حمیدرضا ترقی:
سیاست‌های کلی انتخابات جامعه‌سازی و دولت‌سازی اسلامی را سرعت می‌بخشد
گروه سیاسی: یک کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه سیاست‌های کلی انتخابات ابعاد مختلفی از مردمسالاری دینی را تبیین می‌کند، گفت: این سیاست‌ها به مردم کمک می‌کند تا از طریق تحقق انتخاب اصلح بتوان سریع‌تر و راحت‌تر به سمت جامعه‌سازی و دولت‌سازی اسلامی حرکت کرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) یکی از نقاط عطف مردمسالاری دینی در کشورمان، انتخابات است که مردم با مشارکت سیاسی و اجتماعی سرنوشت کشور را به دست خود با انتخاب نمایندگان مجلس، رئیس‌جمهور، اعضای شورای شهر و مجلس خبرگان رهبری تعیین می‌کنند. مشارکت مردم در انتخابات مستلمزم ثبات قانون انتخابات است؛ در حالی که پس از انقلاب اسلامی این قانون چندین بار دستخوش تغییراتی شده است.
از طرفی انتخابات در یک نظام مبتنی بر مردمسالاری دینی باید دارای ویژگی‌هایی باشد که آن را از انتخابات در یک نظام لیبرال دموکراسی متمایز کند و مهمترین نقاط تمایز در این میان نیز اخلاق انتخاباتی، منابع سالم مالی و پرهیز از ریخت و پاش و اسراف در هزینه‌های تبلیغاتی است که متاسفانه در آستانه هر انتخابات با وضعیت نامطلوب این سه مؤلفه مواجه هستیم و با شرایط مطلوب و در تراز مردمسالاری دینی فاصله دارد.
حال گزاف نیست اگر بگوییم عملیاتی شدن دقیق سیاست‌های کلی انتخابات در نگاهی کلان به معنای کارآمدتر کردن مردمسالاری دینی و تقویت جمهوریت و اسلامیت نظام خواهد بود. مطالعه بندهای ۱۸گانه سیاست‌های کلی انتخابات ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب نیز نشان می‌دهد که عدالت و شفافیت انتخاباتی در ابعاد مختلف (مالی، نظارتی، آموزش به شهروندان) در کنار توجه به مسئله اخلاق انتخاباتی، حق‌الناس بودن آرای مردم از آغاز تا پایان فرآیند انتخابات و ... محوریت ویژه‌ای در این سیاست‌ها دارند.
سیاست‌های کلی انتخابات، تبیین‌کننده ابعاد مختلف مردمسالاری دینی
حمیدرضا ترقی، عضو هیئت مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی و کارشناس مسائل سیاسی، در گفت‌وگو با ایکنا درباره نقش سیاست‌های کلی انتخابات در تقویت ساختارهای مردمسالاری دینی و استحکام جمهوریت و اسلامیت نظام گفت: سیاست‌های کلی انتخابات ابعاد مختلفی از مردمسالاری دینی را روشن و تبیین می‌کند و به آحاد افراد جامعه در روند انتخاب مسئولان و کارگزاران کمک می‌کند تا بتوان سریع‌تر و راحت‌تر به سمت جامعه‌سازی و دولت‌سازی اسلامی، از طریق انتخاب اصلح، حرکت کرد.
وی افزود: برهمین اساس به نظر می‌رسد نکاتی که در این سیاست‌ها مورد تأکید قرار گرفته است ضمن اینکه سلامت انتخابات را تضمین می‌کند، تأثیر ثروت و قدرت را در تصمیم مردم برای یک انتخاب شایسته به حداقل می‌رساند، فضای انتخاب صحیح را در جامعه بدور از تخریب، تطمیع، تنش، تهمت و افترا سامان می‌دهد و موجب می‌شود که سطح شناخت و آگاهی مردم نسبت به رقابت سالم و صحیح سیاسی در کشور برای سبقت در خیرات و خدمت به کشور بالا ببرد و حضوری عقلانی، آگاهانه و همراه با نشاط برای یک انتخاب اصلح از سوی مردم رقم بخورد، نه حضوری احساسی و به دور از عقلانیت و بصیرت.
ارتقاء شایسته‌گزینی؛ عامل مؤثر در مسیر دولت‌سازی و جامعه‌سازی اسلامی
ترقی اظهار کرد: نکته دیگری که به دولت‌سازی و جامعه‌سازی اسلامی کمک می‌کند ارتقاء شایسته‌گزینی است که در این سیاست‌ها مورد توجه و تأکید قرار گرفته است. طبیعتا باید داوطلبانی که می‌خواهند در تراز انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی باشند باید از ویژگی‌های متناسب با جایگاه و مسئولیتی که می‌خواهند انتخاب شوند برخوردار باشند. لذا در کنار برخورداری داوطلبان از ویژگی‌های عمومی مانند تعهد و التزام به اسلام، انقلاب اسلامی، نظام جمهوری اسلامی، قانون اساسی و ولایت فقیه و سلامت اخلاقی و اقتصادی، باید کارآمدی علمی لازم متناسب با آن مسئولیت دقیقا مورد ارزیابی قرار بگیرد.
این کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد: این نکته‌ای است که الان در شرایط انتخاب شوندگان مغفول مانده است و موجب می‌شود انتخاب‌کنندگان نتوانند براساس شاخص‌ها و معیارهای دقیق و متناسب هر مسئولیت فرد مناسب را انتخاب کنند. اگر این امر محقق شود سپرده شدن امور به دست صالحان در جامعه به وقوع می‌پیوندد و روند دولت‌سازی و جامعه‌سازی اسلامی با سرعت بیشتری طی خواهد شد.
نهادینه شدن اخلاق و تغییر نوع نگاه به انتخابات از کسب قدرت به «سبقت در خیرات»
ترقی درباره اهمیت نهادینه شدن اخلاق در رقابت‌های سیاسی و انتخاباتی و تأثیر آن در تغییر نوع نگاه به انتخابات و حضور در آن از کسب قدرت به «سبقت در خیرات» گفت: نهادینه شدن اخلاق انتخاباتی در کشور به یک برنامه همه‌جانبه نیاز دارد. در این راستا هم باید فضای رقابت سیاسی به سمتی پیش برود که از پوپولیستی شدن جلوگیری شود و هم نقش احزاب، تشکل‌ها و مراجع تأثیرگذار در مردم پررنگ شود تا از این طریق مسئله رعایت اخلاق در رقابت‌ها نهادینه شود.
عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه ابراز کرد: متأسفانه امروز زمینه برای نیروهایی که واقعا معتقد، مخلص، ایثارگر و فداکار هستند فراهم نیست و بسیاری از این اشخاص از ورود به رقابت‌های سیاسی موجود امتناع می‌کنند. در چنین فضایی نوعا کوتوله‌های سیاسی و کسانی که از سابقه مناسبی برخوردار نیستند، به پشتوانه توان تبلیغاتی و شبکه اجتماعی مناسبی که بهره می‌برند، انتخاب می‌شوند بدون اینکه مردم اطلاعی از ویژگی‌ها و سوابق آنها داشته باشند.
وی با بیان اینکه این امر یک حسن و یک قبح دارد، گفت: حسن این کار این است که نشان می‌دهد مردم به سمت اعتماد به جریان‌ها و تشکل‌های سیاسی حرکت می‌کنند اما قبح آن در این است که هیچ آگاهی نسبت به ظرفیت، توانمندی و صلاحیت این افراد ندارند و این مسئله انتخاب صحیح مردم را دچار خدشه می‌کند.
ترقی اظهار کرد: لذا اگر هم شرایط روشنی برای انتخاب‌شوندگان در نظر گرفته شود، هم روند و شکل تبلیغات به دور از تخریب، تهدید و تطمیع باشد، هم فضای جامعه به سمت آگاهی‌بخشی و عقلانیت حرکت کند و هم عناصر حاضر در رقابت سیاسی عناصر باایمان، معتقد و متعهد باشند طبیعتا مجموعه این شاخص‌ها و ابزارها می‌تواند رقابت سیاسی را به یک رقابت سالم تبدیل کرده و اخلاق را بر رقابت‌ها حاکم سازد.
تبدیل رقابت‌ها از شخصیت حقیقی به حقوقی و بهبود وضعیت شفافیت مالی انتخابات
ترقی درباره نقش این سیاست‌ها در افزایش اثرگذاری احزاب به ویژه در بهبود وضعیت شفافیت مالی و سالم‌تر کردن هزینه‌کردهای انتخاباتی گفت: وقتی رقابت از حالت شخصیت حقیقی به شخصیت حقوقی تبدیل شود و شخصیت‌های حقوقی نقش مهمی در فرآیند انتخاب شدن یک فرد ایفا کنند می‌توان به بهبود شفافیت مالی در هنگامه رقابت‌های سیاسی امیدوار بود. زیرا شخصیت‌های حقوقی برای ماندگاری و تداوم حضور در عرصه سیاسی ناگزیر به حرکت و فعالیت شفاف سیاسی و اقتصادی هستند اما از اشخاص حقیقی نمی‌توان چنین توقعی را داشت و اساسا پیگیری هزینه‌های انتخاباتی شخصیت‌های حقیقی به سختی انجام می‌شود.
