نقش خانواده در ترویج فرهنگ کتابخوانی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) مطالعه و کتابخوانی شرط مهم و اساسی برای پیشرفت و ترقی هر کشوری است و هر جامعه‌ای که کتابخوانی در میان آنان رواج بیشتری داشته باشد، فرهنگی پویاتر، مترفی‌تر و ماندگارتر خواهد داشت؛ ماحصل آن نیز ایجاد تُراث فرهنگی و گنجینه‌های معارف متعدد و انتقال دستاوردهای فرهیختگان به نسل‌های دیگر است. فرهنگ دینی ما نیز تأکید بسیاری در تعقل، کسب معرفت و مطالعه دارد؛ تنها در قرآن كریم ماده کتابت ۳۲۲ بار در ۳۷ صیغه مختلف به كار رفته است.
در میان عوامل متعدد اثرگذار بر کتابخوانی، خانواده از مهم‌ترین عوامل موثر در ايجاد عادت به مطالعه و ترويج فرهنگ کتابخواني است. محيط و شرايط خانواده، روش تربيتي و آموزشي والدين، طرز تفکر و نگرش والدين در رابطه با مطالعه و کتابخواني نقش بسزايي در تقويت عادات مطالعه و کتابخواني دارد.
جواد محقق، نویسنده و شاعر کودک و نوجوان در گفت‌وگو با ایکنا در تبیین دلایل عدم علاقه کودکان به کتاب و مطالعه در قالب تمثیل به یک خاطره اشاره می‌کند که در ادامه می‌خوانیم:
پدرم از علما و فضلای شهر بود و مردم به ایشان علاقه داشتند و برای حل مشکلات خود به نزد پدرم می‌آمدند و مشکلات خود را مطرح می‌کردند؛ من نیز از آنجا که فرزند بزرگ خانواده بودم باید در این گفت‌وگوها حضور پیدا می‌کردم.
روزی پیرمردی به نزد پدرم آمد و قصد داشت همسر خود را طلاق دهد، پدرم به پیرمرد که سن‌وسال زیادی داشت، گفت: شما در این سن در زمانه طلاق دادن همسرتان نیستید و این کار برای شما پسندیده نیست. اما پیرمرد اصرار داشت تا همسرش را طلاق دهد. پدرم پرسید: مشکل شما چیست که اینچنین اصرار به طلاق دارید؟ پیرمرد در پاسخ گفت: همسرم به حرف‌های من عمل نمی‌کند و مرا خسته کرده است.
پیرمرد گفت همسرم نماز نمی‌خواند و هرچه به او اصرار می‌کنم که عبادت کند، قبول نمی‌کند و از عبادت خداوند سرباز می‌زند و من نیز دوست ندارم فرزندانم بر سر سفره تارک‌الصلاة بنشینند. پدرم گفت: این حرف بعید است، کدام زنی حاضر می‌شود در این سن زندگی خود را نابود کند اما در مقابل خدای خود عبادت نکند، دلیل او برای عدم عبادت چیست؟ پیرمرد گفت: هربار که به او می‌گویم نماز بخواند پاسخ می‌دهد؛ تو بخوان تا من هم بخوانم!
این خاطره را بارها بیان کرده‌ام و آن را مقدمه‌ای قرار داده‌ام تا به توضیح اینکه چرا فرزندان ما با کتاب خو نمی‌گیرند بپردازم، دقیقاً داستان عدم علاقه نسل‌های جدید به کتابخوانی تکرار همین خاطره است، فرزندی که در خانواده ببیند پدر و مادرش کتاب می‌خوانند او نیز به کتاب خواندن علاقه‌مند می‌شود.
متأسفانه در خانه‌های امروز چیزی به نام کتابخانه وجود ندارد و خانواده‌ها فرصتی برای کتاب خواندن ندارند، به این ترتیب فرزندان هرگز شاهد کتاب‌خوانی والدین خود نبوده و نمی‌تواند اهمیت کتاب‌خوانی را درک کند؛ لذا اگر بزرگترها با کتاب همنشین شوند کودکان و نسل‌های آینده نیز کم‌کم با کتاب و کتاب‌خوانی آشنا خواهند شد.