پوشش کلاس‌های قرآن؛ نقاب تکفیری‌ها در مناطق مرزی/ توزیع اعتبار در مناطق محروم متمایز از مناطق برخوردار باشد
گروه مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد: مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت «صادقیه» زهک سیستان و بلوچستان با ابراز گلایه از کمی و یا نبود اعتبار قرآنی در مناطق محروم مرزی، اظهار کرد: ما در منطقهای چون زهک برای برپایی دوره روخوانی و روان‌خوانی از لحاظ پول می‌لنگیم در حالی که اهل تسنن با پول‌هایی که از طریق تکفیری‌ها به آنها تزریق می‌شود بهترین دوره‌ها را برپا می‌کنند و در قالب کلاس‌های قرآن، برروی اعتقادات فرزندان این مرز و بوم کار می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، شاید خیلی‌ها از فعالیت مردمی که در حوزه‌های مختلف در مناطق محروم انجام می‌دهند، تعجب کنند، اما باید گفت اینگونه فعالیت‌ها آن هم بدون حمایت مالی و معنوی از سوی مسئولان شهرستانی، استانی و کشوری نیازمند پوشیدن کفش‌های آهنین است. مؤانست مردم با قرآن و یا توسعه آموزش قرآن در میان این جامعه، دغدغه عده‌ای است که در این مناطق با دستان خالی و با توکل به باریتعالی و با توسل به حضرات معصومین(ع) اقدام به راه‌اندازی مؤسسات و خانه‌های قرآنی می‌کنند.
آنها معتقدند که محرومیت‌زدایی استان‌های محروم از آموزش قرآن نیازمند همراهی بخش مردمی است هر چند بعضاً با بی‌میلی مسئولان در زمینه حمایت‌های مختلف روبرو می‌شوند اما باید بخش مردمی پا به رکاب باشد تا گامی در عرصه توسعه و گسترش فرهنگ قرآن و مبارزه با بی‌سوادی قرآنی برداشته شود.
مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صادقیه شهرستان زهک از جمله این مؤسسات است که به منظور مدون کردن فعالیت‌های قرآنی و با دستان خالی و بدون پشتوانه مالی اما با توکل به خداوند و مدد گرفتن از ششمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت، حضرت امام جعفر صادق(ع) و با مزین کردن عنوان مؤسسه به صادقیه در این راه گام نهاد.
اعضای هیئت مدیره مؤسسه متشکل از شش نفر
بنابر گزارش ایکنا، این مؤسسه در شهر زهک استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. بهتر است بگوئیم زهک شهری است که در نقطهٔ پایانی جادهٔ ترانزیت و خط آهن در حال ساخت چابهار به مرز افغانستان قرار دارد. شاید توجه به فعالیت‌های قرآنی و توسعه و گسترش آموزش قرآن یکی از مهم‌ترین انگیزه‌های مؤسس و هیئت مدیره این مرکز مردمی ـ قرآنی است که تا به امروز این مجموعه را با تربیت نیروهای متخصص و مربیان متعهد قرآنی و بهره‌گیری از آنها با اعزام به روستاهای اطراف شهرستان زهک و همچنین برپایی دوره‌های رایگان قرآنی سرپا نگه داشته‌اند.
این مؤسسه از حدود سال 86-87 فعالیتش را با مدیریت عزیز شهرکی آغاز کرد هرچند مؤسس این مرکز مردم‌نهاد حجت‌الاسلام حسن خدری، امام جمعه شهرستان زهک است.
شهرکی با اشاره به اینکه برنامه‌ها و اهداف فعالیت مؤسسه با توجه به منطقهای که مؤسسه در آن است، برنامه‌ریزی شد، عنوان می‌کند: به دلیل اینکه جزو محروم‌ترین مناطق و نقطه صفر مرزی با افغانستان هستیم و از سوی دیگر کشورهای دوست پاکستان و افغانستان بیشترین هزینه را در حوزه قرآن و با هدف جذب آنها به وهابیت با پشتوانه مالی فروان انجام دادند، ما هم در مؤسسه سعی کردیم با وجود کمی اعتبارات یا بهتر بگویم فقدان و خشکسالی بودجه‌ای که از سوی دولت برای کمک به مؤسسات قرآنی رخ داده است، با توانی که داریم محور فعالیت‌های مؤسسه را بر روی دوره‌های آموزش روخوانی و روان‌خوانی متمرکز کنیم.
