قرآن به صراحت در مورد عدم یا وجود عالم ذر صحبت نکرده است

محمد مهدی آجیلیان مافوق، عضو هیئت علمی دانشگاه الهیات دانشگاه شیراز، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، اظهار کرد: عالم ذر یک برداشت عرفی دارد که عموم مردم آن را متوجه می‌شوند، یعنی همین که عالمی پیش از این عالم ماده وجود دارد که انسان‌ها مدتی در ان سپری کرده‌اند و بعد به عالم ماده منتقل شده‌اند. اما انچه که در قرآن به آن اشاره شده است، گزاره‌هایی مربوط به عالم ذر است، اما در قرآن تشریح و تعریفی از اینکه عالم ذر وجود دارد بیان نشده است.

وی افزود: قرآن در مورد هستی و چیستی و وقایع عالم ذر سخنی نگفته است اما داستان‌هایی وجود دارد که حاکی از وجود عالمی پیش از عالم ماده است. همچنین مفسرین قرآن از آیه 60 سوره «یاسین» که خداوند می‌فرماید: «أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يَا بَنِي آدَمَ أَنْ لَا تَعْبُدُوا الشَّيْطَانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ»، به عنوان عهدینه‌ای در قالب عالم ذر یاد می‌کنند. بعضی از مفسرین این عهد را عهدی حالی می‌دانند که یعنی ممکن است در عالم ماده هم صورت گرفته باشد.

آجیلیان تشریح کرد: قرآن کریم به صراحت در مورد عدم یا وجود عالم ذر صحبت نکرده است. اما با توجه به برخی از گزاره‌ها امکان رد عالم ذر وجود ندارد. به عنوان مثال در داستان حضرت آدم که در آیات 31 و 32 سوره «بقره» هم آمده است، خداوند با حضرت و فرشتگان گفت‌وگویی دارد، که این داستان بیانگر این است که این مناظره در زمین رخ نداده است و در فضایی غیر از زمین برتری ادم نسبت به فرشتگان بیان می‌شود.

وی ادامه داد: همچنین در آیه 19 سوره «اعراف» که خداوند می‌فرماید: «وَ يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ فَكُلَا مِنْ حَيْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَٰذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ»، بیانگر این است که در عالم هستی چنین فضایی وجود ندارد، زیرا آزمایش حضرت آدم هم بیرون از عالم ماده است که در آن واقعیاتی اتفاق می‌افتد. 

آجیلیان بیان کرد: نظیر این آیات، آیات متعدد دیگری در قرآن کریم وجود دارد که حاکی از ویژگی‌هایی است که در عالم ماده وجود ندارد و بیانگر عالمی پیش از عالم ماده است.