بررسی نقش حوزه علمیه خراسان در پیروزی انقلاب اسلامی

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، حجت‌الاسلام والمسلمین رضا حق‌پناه، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شامگاه گذشته 19 بهمن‌ماه، در نشستی از سلسله نشست‌های انقلاب تمدن‌ساز با موضوع «نقش حوزه علمیه خراسان در قبل و بعد از انقلاب اسلامی» که به‌صورت مجازی برگزار شد، ضمن تبریک سالروز چهل‌وسومین فجر انقلاب اسلامی اظهار کرد: حوزه‌ علمیه که در رأس آن‌ها، مراجع عظام تقلید هستند، در پیش از انقلاب اسلامی امام راحل و سپس روحانیت حاضر در سراسر کشور که به پدید آمدن این انقلاب کمک کردند، تنها به تغییر شاه و یا نخست وزیر اکتفا نکردند، بلکه مردم ما درصدد بودند که این بنیان را نابود کنند و بر همین اساس مردم به‌واسطه بصیرت و بیداری که توسط امام به آن‌ها تزریق شد، با کمک روحانیت حاضر در صحنه راه خود را شناختند.

وی بیان کرد: در خراسان نیز پس از قم مرکزیت حوزه‌ علمیه در شهر مشهد وجود داشت که افراد تأثیرگذاری در پیش، حین و پس از انقلاب اسلامی، در این مرکز حضور داشتند و همین افراد بودند که با امام(ره) همراه می‌شدند، ندای امام(ره) را به همگان رساندند و راه امام(ره) را نیز برای مردم تبیین می‌کردند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی بیان کرد: این در حالی است که در مشهد روحانیون بسیاری پای سخنان ایشان می‌نشستند و این سخنان را به دیگران منتقل می‌کردند و از این‌رو بود که مردم به روحانیون اعتماد بسیاری داشتند، چرا که این افراد در جلسات سخنرانی امام راحل حضور داشتند و سخنان ایشان را به آن‌ها منتقل می‌کردند و این اعتماد به‌گونه‌ای بود که زمانی‌که تظاهراتی علیه رژیم شاه برگزار می‌شد اگر روحانیون در این تظاهرات حضور پیدا نمی‌کردند، مردم هیچگونه اعتمادی به آن جمع نداشتند و در آن تظاهرات حاضر نمی‌شدند.

حق‌پناه تصریح کرد: در حقیقت اعتمادی که روحانیت در دل مردم ایجاد کرده بود، باعث پدید آمدن جریان، نهضت و انقلاب دینی شد که آغاز آن از حوزه‌ علمیه، مدرسه نواب صفوی، مساجد و غیره آغاز شد.

وی با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) که بیانگر نقش مهم و تأثیرگذار روحانیت در جامعه است، بیان کرد: امام صادق(ع) در این خصوص می‌فرمایند: «عالمان شیعه ما، مرزداران هستند و در آن شکافی که شیطان و یارانش حاضر می‌شوند و اجازه نمی‌دهند که این افراد بر شیعیان ضعیف ما مسلط شوند، آن‌ها از این حصار دفاع می‌کنند». در حقیقت این سخن ایشان بیانگر نقش مهم روحانیت در پیش، حین و پس از انقلاب اسلامی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی اظهار کرد: در واقع روحانیت بودند حکومت اسلامی و دینی و انقلاب اسلامی را ایجاد و مردم را، راهنمایی کردند و براساس راهنمایی‌های آن‌ها بود که مردم حاضر شدند برای انقلاب خون‌ها بدهند و مال خود را در این راه صرف کنند، چرا که آن‌ها این انقلاب را با تمام وجود باور کردند که این یک انقلاب دینی است.

حق‌پناه با اشاره به اینکه امام راحل نیز در این میان با نقش بیدارگری که داشتند به‌نوعی حوزه‌های علمیه و مردم مسلمان را از خواب غفلت بیدار و متوجه کردند که باید این نهضت را خودشان پیش ببرند، گفت: از این‌رو اولین محوری را که حوزه علمیه مشهد و البته حوزه‌های دیگر به آن توجه داشتند، مسئله شکل‌گیری انقلاب اسلامی بود که حقیقتاً حوزه علمیه عامل تحول، تحرک و ایده‌پردازی بود و به مردم بینش می‌داد و اندیشه‌سازی می‌کرد.

وی اضافه کرد: در مرحله دوم نیز حوزه وارد نظام‌سازی شد و این وظیفه را احساس کرد که برای ساختن یک نظام اسلامی باید وارد صحنه شود، بماند و جان‌فشانی کند تا نظام اسلامی ایجاد شود و استوار بماند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی تصریح کرد: البته لازم است به این نکته نیز اشاره کنم که نظام استکبار و تبلیغات استکباری از لحظه اول پیروزی انقلاب تا کنون، جداسازی مردم از نظام مورد هدف قرار داده‌ است و اینکه این نظام، نظام آخوندی است که حقیقتاً این تکفر، تفکر خطرناکی است. البته درست است که حوزه و روحانیت سردمدار و پرچمدار این نظام بوده و هستند اما نظام، نظام اسلامی است و در واقع این یک وظیفه دینی است که همگان موظف هستند وارد صحنه شوند، کمک کنند و از جان و مال خود بگذرند تا این نظام استوار بماند و در حقیقت هدایت و رهبری که از آن حوزه است بدین معنا نیست که انقلاب هم تماماً به آن‌ها تعلق دارد.

حق‌پناه اظهار کرد: امام راحل زمانی‌که ولایت‌فقیه، نظام اسلامی و انقلاب اسلامی را مطرح کردند، این نظام را تنها برای قشر خاصی ندانستند و لذا می‌بینیم که انقلاب اسلامی همگان را در برمی‌گیرد و خوشبختانه از ابتدای انقلاب تاکنون شاهد هستیم که همه اقشار جامعه با جان و دل به پیروزی و استواری این نظام کمک کردند.

وی اظهار کرد: در اینجاست که حوزه‌ علمیه در جهت معرفی این نظام که متعلق به همگان است، نقش مهمی دارد و همواره وظیفه آگاهی‌بخشی، شبهه‌زدایی و از بین بردن تحریفات را نیز بر عهده دارد که باید این نقش‌ها و وظایف خود را به درستی عمل و این مباحث را نیز برای مردم به درستی تبیین کند.

حق‌پناه گفت: در مرحله دولت اسلامی نیز روحانیت نقش بی‌بدیلی را دارد، بدین منظور که اگر الگوهای تاریخی را برای دولت‌سازی در نظر بگیریم، حکومت علوی و نبوی را باید مطرح کنیم که در حقیقت این مرام‌نامه دولت اسلامی در نهج‌البلاغه و به‌ویژه نامه‌های امام علی(ع) وجود دارد و در این مرحله است که حوزه‌علمیه و حوزیان در لایه‌های مختلف نقش پیشران در جهت اینکه نظام اسلامی وابستگی تامی به حوزه علمیه ندارد، داشته و دارند.