نگاهی به فعالیت‌های بنیاد بین‌المللی امام رضا(ع)

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، مرتضی سعیدی‌زاده، مدیر عامل بنیاد بین‌المللی امام رضا(ع) در نشست خبری اختتامیه بیست‌ویکمین جشنواره بین‌المللی امام رضا(ع) که امروز، ۱۴ اردیبهشت‌ماه، در محل این بنیاد برگزار شد، اظهار کرد: امسال این دوره از جشنواره به ایستگاه پایانی خود رسیده است. پس از گذشت بیست و یک دوره و با اندوخته‌ای از تجربیات کنش‌های فرهنگی، هنری و رسانه‌ای، امسال جشنواره با رویکردی تحول‌گرا و پوست‌اندازی هنری، تحلیلی و رسانه‌ای، به‌دنبال تحول در زیست، فرهنگ و هنر رضوی است. در دوره‌های گذشته، تمرکز جشنواره امام رضا(ع) بر شکل‌گیری جریانی مستمر و پویا در راستای توسعه فرهنگ رضوی بود که براساس وظایف و اساسنامه بنیاد بین‌المللی امام رضا(ع)، این توسعه باید در سطح ملی و بین‌المللی به انجام برسد. بنیاد بین‌المللی امام رضا(ع) که در مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و براساس مصوبه هیئت وزیران در سال 1391 تشکیل شده، وظیفه توسعه فرهنگ رضوی در سطح ملی و بین‌المللی را بر عهده دارد.

وی ادامه داد: جشنواره‌های امام رضا(ع) از سال 1381 در اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی آغاز شد و پس از یک دهه فعالیت، توانست ظرفیت ساختاری را در درون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایجاد کند. امیدواریم با تلاش‌های مدیران گذشته و دولت فعلی، در دوره مدیریتی که قریب به سه سال از آن می‌گذرد، بتوانیم مأموریت خود را به نحو احسن انجام دهیم.

سعیدی‌زاده در تشریح اصول حاکم بر جشنواره امام رضا(ع) افزود: توجه به سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی، توجه به جریان‌سازی فکری و معرفتی مبتنی بر معارف رضوی در عرصه زیست، فرهنگ و هنر به منظور تولید آثار فاخر و ارزشمند، توسعه فضای رسانه‌ای و فرهنگ هنری مبتنی بر تولیدات نظری و معارف اهل بیت(ع)، ارتباط با کنشگران و ایجاد شبکه تخصصی فعال در عرصه فرهنگ و هنر، توجه به استعدادیابی، آموزش و پرورش و تربیت کنشگران حوزه فرهنگ و هنر مذهبی و ایجاد ارتباط با نهادهای فرهنگی در عرصه بین‌المللی اصول حاکم بر این دوره از جشنواره است.

مدیرعامل بنیاد بین‌المللی امام رضا(ع) شناسایی ظرفیت‌های تولید آثار فاخر و اثرگذار، بهره‌برداری از محصولات فرهنگی، تولید آثار فاخر و اثرگذار و فرآوری محصولات فرهنگی و هنری در بستر زیست، فرهنگ و هنر با موضوعات مذهبی را از اهداف این دوره از جشنواره برشمرد.

وی بیان کرد: در دو سال گذشته، جشنواره امام رضا (ع) از حیث رویکردی و حرفه‌ای در مسیر تحول قرار گرفته و بنا را بر این گذاشته‌ایم که تولیدات رضوی مبتنی بر معارف رضوی باشند. حدیثی از امام رضا(ع) است که می‌فرمایند: «اگر مردم زیبایی‌های کلام ما را درک کنند، از ما پیروی می‌کنند.» بنای بنیاد امام رضا(ع) ایجاد چرخه‌ای است که کلام امام را تبیین کند، کلام را به زیبایی تبدیل کند و با رویکرد فرهنگ و هنر، معارف را در قالب محصولات فرهنگی، هنری و رسانه‌ای در معرض دید مردم قرار دهد تا مردم بهره‌مند شوند و به تبع این بهره‌مندی، جریان فرهنگ رضوی در جامعه اسلامی ترویج یابد. این چرخه از حیث رویکردی به ما کمک می‌کند تا نظام موضوعات فرهنگ رضوی را تبیین کنیم.

سعیدی‌زاده گفت: یکی از خروجی‌های این دو سال، «منظومه نصیب رضوان» است که در آستانه بیست و دومین جشنواره امام رضا(ع) در خردادماه و در دهه ولایت رونمایی می‌شود. این منظومه، محتوای فرمایشات امام رضا(ع) از کتاب «عیون اخبار الرضا(ع)» و سایر منابع را در 2000 نظام موضوعی تدوین کرده است. کلام امام رضا(ع) از سوی محققان مختلف بررسی شده و در 2000 نظام‌واره تعیین شده است. این نظام موضوعی با محتواهایی که از پانصد کتاب دست دوم استخراج شده، به هنرمندان کمک می‌کند تا بدانند در چه موضوعاتی می‌توانند به معارف امام رضا(ع) اتکا کنند و از آن به عنوان دستمایه تولیدات فرهنگی و هنری خود بهره ببرند.

