افزایش معرفت دانش‌آموزان به نماز با حمایت اولیا و مربیان محقق می‌شود
میکائیل باقری با بیان اینکه افزایش معرفت نماز و قرآن با حمایت اولیا و مربیان امکان‌پذیر می‌شود، گفت: فعالیت‌های تربیتی اکنون نسبت به سال‌های گذشته چندین برابر شده است، اما بازخورد بسیار کمتری دریافت می‌کنیم و مهم‌ترین دلیل آن، پارادوکس اولیا و مربیان است.
میکائیل باقری، مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، درخصوص هفتمین دوره توان‌افزایی مدیران مراکز دارالقرآن الکریم سراسر کشور و اولین دوره شناسایی حلقه‌های میانی مدیران مراکز دارالقرآن الکریم، اظهار کرد: هفتمین دوره توان‌افزایی مدیران مراکز دارالقرآن الکریم سراسر کشور در حال برگزاری است، به‌طور متناوب یک سال کارشناسان قرآن و سال دیگر مدیران را دعوت خواهیم کرد. طی ۶ دوره قبل حدود ۱۰۰۰ نفر، از همه مدیران سراسر کشور دعوت به عمل آمد و امسال تغییر رویکرد براساس منویات رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب بود. هر آنچه در کشور در حوزه قرآن رخ دهد، در تراز کشور ما نیست. کارهای مفیدی انجام می‌دهیم، اما گستره وسیع آن مدنظر است. زمانی این اقدامات رضایت‌بخش خواهد بود که به طور مثال از ۱۷ میلیون دانش‌آموز، حداقل ۱۰ میلیون نفر آنان در فرآیند مسابقات قرآن قرار گرفته باشند.
وی ادامه داد: متاسفانه در خوشبینانه‌ترین حالت حدود ۵ میلیون نفر در مسابقات قرآن و ۵۰۰ هزار نفر در دوره‌های قرآنی شرکت می‌کنند. در طول سال، در ۸۰درصد مدارس حداقل یک محفل انس با قرآن برگزار می‌شود، اما برای ما قانع‌کننده نیست. برای اینکه گستره کاری خود را وسیع کنیم، نیاز به حرکت عمومی داریم. این حرکت عمومی نیاز به افرادی دارد که مفام معظم رهبری شاخص این افراد را تعیین کرده‌اند.
مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش با اشاره به شاخص‌های این افراد، بیان کرد: این حرکت به افراد متعهد، جوان و انقلابی نیاز دارد. منظور از جوان تنها جوان ۲۰ سال نیست، بلکه افراد ۳۰ الی ۴۰ ساله نیز جوان محسوب می‌شوند. ابتدا باید افراد متعهد را شناسایی و برای مدیران حلقه میانی مورد آزمایش قرار گیرند. این افراد باید کنش‌گری داشته باشند. در گام بعد ۸۶۰ دارالقرآن را حضوری مورد پایش قرار دادیم و میزان اقدامات لازم برای رسیدن به اهداف بررسی شد. در گام بعد افراد خوداظهاری کردند که مورد بررسی و امتیازدهی قرار گرفت. در مرحله بعد، افراد در معرض آزمون شخصیت‌شناسی قرار گرفتند. از ۸۶۰ دارالقرآن، به ۴۵۰ مدیر که یک فرد متعهد و جوان است، رسیدیم. از این تعداد شاید حدود ۱۰۰ الی ۱۲۰ نفر انتخاب شوند و در دوره بعد تا حدود ۶۰ مدیر حلقه میانی از بین این افراد انتخاب شود.
باقری درخصوص مرحله بعد از انتخاب مدیران میانی، افزود: پس از اینکه مدیران حلقه میانی شناخته شدند، ابتدا در آموزش سیری را تعریف می‌کنیم. مدیر باید با چیستی و چرایی این حرکت عمومی آشنا شود، سپس مدیر باید سناریو خوبی برای خود طراحی کند، پس از آن مدیر باید ایده‌پرداز خوبی باشد و سپس افراد به گروه‌های ۵ الی ۶ نفره تقسیم می‌شوند.