وی ادامه می‌دهد: طی نشست‌هایی که با حجت‌الاسلام خدری، امام جمعه شهر زهک داشتیم به این نتیجه رسیدیم که با راه‌اندازی مؤسسه‌ای می‌توانیم سر و شکلی به بدنه فعالیت‌های قرآنیمان بدهیم و فعالیت‌ها را در قالب مدون جلو ببریم.
این مؤسسه نیز در راستای دیگر فعالیت‌های قرآنی دستگاه‌ها هرچند به صورت دولتی فعالیت می‌کند چون اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، کمیته امداد امام خمینی(ره) شهرستان و استان، سازمان تبلیغات و کانون‌های مساجد و سایر مؤسسات قرآنی، به صورت مردمی و خودجوش فعالیت می‌کنند.
شهرکی در خصوص اعضای هیئت مدیره مؤسسه، اظهار می‌کند: اعضای هیئت مدیره مؤسسه متشکل از شش عضو بانو و آقا است که بانوان فارغ‌التحصیل علوم دینی از حوزه علمیه متشکل از مریم پروین، نسرین شهرکی، لیلا شهریاری و آقایان نیز متشکل از سیدمهدی سیدحسینی و عزیز شهرکی و حجت‌الاسلام والمسلمین حسن خدری، امام جمعه شهرستان زهک هستند.
وی با اشاره به احکام هیئت رئیسه این هیئت مدیره، ادامه می‌دهد: طی انتخابات و رأی‌گیری که در مجمع انجام گرفت حجت‌الاسلام خدری به عنوان رئیس هیئت مدیره و عزیز شهرکی به عنوان مدیر مؤسسه انتخاب شدند.
مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صادقیه در خصوص اینکه چه زمانی موفق به دریافت مجوز رسمی فعالیت شدند، عنوان می‌کند: مشکلات زیادی از سوی اداره فرهنگ و ارشاد استان وقت در زمینه بهانه‌های مختلف برای برگشت دادن اساسنامه به وجود آمد که پس از پیگیری‌های انجام شده موفق شدیم که در سال 90-91 مجوز فعالیت مؤسسه را دریافت کنیم.
مؤسسه صادقیه که دومین مؤسسه در سطح استان است موفق به اخذ مجوز فعالیت قرآنی به صورت رسمی آن هم در منطقه محرومی چون زهک می‌شود و سپس اقدام به برنامه‌ریزی‌های اساسی برای فعالیت‌های قرآنی، ترویج و توسعه فرهنگ قرآنی و همچنین مؤانست روزانه مقاطع سنی مختلف بانوان و آقایان می‌کند.
اهداف مؤسسه پلکانی است
شهرکی با اشاره به اینکه در این منطقه با وجود فراوانی فعالیت‌های قرآنی شامل پراکندگی آنها هستیم، اظهار می‌کند: براین اساس نخستین هدفی که برای مؤسسه ترسیم کردیم آموزش و تربیت مربی و نیروی متخصص قرآنی بود تا تا بتوان به آن اهدافی که ما مشخص کردیم راحت‌تر برسیم.
مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صادقیه با اشاره به اینکه دوره‌های مؤسسه بیشتر در مقطع سنی جوانان و نوجوانان است، بیان می‌کند: اهداف مؤسسه پلکانی است و یعنی در ابتدا شروع کردیم تا جامعه هدف ما به سطحی مطلوب از آموزش روخوانی و روان‌خوانی برسد تا دوره‌های تخصصی بعدی را راحت‌تر با آنها می‌توانیم انجام دهیم. هرچند به اذعان برخی از اساتید قرآن که برای داوری در مسابقات استان حضور داشتند، استان ما از لحاظ حفظ قرآن، حافظان زیادی را پرورش داده است اما بعضا در حوزه قرائت قرآن کم کار شده است به اصلاح آمده‌ایم جهشی کار کردیم و بر روی پایه آموزشی آنها کار نکرده‌ایم.