وی در پایان تأکید کرد: در احزاب و تشکل‌ها اخلاق و تقوای جمعی حاکم است و احزاب بر رفتار و عملکرد اعضای خود نظارت دارند و باید جوابگوی عملکرد فردی که به جامعه برای تصدی مسئولیت معرفی کرده‌اند، باشند به همین خاطر دقت احزاب و تشکل‌ها از شخصیت‌های حقیقی بیشتر است و یک نوع نظارت و پالایش درونی از طریق حزب صورت می‌گیرد که در شخصیت‌های حقیقی ممکن است وجود نداشته باشد.
از طرفی انتخابات در یک نظام مبتنی بر مردمسالاری دینی باید دارای ویژگی‌هایی باشد که آن را از انتخابات در یک نظام لیبرال دموکراسی متمایز کند و مهمترین نقاط تمایز در این میان نیز اخلاق انتخاباتی، منابع سالم مالی و پرهیز از ریخت و پاش و اسراف در هزینه‌های تبلیغاتی است که متاسفانه در آستانه هر انتخابات با وضعیت نامطلوب این سه مؤلفه مواجه هستیم و با شرایط مطلوب و در تراز مردمسالاری دینی فاصله دارد.
حال گزاف نیست اگر بگوییم عملیاتی شدن دقیق سیاست‌های کلی انتخابات در نگاهی کلان به معنای کارآمدتر کردن مردمسالاری دینی و تقویت جمهوریت و اسلامیت نظام خواهد بود. مطالعه بندهای ۱۸گانه سیاست‌های کلی انتخابات ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب نیز نشان می‌دهد که عدالت و شفافیت انتخاباتی در ابعاد مختلف (مالی، نظارتی، آموزش به شهروندان) در کنار توجه به مسئله اخلاق انتخاباتی، حق‌الناس بودن آرای مردم از آغاز تا پایان فرآیند انتخابات و ... محوریت ویژه‌ای در این سیاست‌ها دارند.
سیاست‌های کلی انتخابات، تبیین‌کننده ابعاد مختلف مردمسالاری دینی
حمیدرضا ترقی، عضو هیئت مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی و کارشناس مسائل سیاسی، در گفت‌وگو با ایکنا درباره نقش سیاست‌های کلی انتخابات در تقویت ساختارهای مردمسالاری دینی و استحکام جمهوریت و اسلامیت نظام گفت: سیاست‌های کلی انتخابات ابعاد مختلفی از مردمسالاری دینی را روشن و تبیین می‌کند و به آحاد افراد جامعه در روند انتخاب مسئولان و کارگزاران کمک می‌کند تا بتوان سریع‌تر و راحت‌تر به سمت جامعه‌سازی و دولت‌سازی اسلامی، از طریق انتخاب اصلح، حرکت کرد.
وی افزود: برهمین اساس به نظر می‌رسد نکاتی که در این سیاست‌ها مورد تأکید قرار گرفته است ضمن اینکه سلامت انتخابات را تضمین می‌کند، تأثیر ثروت و قدرت را در تصمیم مردم برای یک انتخاب شایسته به حداقل می‌رساند، فضای انتخاب صحیح را در جامعه بدور از تخریب، تطمیع، تنش، تهمت و افترا سامان می‌دهد و موجب می‌شود که سطح شناخت و آگاهی مردم نسبت به رقابت سالم و صحیح سیاسی در کشور برای سبقت در خیرات و خدمت به کشور بالا ببرد و حضوری عقلانی، آگاهانه و همراه با نشاط برای یک انتخاب اصلح از سوی مردم رقم بخورد، نه حضوری احساسی و به دور از عقلانیت و بصیرت.
ارتقاء شایسته‌گزینی؛ عامل مؤثر در مسیر دولت‌سازی و جامعه‌سازی اسلامی
ترقی اظهار کرد: نکته دیگری که به دولت‌سازی و جامعه‌سازی اسلامی کمک می‌کند ارتقاء شایسته‌گزینی است که در این سیاست‌ها مورد توجه و تأکید قرار گرفته است. طبیعتا باید داوطلبانی که می‌خواهند در تراز انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی باشند باید از ویژگی‌های متناسب با جایگاه و مسئولیتی که می‌خواهند انتخاب شوند برخوردار باشند. لذا در کنار برخورداری داوطلبان از ویژگی‌های عمومی مانند تعهد و التزام به اسلام، انقلاب اسلامی، نظام جمهوری اسلامی، قانون اساسی و ولایت فقیه و سلامت اخلاقی و اقتصادی، باید کارآمدی علمی لازم متناسب با آن مسئولیت دقیقا مورد ارزیابی قرار بگیرد.
این کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد: این نکته‌ای است که الان در شرایط انتخاب شوندگان مغفول مانده است و موجب می‌شود انتخاب‌کنندگان نتوانند براساس شاخص‌ها و معیارهای دقیق و متناسب هر مسئولیت فرد مناسب را انتخاب کنند. اگر این امر محقق شود سپرده شدن امور به دست صالحان در جامعه به وقوع می‌پیوندد و روند دولت‌سازی و جامعه‌سازی اسلامی با سرعت بیشتری طی خواهد شد.
نهادینه شدن اخلاق و تغییر نوع نگاه به انتخابات از کسب قدرت به «سبقت در خیرات»
ترقی درباره اهمیت نهادینه شدن اخلاق در رقابت‌های سیاسی و انتخاباتی و تأثیر آن در تغییر نوع نگاه به انتخابات و حضور در آن از کسب قدرت به «سبقت در خیرات» گفت: نهادینه شدن اخلاق انتخاباتی در کشور به یک برنامه همه‌جانبه نیاز دارد. در این راستا هم باید فضای رقابت سیاسی به سمتی پیش برود که از پوپولیستی شدن جلوگیری شود و هم نقش احزاب، تشکل‌ها و مراجع تأثیرگذار در مردم پررنگ شود تا از این طریق مسئله رعایت اخلاق در رقابت‌ها نهادینه شود.
عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه ابراز کرد: متأسفانه امروز زمینه برای نیروهایی که واقعا معتقد، مخلص، ایثارگر و فداکار هستند فراهم نیست و بسیاری از این اشخاص از ورود به رقابت‌های سیاسی موجود امتناع می‌کنند. در چنین فضایی نوعا کوتوله‌های سیاسی و کسانی که از سابقه مناسبی برخوردار نیستند، به پشتوانه توان تبلیغاتی و شبکه اجتماعی مناسبی که بهره می‌برند، انتخاب می‌شوند بدون اینکه مردم اطلاعی از ویژگی‌ها و سوابق آنها داشته باشند.
وی با بیان اینکه این امر یک حسن و یک قبح دارد، گفت: حسن این کار این است که نشان می‌دهد مردم به سمت اعتماد به جریان‌ها و تشکل‌های سیاسی حرکت می‌کنند اما قبح آن در این است که هیچ آگاهی نسبت به ظرفیت، توانمندی و صلاحیت این افراد ندارند و این مسئله انتخاب صحیح مردم را دچار خدشه می‌کند.
ترقی اظهار کرد: لذا اگر هم شرایط روشنی برای انتخاب‌شوندگان در نظر گرفته شود، هم روند و شکل تبلیغات به دور از تخریب، تهدید و تطمیع باشد، هم فضای جامعه به سمت آگاهی‌بخشی و عقلانیت حرکت کند و هم عناصر حاضر در رقابت سیاسی عناصر باایمان، معتقد و متعهد باشند طبیعتا مجموعه این شاخص‌ها و ابزارها می‌تواند رقابت سیاسی را به یک رقابت سالم تبدیل کرده و اخلاق را بر رقابت‌ها حاکم سازد.
تبدیل رقابت‌ها از شخصیت حقیقی به حقوقی و بهبود وضعیت شفافیت مالی انتخابات
ترقی درباره نقش این سیاست‌ها در افزایش اثرگذاری احزاب به ویژه در بهبود وضعیت شفافیت مالی و سالم‌تر کردن هزینه‌کردهای انتخاباتی گفت: وقتی رقابت از حالت شخصیت حقیقی به شخصیت حقوقی تبدیل شود و شخصیت‌های حقوقی نقش مهمی در فرآیند انتخاب شدن یک فرد ایفا کنند می‌توان به بهبود شفافیت مالی در هنگامه رقابت‌های سیاسی امیدوار بود. زیرا شخصیت‌های حقوقی برای ماندگاری و تداوم حضور در عرصه سیاسی ناگزیر به حرکت و فعالیت شفاف سیاسی و اقتصادی هستند اما از اشخاص حقیقی نمی‌توان چنین توقعی را داشت و اساسا پیگیری هزینه‌های انتخاباتی شخصیت‌های حقیقی به سختی انجام می‌شود.
وی در پایان تأکید کرد: در احزاب و تشکل‌ها اخلاق و تقوای جمعی حاکم است و احزاب بر رفتار و عملکرد اعضای خود نظارت دارند و باید جوابگوی عملکرد فردی که به جامعه برای تصدی مسئولیت معرفی کرده‌اند، باشند به همین خاطر دقت احزاب و تشکل‌ها از شخصیت‌های حقیقی بیشتر است و یک نوع نظارت و پالایش درونی از طریق حزب صورت می‌گیرد که در شخصیت‌های حقیقی ممکن است وجود نداشته باشد.