اخذ 75 ایده کاربردی از طرح پایش مدیران دارالقرآن
مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش، با بیان اینکه حداقل ۷۵ ایده کاربردی از طرح پایش مدیران دارالقرآن اخذ شد، ادامه داد: این حرکت کاملا کاربردی بود و برخلاف دوره‌های قبل، تنها سخنرانی‌محور نبود و اگر خروجی این دوره، به خلق ایده و حلقه میانی منتهی شود، برای ما کفایت می‌کند.
باقری اظهار کرد: تقاضای ما از این افراد این است که به ۲ یا ۳ مدیر دارالقرآنی که در این دوره نبودند، کمک کنند تا به میزان بلوغ این افراد برسند. خواسته بعدی ما این است که هر مدیر دارالقرآنی حداقل ۲۰ مدیر مدرسه را شناسایی و به‌عنوان حلقه میانی، بخشی از تجربه و مهارت‌هایی که کسب کرده به آنان منتقل کنند. در اینجا باید گفت، همه هدف ما این است که فعالیت قرآن و عترت را افزایش دهیم و برای مدیران دغدغه ایجاد کنیم.
وی درخصوص تعداد مدیران دارالقرآنی هر استان، افزود: هر استان حداقل باید یک مدیر دارالقرآنی داشته باشد. در هر منطقه آموزش پرورش، دو مرکز می‌تواند فعالیت داشته باشد، ۷۵۰ منطقه در کشور داریم که حدودا شامل ۱۵۰۰ مرکز می‌شود. اما اکنون ۷۶۰ مرکز داریم و در این بین، تعداد اندکی شهرستان فاقد مرکز هستند. هر فردی بخواهد مرکز قرآن راه‌اندازی کند به ۳ شرط نیاز دارد، یک فضای درخور شأن قرآن، دو امکانات لازم و سوم از نیروی انسانی برخوردار باشد، اما الزامی به افزایش تعداد مراکز نداریم.
مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه مشهد و تبادکان، باید از ۱۶ مرکز برخوردار باشند، اما ۱۳ دارالقرآن مشغول به فعالیت هستند، گفت: حوزه معاونت پرورش، کاملا فوق برنامه است. در آموزش پرورش دو نوع برنامه رسمی درسی و فوق برنامه داریم. میدان همه فعالیت‌های ما، کتاب درسی است. وقتی این اتفاق رخ دهد در تولید و توزیع محتوا نیاز به زحمت مجدد نیست و از طرفی معلم پای کار است. مدیران ما در حلقه میانی تقسیم جنسیتی نشده‌اند. از هر استان ۳۴ مدیر دعوت به عمل آمده که ممکن است از این تعداد، ۱۰ نفر برای حلقه میانی مناسب نباشد و باید گفت نفر اول هر استان سرشاخه حلقه میانی است و خود فرد شبکه‌سازی خواهد کرد.
مهم‌ترین اولویت وزیر آموزش و پرورش، قرآن و عترت است
باقری با بیان اینکه، مهم‌ترین اولویت وزیر آموزش و پرورش، قرآن و عترت است، گفت: در پایشی مرتبط با نماز، در حدود ۱۲۳ هزار دانش‌آموز شرکت کردند. سوال شد که به نظر شما چرا برخی در نماز مدرسه حاضر نمی‌شوند؟ برخلاف اینکه فکر می‌کردیم اگر زیرساخت مهیا شود، نماز برپا است، اما ۴۶درصد از دختران و ۴۰درصد از پسران، علت اینکه دانش‌آموزان در نماز شرکت نمی‌کنند را تنبلی و سستی می‌دانند.
وی با بیان اینکه باید معرفت دانش‌آموزان به نماز را افزایش دهیم و این افزایش معرفت به دانش‌آموز، معلم و ولی دانش‌آموزان مربوط می‌شود، ظهار کرد: وزیر آموزش و پرورش خواستار شد که معاون آموزش متوسطه و ابتدایی وزارت آموزش و پرورش برای تمام مدیران مدارس، دوره آشنایی کودک و نوجوان با نماز و شیوه دعوت به آن را برگزار کنند. هدف بر این است که تا اسفندماه تیم وسیعی از مدیران، آموزش ببیند. تکلیف دیگر علیرضا کاظمی برای مدیران کل آموزش و پرورش، این است که برای هر تعداد در کشور که مدرس آموزش خانواده داریم، دوره آموزشی نماز برگزار شود. همچنین از مرکز ضمن خدمت نیز خواستار شد یک دوره آموزشی به صورت غیرحضوری برای تمام معلمان پیش‌بینی شود و با مجموع این اتفاقات، امیدوار هستیم معرفت به نماز افزایش پیدا کند.
مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش در خصوص دیگر تقاضای وزارت آموزش و پرورش از ادارت کل قرآن استان‌ها، اظهار کرد: وزیر آموزش و پرورش ۳ تقاضا مشخص از ادارات کل قرآن دارند، یک آموزش امور قرآن است. اهدافی که برای آموزش عمومی طراحی شده است، برای آموزش قرآن نیز تبیین شود. ما وظیفه راهبری، مدیریت و مساعدت داریم. دوم در حوزه تخصصی استعدادیابی و تلاش در جهت پرورش افراد در تمام مدارس است. موضوع سوم نیز شامل حفظ قرآن می‌شود که خاستگاه این امر، آموزش و پرورش است.
باقری با اشاره به فعالیت‌های انجام شده در حوزه عترت نیز، تصریح کرد: مهم‌ترین فعالیت حوزه عترت، طرح امام‌شناسی و موضوع دیگر طرح هیئت‌های دانش‌آموزی است. اکنون حدود ۳۰هزار مدرسه، هیئت دانش‌آموزی دارد. در مدارس بالای ۷۰ نفر، یک دانش‌آموز که محبوب دیگر دانش‌آموزان است، شناسایی و مسئول این هیئت شده، تیم ۵ نفره تشکیل شود و این ۶ نفر مجموع فعالیت پرورشی با اولویت قرآنی انجام دهند.
پارادوکس میان اولیا و مربیان
وی در ادامه با بیان اینکه در زمان‌های گذشته، نمازخانه نبود، اما تعداد نماز‌خوان بیشتری داشتیم، افزود: این سوال پیش می‌آید که علی‌رغم این حجم از فعالیت در حوزه نماز، چرا باز هم عقب هستیم؟ همیشه می‌گویند پدر و مادر باید حامی و پشتیبان برای تربیت مناسب فرزند خود باشند. یکی از مهم‌ترین دشواری‌های این مسیر این است که اولیاء با معلمان همراه نیستند. گاهی با اولیایی مواجه می‌شویم که می‌گویند که بچه را به مدرسه فرستادیم تا تحصیل کند، چرا به حجاب و نماز آن دخالت دارید. فعالیت‌های تربیتی اکنون نسبت به سال‌های گذشته چندین برابر شده است، اما بازخورد بسیار کمتری دریافت می‌کنیم و مهم‌ترین دلیل آن پارادوکس اولیاء و مربیان است.
مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش افزود: ناچار هستیم براساس ذائقه دانش‌آموزان برنامه‌ریزی داشته باشیم. نظام تربیتی پیشوایان ما و ائمه اطهار نیز همین بوده است. شناخت ذائقه بسیار حائز اهمیت است، معلم اگر نتواند متوجه شود دانش‌آموز چه می‌خواهد و روبه‌روی آن قرار گیرد، با معضل روبرو می‌شویم. اگر قرار است مسیر تعلیم و تربیت به نحو صحیحی پیش رود، باید ببینیم دانش‌آموز چه می‌خواهد و با دیدگاه آن هماهنگ شویم. همچنین تاثیرپذیری بچه‌های اکنون با گذشته تفاوت پیدا کرده است. در گذشته مرجع ما معلم بود، اما اکنون طبق پژوهش‌ها معلم، رتبه پنجم در تاثیرگذاری دانش‌آموز دارد.
باقری در رابطه با فعالیت‌های انجام شده جهت خودشناسی دانش‌آموزان گفت: خودشناسی از طریق کتاب‌های درسی اتفاق می‌افتد، چیزی که ما اکنون به‌عنوان ذائقه از ان سخن به میان می‌آوریم، به نوعی استعدادیابی است. هر کدام از دروس، اهدافی را دنبال می‌کنند که پشتوانه علمی و پژوهشی دارد.
