علم‌آموزی و روایت‌گری در سیره حضرت معصومه(س)
حضرت فاطمه معصومه(س) به علت بیان حدیث نبوی، به «محدثه» معروف و دارای چنان مقام رفیع و عظیمی می‌شود که به وی «عالمه» و «محدثه» اطلاق می‌کنند.
از جمله مناقب و شرافت‌های حضرت معصومه(س) صدور زیارت‌نامه مخصوص برای آن حضرت از امام رضا(ع) است. جملات این زیارت‌نامه حکایت از مقام عظیم آن بانوی بزرگوار دارد که هیچ بشری قادر به درک آن نیست، مقامی که امام صادق(ع) با عنوان«شفاعت» از آن نام برده و فرمودند: «همه شیعیان با شفاعت فاطمه معصومه به بهشت وارد می‌شوند»
این حدیث نشان می‌دهد که جایگاه حضرت معصومه(س) جایگاه والایی است که اگر زیارت او همراه با معرفت و شناخت درست باشد، زیارت‌کنندگان را به بهشت رهنمون می‌شود.
فضای امن و صفاتی که امام صادق(ع) پیش از تولد حضرت معصومه(س) ترسیم کرده بودند، خبر از تولد بانویی می‌داد که رسالت مهمی بر دوش دارد و همچنین تولد ایشان و امام رضا(ع) از یک مادر، از نکات مهم و قابل توجه برای محققان است، زیرا این توصیه‌ها و نحوه تولد حضرت معصومه(س) و مسئولیتی که بر دوش دارد، ایجاب می‌کند محیط سیاسی و تربیتی ایشان و فضای ترسیم شده در روایت‌ها و علت حضور آن بانوی گرامی در قوم و شکل‌گیری پایگاه تشیع با محوریت وجودی حضرت و نوع تعلیم و تربیت در سایه‌دار دو امام معصوم و هجرت حضرت در دفاع از ولایت و امام زمان خویش مورد توجه قرار گیرد.
قرب و منزلت حضرت معصومه(س) در شهری به نام «قم» در سیره نبوی از زمان رسول اکرم(ص) تا زمان امام صادق(ع) و ظهور حضرت حجت(عج) همواره مورد تأکید بوده است. این شهر با وجود فرزندی از فرزندان معصومان رونق می‌یابد و محل رشد و توسعه علمی شده و به عنوان پایگاه جهان تشیع معرفی می‌شود، مکانی که به عنوان تجمع دوستداران اهل‌بیت و بسترسازان ظهور امام زمان(عج) بر آن تأکید شده است.
امام صادق(ع) صحبت از حرم امنی می‌کند که برای اهل‌بیت(ع) از حضور زنی از اولاد ایشان شکل می‌گیرد، چنان‌که در روایت آمده است امام صادق(ع) فرمودند: برای خدا حرمی است و آن مکه است و برای رسول خدا حرمی است و آن مدینه است و برای امیرالمؤمنین حرمی است و آن کوفه است و برای اهل‌بیت حرمی است و آن قم می‌باشد که به زودی زنی از اولاد من که فاطمه نامیده می‌شود در آنجا دفن می‌شود و هرکس او را زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.
در روایت‌های معتبر دیگر، نه تنها از شهر قم به عنوان «عش آل محمد» یاد شده است، بلکه از حضور زنی از سلاله پاک نبوی در این شهر خبر داده‌اند که با دفن او در آنجا، پایگاه تشیع شکل می‌گیرد. این شهر مرکز علم و دانش اهل‌بیت(ع) شدهکه شعاع آن وسیع و دامنگیر می‌شود و این مأموریتی الهی است که به لطف وجود کریمه اهل بیت حضرت معصومه(س) شکل و جهت می‌گیرد.
در حقیقت امام صادق(ع) با ذکر دقیق و تکرار آن خواسته‌اند علویان را به پایگاهی که توسط یک زن به نام فاطمه و از ذریه امام موسی کاظم(ع) شکل می‌گیرد، متوجه گردانند و این نکته که این شهر مرکز رشد علوم معارف دینی خواهد شد و هنگامی‌که علم و دانش از شهرهای مختلف جمع می‌شود، شهر قم پیرامون حضرت فاطمه معصومه(س) همچون نگینی درخشش خود را دارد و مرکز الهی و نبوی است.
جایگاه روایت‌گری در حفاظت از سنت
«حدیث» در اصطلاح علم درایه، به کلامی اطلاق می‌شود که حکایت از سخن یا فعل یا تقریر معصوم داشته باشد و «محدث» و «محدثه» به کسی گفته می‌شود که سخن معصوم یا فعل تقریر او را نقل کند.
در میان راویان حدیث، فاطمه معصومه(س) نیز با توجه به شناخت محیط سیاسی و اجتماعی خود با درایت و تیزهوشی ذاتی در جهت حفظ سرچشمه زلال نبوی، در مسیر امامت گام برمی‌داشت. حضرت معصومه(س) هنگامی‌که امام رضا(ع) در مدینه به سر می‌بردند، چون پروانه‌ای گرد شمع امامت می‌گردند و شیدایی را می‌ماند که به دور کلبه عشق الهی در حریم امن امامت به طواف می‌پردازند و در همراهی با امام رضا(ع) در قول و فعل نه تنها کوتاهی نکرد، بلکه در گسترش احادیث نبوی که استمرار ولایت و امامت محسوب می‌شود، با نقل احادیث معتبر، از حریم امامت و ولایت دفاع کرد.
از این روی است که حضرت فاطمه معصومه(س) به علت بیان حدیث نبوی، به «محدثه» معروف می‌شود و بی‌سبب نیست که از میان ۳۸ خواهر و برادر، فقط ایشان با امام رضا(ع) از مادر یکی هستند و دارای چنین مقام رفیع و عظیمی می‌شود که «عالمه» و «محدثه» می‌شود، عالمه‌ای که امام صادق(ع) با تجلیل از او پیش از تولدش، زیارت همراه با معرفت او را پاداش بهشت نوید داده و شفاعتش را شامل حال تمام شیعیان دانسته است.
منبع:ensani.ir
انتهای پیام
