, istərsə də üçüncü görüşü qəbul etsək də, əslində dini hökmlərin dünyəvi mənafelər üçün olduğunu qəbul etmişik. Faydalı yaxşı şeyləri əldə etməyin və zərərliləri aradan qaldırmağın bəzi yolları dində bildirilmiş, bəziləri isə deyilməmişdir.
Həya və hicabdan danışanda bu hicabın əhatə dairəsi nədir? Cəmiyyətdə bunun sahəsi genişdir, bəziləri yalnız başlarını örtdüyünü, bəziləri çadra geyindiyini, bəziləri isə şalvar və köynəklərə üstünlük verdiyini deyir. Qadın təbiəti göstərməyi, kişi təbiəti isə baxmağı xoşlayır. Qadınlar sahiblənməyi, kişilər sahiblik etməyi sevirlər. Həya və hicab ailəni qorumaq üçündür. İslamın əqli sistemi ailə hüquqlarının qorunmasına əsaslanır. Şəxsiyyət və cəmiyyətin dəyərləri ailə sisteminə fayda verməlidir. Bu səbəbdən kişilər və qadınlar üçün məhdudiyyətlər tətbiq edilib.
Bu, vəkil Cəlil Muhibbinin çıxışından bir parçadır.
4141498
