نگاه ویژه آستان قدس رضوی به فرهنگ میزبانی از زائران

محسن هوشمند، مدیر ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، درخصوص برنامه‌ریزی آستان قدس رضوی در ایام اربعین حسینی و دهه پایانی ماه صفر اظهار کرد: برای این ایام برنامه‌ریزی ممتازی از سوی آستان قدس رضوی صورت گرفته و در بنیاد کرامت، ستادی تشکیل و جریان خادمیاری در اماکن فراهم شده است. در خصوص موکب‌ها نیز در مرزهای شرقی در میرجاوه و مرزهای غربی در چذابه و مهران و در استان آذربایجان در تمرچین و تشکل‌های مردمی آستان قدس رضوی همکاری صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: در مسیر مواکب در عراق، نجف، کربلا و سامرا، موکب امام رضا(ع) نیز فعال خواهد بود و مانند هر سال حضور کاروان خدام در راهپیمایی اربعین و تجلیل از موکب‌داران عراقی نیز انجام می‌شود.

مدیر ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی بیان کرد: تمرکز اصلی آستان قدس رضوی بر روی دهه پایانی ماه صفر است و برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گرفته است. از موارد خدماتی که زائران نیاز دارند و آن بخشی که مأموریت و وظیفه آستان قدس رضوی است، پیگیری می‌شود و هم از جهت برنامه‌های فرهنگی و تبلیغی برای زائران پیاده و غیر پیاده به اجرا می‌رسد.

هوشمند تصریح کرد: مسئله‌ای که باید رسانه‌ها به‌طور ویژه آن را در دستور کار خود قرار دهند، مسائل اساسی حوزه زیارت که نیازمند نگاه جدی ملی است که این نگاه ملی باید به مسئله تبدیل شود و مطالبه‌گری شکل گیرد. در ایام اربعین اتفاق خوبی افتاده است که دستگاه‌های مختلف اعم از وزارت کشور، نیرو‌های انتظامی و نظامی با یکدیگر همکاری و همراهی می‌کنند که اربعین با شکوه و زیبایی اتفاق بیفتد.

وی ادامه داد: جمع زائرانی که به پیاده‌روی اربعین مشرف می‌شوند، حدود 3.5 میلیون است که در دهه پایانی ماه صفر این مقدار جمعیت، در بازه زمانی یک ماهه در وسعت چند شهر نجف، کربلا، سامرا و کاظمین گسترده می‌شوند که در آنجا نیز زیرساخت‌های مردمی و دولت عراق فراهم است، اما در دهه پایانی ماه صفر، در بازه زمانی کمتر از یک هفته، پیش‌بینی حضور 6 میلیون زائر در مشهد را داریم که این موضوع اعم از اسکان، پذیرایی، رفت‌وآمد و... است که خوشبختانه در خراسان رضوی، همگرایی خوبی شکل گرفته که البته نیازمند به نگاه ملی است.

مدیر ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی افزود: نه تنها در دهه پایانی ماه صفر، بلکه این موضوع در طول سال در جریان است، علاوه بر پارکینگ برای زائران، رفت‌وآمد، جاده، اسکان به ویژه اسکان ارزان قیمت، لایه‌های فرهنگی که از مبدأ نیز در این مسیر اتفاق میفتد را نیز شامل می‌شود که نیازمند نگاه ملی است.

هوشمند اظهار کرد: پارکینگ‌های حرم مطهر رضوی برای اقامت زائران در حال آماده‌سازی است. همچنین مؤسسه تربیت بدنی، سازمان مرکزی آستان قدس رضوی و مدارس در حال آماده‌سازی هستند، بنابراین، مشهد آنچه که در ظرفیت خود دارد را به خوبی استفاده می‌کند که با وجود همگرایی در کل کشور، قابل اجرا خواهد بود.

فرهنگ میزبانی از‌ زائر باید تقویت شود

مدیر ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی با بیان اینکه موضوع فرهنگ میزبانی از‌ زائر باید تقویت شود، گفت: در شهر انسان‌های متفاوتی با طیف‌های مختلف زندگی می‌کنند. فرهنگ میزبانی این است که با مهمانان غیرایرانی چگونه باید رفتار کرد. در این حوزه نیز باید تغییراتی ایجاد شود. بنابراین اگر مواکب و ظرفیت مردمی نباشد، بخش زیادی از مجموعه‌ها دچار چالش می‌شوند که خوشبختانه این موضوع در حال شکل‌گیری است.