وی با اشاره به برپایی دوره‌های تربیت مربی برای نخستین بار در شهرستان زهک، اظهار می‌کند: باید بگویم از سال 87 با دعوت از مجمع قاریان کرمان در شهرستان زهک اقدام به برپایی این دوره کردیم. حدود 300 شرکت‌کننده در این دوره حضور پیدا کردند که البته با حضور تعدادی از روستائیان اطراف شهرستان نیز همراه بود.
مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صادقیه با اشاره به اینکه هنگامی که استقبال مردم دیده شد، بنابر تصمیم هیئت مدیره و مؤسس مؤسسه نظر بر این شد که دوره‌های تخصصی‌تری برگزار شود، می‌گوید: طی رایزنی‌هایی که انجام دادیم توانستیم در اسفندماه سال 90 دوره مقدماتی و تکمیلی تربیت مربی قرآن را با تدریس حجت‌الاسلام علی ادیبی، استاد اعزامی از شهر مقدس قم برپا کنیم.
شهرکی با اشاره به حضور 250 نفر از مربیان و طلاب حوزه‌های علمیه در سطح این منطقه در دوره فوق، بیان می‌کند: سپس در سال 94 طی رایزنی با معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد برای نخستین بار در سطح استان دوره تربیت مربی کودک را با 150 نفر در سطوح مقدماتی و تکمیلی با تدریس و حضور مهدی فاضلی برپا کردیم.
وی با اشاره به اینکه دوره‌های تربیت مربی با آزمون ورودی و گزینش پس از ثبت نام اولیه انجام می‌شد، اظهار می‌کند: در سال 27 که با حضور 300 نفر دوره‌های تربیت مربی را برپا کردیم، در سال 90 با گلچین 250 نفر و در سال 94 نیز با موفقی 150 نفر در آزمون ورودی این دوره برگزار شد.
شهرکی با تأکید بر اینکه الحمدلله در بحث آموزش روخوانی، روان‌خوانی، تجوید، حفظ و به ویژه حفظ جزء سی‌ام و تربیت مربی به خودکفایی رسیده‌ایم، تصریح می‌کند: مهم‌ترین مسئله‌ای که در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم هزینه‌ها مالی و هزینه‌های برگزاری دوره‌ها است.
مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صادقیه اظهار می‌کند: متأسفانه در حال حاضر در موقعیتی هستیم که اعتبارات قرآنی صفر شده است و هیچ گونه اعتبار قرآنی دریافت نکرده‌ایم. اما با این وجود حجت‌الاسلام خدری، امام جمعه شهرستان تأکید دارند که باید این دوره‌ها برپا شود اما با وجود اینکه شهرستان محروم است، هزینه‌ای برای شهریه کلاس‌ها پرداخت نمی‌شود چنانکه طی ایام تابستانی هزینه‌ای برای کلاس‌ها مقرر کرده بودیم که پس از یک ماه بدون ثبت نامی بودیم و سپس تصمیم گرفتیم دوره‌ها را به صورت رایگان برگزار کنیم.
وی با اشاره به اینکه در منطقه صفر مرزی باید گفت که برخی از خانواده‌ها در هزینه عادی خورد و خوارکشان مانده‌اند، بیان می‌کند: لذا به همین دلیل تمامی دوره‌ها را رایگان برپا می‌کنیم که الحمدلله با استقبال روبرو شده‌ایم.
بهره‌گیری از توانمندی مربیان تربیت شده از سوی مؤسسه
شهرکی با اشاره به جلساتی که طی سال‌های گذشته با حجت‌الاسلام حشمتی، معاون سابق قرآن و عترت در خصوص اینکه در مناطق محروم نمی‌شود شهریه دریافت کرد و با مشکل اعتبار و هزینه روبرو هستیم، عنوان می‌کند: حتی در زمینه هزینه‌های ثبت نام در آزمون‌های سراسری قرآن وعترت نیز با مشکل روبرو هستیم. ابتدا هزینه اعزام مربی از مؤسسه که به دلیل تعداد بالای روستاهای شهرستان زهک انجام می‌شود و سپس برای حضور قرآن‌آموز در این آزمون‌ها که در شهرها است هزینه وسیله نقلیه می‌شود و همچنین هزینه ثبت نام قرآن‌آموزان در این آزمون‌ها است که از سوی مؤسسه تقبل می‌شود.
مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صادقیه با اشاره به اینکه در سال 94 جزو مؤسساتی بودیم که بیش از401 نفر ثبت نامی در آزمون حفظ ارشاد داشتیم که قول‌های مساعدی نیز از سوی معاونت قرآن و عترت برای ارجاع این هزینه به دلیل اینکه جزو مناطق محروم بودیم داده شد، اما محقق نشد.
اقدام مسئولان در مناطق مرزی
وی با ابراز گلایه از مشکلات مالی که در این منطقه محروم گریبان‌گیرشان است به‌ویژه در سال‌های اخیر و تلاش‌هایی که در زمینه جذب حمایت‌های مالی نیز انجام داده‌اند، اظهار می‌کند: متأسفانه مشکلات مالی زیادی از سال 94 به دلیل کمی یا بهتر بگویم فقدان بودجه‌های قرآنی داشتیم اما تلاشمان را در این زمینه انجام دادیم چنانکه تفاهم‌نامه‌ای با کمیته امداد شهرستان زهک منعقد کردیم که مقرر شد دوره‌های آموزشی روخوانی و روان‌خوانی قرآن ویژه مددجویان و کانون‌های فرهنگی کمیته امداد در روستاهای این شهرستان با سطح‌بندی برگزار کنیم.
شهرکی با اشاره به توانمندی مربیان تربیت شده از سوی مؤسسه در زمینه برپایی دوره‌ها، عنوان می‌کند: از این پتانسیل و ظرفیتی که داریم و مربیان را تربیت کرده‌ایم استفاده می‌کنیم تا دوره‌های قرآنی را برای مراکز مختلف برگزار کنیم. چنانکه طی آن در حال رایزنی و مذاکره هستیم که تفاهم‌نامه‌ای با سازمان تبلیغات اسلامی، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام دهیم.
وی در پاسخ به این سؤال که ایا مؤسسه در حوزه کودک نیز فعال است یا خیر؟ اظهار می‌کند: دو سالی است که در حوزه قرآن فعالیت‌های پیش‌دبستانی را آغاز کرده‌ایم که علاوه بر آموزش مصوبات آموزش و پرورش به دانش‌آموزان در مقطع پنج و شش سال، الفبای قرآنی و دوره‌های روخوانی، روان‌خوانی باهم و در کنار هم داشته باشیم. اینگونه به عنوان پیش‌دبستانی قرآنی خانواده‌های دارای تمکن می‌توانند فرزندانشان را در این مقطع ثبت نام کنند و با حداقل شهریه می‌توانیم هزینه‌های مربیان این پایه را پرداخت کنیم.
شهرکی در خصوص علت نامگذاری مؤسسه به «صادقیه»، می‌گوید: در نظر داشتیم تا با تمسک به سیره عملی و علمی امام جعفر صادق(ع) مؤسسه را با بهره‌گیری از یکی از القاب ایشان بنامیم و مزین کنیم تا فعالیت‌های مؤسسه در مسیر صدق و راستی به جلو برود که تا این لحظه با عنایت حضرت حق نیز همین گونه بوده است.
هنگامی که از وی در خصوص میزانی که به اهداف ترسیم شده مؤسسه رسیده است را چند درصد پیش‌بینی می‌کند، ادامه می‌دهد: خدا را شاکریم که در حدود 75 درصد به اهدافمان رسیده‌ایم و ان‌شاءالله طبق چشم‌اندازی که ترسیم کرده‌ایم ظرف چهار سال آینده به آنها خواهیم رسید اما متأسفانه به دلیل مشکلات مالی که ایجاد شد، باعث کم رونق شدن فعالیت‌ها شد که ضربه و لطمه جبران ناپذیری به گسترده و توسعه فعالیت‌های قرآنی زد.