مدیر عامل بنیاد بین‌المللی امام رضا(ع) تصریح کرد: مقام معظم رهبری در دیدار 21 تیرماه 1402، در جمع طلاب و علمای دین، پس از بیان وقایع سال 1401، این نکته را مطرح کردند که ما از هنرمندان انتظار تولید آثار فرهنگی و هنری داریم، اما آیا معارف دینی را در اختیار آن‌ها قرار داده‌ایم تا مبنای تولیداتشان باشد؟ بنیاد بین‌المللی امام رضا(ع) تلاش می‌کند معارف دین را به صورت کاملاً دسته‌بندی شده در اختیار هنرمندان قرار دهد تا با اشراف بر این معارف، به تولید آثار فرهنگی و هنری بپردازند.

وی اظهار کرد: از حیث حرفه‌ای، بنیاد امام رضا(ع) در رویکرد تحولی خود، جشنواره امام رضا(ع) را بر مبنای ویژگی‌هایی قرار داده که شامل استفاده از ظرفیت‌های فرهنگ و هنر کشور برای تولید آثار فاخر و اثرگذار در زیست، فرهنگ و هنر رضوی است بر این اساس بنیاد، مأموریت خود را راهبری زیست بوم فرهنگ و هنر قرار داده تا تولیدات فرهنگی رضوی مبتنی بر دانش، استعدادها و ظرفیت‌های داخلی باشد. در این راستا، نشست‌ها و برنامه‌های مختلفی طراحی شده، تفاهم‌نامه‌‌های متعددی با عرصه‌های فرهنگی منعقد شده و هنرمندان مختلف در فضای بنیاد به تولید آثار کمک می‌کنند. هدف این است که در یک چشم‌انداز محدود 4-5 ساله، ظرفیت زیست بوم فرهنگ، هنر و رسانه کشور تحت تأثیر جریان فرهنگ رضوی قرار گرفته و آثار فاخر و اثرگذاری در این حوزه تولید شود.

سعیدی‌زاده به بهره‌مندی از اساتید، نخبگان و صاحب‌نظران حوزه فرهنگ و هنر اشاره کرد و افزود: جشنواره امام رضا(ع) در طول 21 سال گذشته از ظرفیت‌های هنری و رسانه‌ای بهره‌مند بوده است. امسال و سال گذشته، شوراهای سیاست‌گذاری و دبیران جشنواره از ظرفیت خوبی برخوردار بودند. اسامی اعضای شورای سیاست‌گذاری از افراد برجسته در حوزه‌های مختلف تشکیل و تلاش شده است تا هم شوراهای سیاست‌گذاری و هم دبیران تخصصی جشنواره از افراد شاخص، اثرگذار و برجسته در حوزه فرهنگ و هنر انتخاب شوند تا جریان تولید آثار فرهنگی و هنری امام رضا (ع) تحت تأثیر پختگی و نخبگی قرار گیرد و آثار کامل و باکیفیتی تولید شود.

مدیرعامل بنیاد بین‌المللی امام رضا(ع) به برگزاری دوره‌های آموزشی، منتورینگ و کارگاه‌ها در طول دوران جشنواره اشاره کرد و گفت: در طی این دو سال، تعداد 10 کارگاه استانی و ملی در استان‌های مختلف در حوزه‌های شعر، داستان، گرافیک، خوشنویسی، عکاسی و تئاتر برگزار شده است. ظرفیت‌های کنشگری و هنرمندان استان‌های مختلف تحت تأثیر این دوره‌های آموزشی قرار گرفته‌اند تا جریان تولید آثار فرهنگی و هنری در حوزه نظری ارتقا یافته و با توانمندسازی عناصر فعال این زیست بوم، تولیدات فاخر و اثرگذار ایجاد شود.

وی افزود: تولید آثار فرهنگی و هنری بدون حمایت امکان‌پذیر نیست. بنیاد امام رضا(ع) تمرکز خود را بر حمایت از آثار فرهنگی و هنری ارزشمند قرار داده است. در سال گذشته، بالغ بر 3 میلیارد تومان اعتبار در بنیاد به حمایت از تولید آثار اختصاص یافت که در حوزه‌های تئاتر، فیلم و نماهنگ این حمایت‌ها صورت گرفت و تولیداتی که امروز در معرض رسانه‌ها قرار دارند، حائز جایزه‌های مهم هنری شده‌اند. این رویکرد محتوایی و حمایتی، ظرفیت جشنواره را برای توانمندسازی هنرمندان و توزیع محصولات در بین مردم افزایش می‌دهد. جشنواره‌های امام رضا(ع) معمولاً جشنواره‌هایی بوده‌اند که به تولید آثار در درون خود می‌پردازند و آثار کمتر در معرض بهره‌مندی و استفاده مردم قرار می‌گیرند.

سعیدی‌زاده گفت: در سال‌های گذشته، تلاش شده است علاوه بر 500 اجرای تئاتر در استان‌های مختلف، 25 محفل شعر رضوی در استان‌ها برگزار شود، پایگاه‌های آموزشی برای کنشگران ایجاد شود و سرودهای «زیر سایه خورشید» در استان‌های مختلف اجرا شود. گروه‌های سرود دانش‌آموزی در سطح استانبول، عراق و سوریه به اجرای برنامه پرداختند. به این ترتیب، علاوه بر جریان حرفه‌ای، محتوایی و حمایتی، به این جریان کمک می‌شود تا زیبایی‌های فرهنگ و هنر رضوی در معرض دید عموم مردم قرار گیرد.