هوشمند ادامه داد: از زائران پیاده سال گذشته مستندی تهیه کردیم که مردم روستاهای محور مشهد و اهل سنت سرخس، همه ظرفیت‌های موجود خود را پای کار گذاشتند که این اتفاق ارزشمند را رقم زدند. در نهایت ما باید بپذیریم که به نقل از مقام معظم رهبری، «ایران، امام رضا(ع) است.» به برکت امام رضا(ع) هر چیزی امکان‌پذیر است و ما باید تکلیف خود را به وجود امام رضا(ع) و زائران ایشان، در لایه‌های جدی‌تری، به ترویج معارف رضوی بپردازیم.

وی با اشاره به موضوعات کم‌پرداخته شده در حوزه رسانه آستان قدس رضوی اظهار کرد: بخشی از موضوع، در حوزه زائر به خصوص زائران غیرایرانی است. تصاویر هوایی از حرم مطهر رضوی و آستان قدس رضوی موجود داریم که حاوی پیام شکوه، عظمت و زیبایی است، اما تصاویر دیگری از زائران، مجاوران و قصه‌های آن‌ها، در آستان قدس رضوی وجود دارد که به جزئیات قصه‌های داخل حرم رضوی و با افراد مختلف به گفت‌وگو می‌پردازد. قصه‌های انسان‌هایی که با امام رضا(ع) رفت و برگشتی کرده‌اند که از جنس شفا و موضوعات عجیبی نیست، بلکه زمینی است و این موضوع بسیار جذاب به رخ کشانده می‌شود.

مدیر ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی با اشاره به موضوعات خدماتی آستان قدس رضوی بیان کرد: موضوع دیگر، خدماتی است که در لایه‌های اول، دوم و سوم قرار دارد‌. لایه نخست در خصوص ساخت رواق‌های متفاوت در حرم مطهر رضوی است که بیش از 400 سال قدمت دارد. لایه دوم این است که تمام این عملیات عمرانی و فعالیت‌های ساخت‌وساز در شرایطی انجام شود که جریان زیارت زائر  تداوم داشته باشد و زیارت آن‌ها متوقف نشود.

هوشمند افزود: لایه سوم این است که از به‌روزترین تکنولوژی‌های دنیا در فعالیت‌های عمرانی حرم مطهر رضوی، در کنار برجسته‌ترین نمودهای هنر اسلامی ایران استفاده شود. در رواق امیرالمؤمنین(ع) کار عظیمی درحال اجراست که رواقی با پشت‌‌بام زیارتی احداث شود که به فضای زیرین آن آسیب نرسد و ما سعی بر این داریم که تولید در این فضا را افزایش دهیم.

وی همچنین در خصوص به‌کارگیری اساتید در حوزه‌های گوناگون حرم مطهر رضوی بیان کرد: در تمامی اقدامات مربوط به حرم مطهر رضوی از مدرس اساتید آن رشته استفاده می‌کنیم، در پروژه زیرگذر حرم مطهر رضوی که اقدامی دانش‌بنیان را شامل می‌شود، شاهد هستیم که چگونه سیستم تهویه هوا در آنجا شکل گیرد. در این خصوص تیمی از دانشگاه شریف آمدند و بررسی‌های لازم صورت گرفت. اگر بخواهیم سیستم هوا در این مکان گردش داشته باشد، باید دیوار تونلی ایجاد شود.

مدیر ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی گفت: در حوزه معماری نیز این کار برقرار است. به‌عنوان مثال، برای آرایه‌های داخل رواق امیرالمؤمنین(ع) که در حال احداث است، چندین جلسه از اساتید مختلف تشکیل شده است. حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی برای این موضوع ارزش زیادی قائل است و یکی از ویژگی‌های ایشان احترام به نظر کارشناسان در حوزه‌های مختلف است. بنابراین، ما باید بتوانیم از حداکثر نظر کارشناسان و متخصصان بارز در هر رشته استفاده کنیم.

هوشمند در پایان اظهار کرد: پیوست فرهنگی در آستان قدس رضوی یک اصل است که عموماً پروژه‌هایی هستند که در راستای یک امر فرهنگی طراحی می‌شوند.