بهره‌گیری از طلاب به جای مربیان به دلیل تقلیل هزینه‌ها
وی با اشاره به اینکه زمین فعلی که ساختمان مؤسسه در آن بنا نهاده شده با حمایت‌های امام جمعه شهرستان زهک در اختیار مؤسس قرار گرفته است، بیان می‌کند: طی دریافت تسهیلات از بانک‌ها و اتحادیه تشکل‌های قرآن وعترت کشور توانستیم مکان و ساختمانی برای مؤسسه با هزینه‌ای حدود 70 میلیون تومان بنا کنیم.
شهرکی با ابراز گلایه از اینکه حتی خیرین نیز حاضر نبودند در این راه مؤسسه را یاری کنند، بیان می‌کند: چندین بار از خیرین درخواست همیاری و حمایت داشتیم که با می‌گفتند «می‌توانیم در بحث خانه عالم و مساجد همکاری کنیم اما در بحث مؤسسات قرآنی نمی‌توانیم همکاری کنیم». به عبارتی تمایلی به این همکاری نداشتند. مؤسسه در حال حاضر در یک طبقه با چهار کلاس در زمینی به مساحت 350 متر مربع و 200 مترمربع زیربنا ساخته شده است.
وی در خصوص نیروهای اجرایی و مربیان مؤسسه عنوان می‌کند: در حال حاضر پنج نیروی اجرایی و اداری در مؤسسه و مرکز پیش‌دبستانی مؤسسه فعالیت می‌کنند. همچنین 40 مربی نیز در سطح روستا‌ها و برپایی دوره‌ها در مؤسسه با مجموعه همکاری دارند.
مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صادقیه با اشاره به بهره‌گیری از طلاب به جای مربیان به دلیل تقلیل هزینه‌ها و پرداخت حقوق، بیان می‌کند: از سوی دیگر به دلیل اینکه در منطقه ما فردی که با لباس روحانیت نباشد زیاد به او بها داده نمی‌شود و اگر روحانی که در مسجد نماز جماعت می‌خواند کلاس قرآن چون روخوانی، روان‌خوانی، حفظ جزء سی‌ام و تجوید نیز برپا کند بیشتر از سوی اهالی مورد توجه است و مؤسسه نیز این اقدام را انجام داده است.
وی در پایان از مسئولان درخواست می‌کند: آنها باید به مناطق محروم جدا از مناطق برخوردار نگاه کنند چون مناطق محروم جدا از تمام فعالیت‌های قرآنی که انجام می‌دهند اما امکانات زیرساختی، نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مناسب و مطلوبی ندارند و با وجود قول‌های مساعد مسئولان جهت کمک و حمایت از فعالیت‌های ما اما هنوز هیچکدام محقق نشده است و واقعا باید گفت در منطقه ما از سویی هزینه‌ها و مشکلات مالی است که خانواده‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند واز سوی دیگر هزینه‌های سنگینی که از سوی وهابیت در حوزه قرآن به دلیل همجواری با مرزهای افغانستان و پاکستان می‌شود، موجب گرایش نوجوانان و جوانان به این مذهب کذایی می‌شود و حال انکه ما در منطقه برای برپایی دوره روخوانی و روان‌خوانی با حضور 40 نفر از لحاظ پول می‌لنگیم در حالی که اهل‌تسنن با پول‌هایی که از طریق تکفیری‌ها که از سوی پاکستان و افغانستان به آنها تزریق می‌شود بهترین دوره‌ها را برپا می‌کنند.
شهرکی عنوان می‌کند: چیزی که برای ما نگران کننده است اینست که آنها در کنار آموزش قرآن، برروی اعتقاد فرزندان و خردسالان، نوجوانان و جوانان کار می‌کنند و در پوشش کلاس‌های قرآن به تربیت بچه‌های در حوزه تکفیری می‌پردازند.
یادآور می‌شود، مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صادقیه شهرستان زهک سیستان و بلوچستان در خیابان تربیت، مصلی الغدیر قرار دارد.
