اتاق فکر و فرماندهی برای تحقیقات حوزوی ایجاد شود/ سامان‌ناپذیری نسبی پژوهش‌ها
گروه حوزه‌های علمیه ــ معاون آموزش حوزه‌های علمیه با بیان اینکه پژوهش‌های کنونی از نقشه راه طولانی‌مدت و جامع پیروی نمی‌کند، اظهار کرد: نهادهای کارآمد و قوی برای فرماندهی پژوهش در حوزه نداریم و این امر سبب تک‌روی خودجوش برخی مراکز می‌شود؛ لذا اتاق فکر و فرماندهی واحد برای تحقیقات حوزوی باید ایجاد شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رستم‌نژاد، معاون آموزش حوزه‌های علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا؛ با بیان اینکه بعد از انقلاب اسلامی، تحقیقات زیادی در ابعاد مختلف اعم از علوم انسانی و غیر آن صورت گرفته است، گفت: این میزان تولیدات علمی را در قرون متمادی قبل از انقلاب شاهد نبوده‌ایم.
وی با بیان اینکه حضور در عرصه بین‌المللی و ایجاد مراکز و رشته‌های تخصصی از دیگر ثمرات تحقیقات بعد از انقلاب است، ابراز کرد: با وجود این تحقیقات و رشد زیاد آنها، شاهد مشکلات نسبتاً زیاد در عرصه سازمانی و مدیریتی هستیم؛ همچنین در ساماندهی فعالیت‌های پژوهشی دچار سامان‌ناپذیری نسبی هستیم.
فقدان فرماندهی واحد در تحقیقات
این قرآن‌پژوه با بیان اینکه خودمحوری مراکز و عدم فرماندهی واحد و اتاق فکر و سیستم تعاملی میان مؤسسات از دیگر ضعف‌های پژوهشی کنونی است، تأکید کرد: چون فرماندهی واحد نیست، وحدت رویه و یکپارچگی هم مخدوش است و باید به آن نقص در ارزیابی و نظارت را هم اضافه کنیم.
رستم‌نژاد با ذکر اینکه پژوهش‌های کنونی از نقشه راه درازمدت و جامع پیروی نمی‌کند یا کمتر پیروی دارد، اظهار کرد: نهادهای کارآمد و قوی برای فرماندهی امر پژوهش در حوزه نداریم که سبب تک‌روی خودجوش برخی مراکز می‌شود.
نبود ترجمه؛ ضعف پژوهش های داخلی
معاون آموزش حوزه‌های علمیه با بیان اینکه یکی دیگر از ضعف‌های ما این است که پژوهش‌های داخلی زیادی داریم که به زبان‌های دیگر ترجمه نمی‌شوند، اظهار کرد: باید یک اتاق فکر و سیستم فرماندهی واحد برای نگاه کلان به پژوهش در حوزه شکل بگیرد؛ سیستم پیشرفته‌ای که نگاهش به افق پژوهش باشد و خط‌مشی‌ها را تعیین و مشکلات را رصد کرده و رفع کند و باید برای نبود نقشه راه جامع و بلندمدت هم فکری کنیم.
وی با پرداختن به اینکه تولیدات پژوهشی انبوه است، ولی به مصرف بهینه نرسیده و خودش را نشان نمی‌دهد، تصریح کرد: برخی پژوهش‌ها از روش‌های پیشرفته پژوهشی تبعیت نمی‌کنند. همچنین مطالب تکراری، موضوعات تکراری و کپی‌برداری در تحقیقات هم مشکل دیگر پژوهشی است؛ گرچه سیستم مشابه‌یاب تا حدودی از کارهای تکراری جلوگیری کرده است.
بی‌توجهی به دغدغه جامعه
معاون آموزش حوزه‌های علمیه با ذکر اینکه برخی پژوهش‌ها، ذهنی، تئوری و غیرکاربردی است اظهار کرد: چنین تحقیقاتی که ممکن است دغدغه یک فرد محقق باشد، لزوماً دغدغه جامعه نیست و کاربردی هم ندارد و ناظر به نیازهای زمانه نیست.
وی با بیان اینکه باید اتاق فکر و فرماندهی واحد داشته باشیم تا با تکرار و تداخل روبرو نشویم ابراز کرد: اگر از حیث پژوهشی به سابقه خودمان و جهان اطراف بنگریم شاهد ارتقاء سطح پژوهش در کیفیت و کمیت هستیم و این پیشرفت قابل انکار نیست، بنابراین ذکر نقاط ضعف به معنای نادیده گرفتن توانمندی‌ها و کارهای خوب انجام شده، نیست.
رستم‌نژاد با اشاره به اینکه در محتوا غنی هستیم، اظهار کرد: هم پژوهش‌های خوبی داریم و هم پژوهشگران خوب؛ مقالات بسیار خوبی هم در سه دهه اخیر تولید شده‌اند ولی مشکلات هم وجود دارند و با وجود امکانات پیشرفته امروز اعم از دسترس بودن اینترنت، نرم‌افزار و ... انتظار اثرگذاری بیشتر وجود دارد.
تطویل‌نویسی مقدمات
وی اضافه کرد: یکی از مشکلات جدی در تحقیقات حوزه که البته رو به کمتر شدن است، این است که غرق در ذهنیات و کارهای تکراری هستیم؛ همچنین تطویل‌نویسی سبب می‌شود تا یک کار تحقیقی که باید کاربردی و نتیجه‌بخش باشد، دارای مقدمات طویل، آن هم بعیده شود، در صورتی که اگر به لبّ مطلب بپردازیم، استعدادهای خوبی در زمینه تحقیقات داریم.
معاون آموزش حوزه‌های علمیه در پایان تصریح کرد: باید در روش‌ها بازبینی صورت بگیرد. لذا نیازمند روش نوآوری و قوانین جدید هستیم؛ البته قوانین موجود پژوهشی هم عمدتاً رعایت نمی‌شود و طلاب و دانش‌پژوهان هم مهارت لازم برای تحقیق را پیدا نمی‌کنند که این ضعف‌ها باید برطرف شوند.
انتهای پیام
