به گزارش ایکنا؛ تذکرة مقالاتالشعرا تالیف قیامالدین حیرت اکبرآبادی است که مؤلف آن را در سی سالگی و در سال 1174ق به پایان برده است. بیشتر شاعرانی که در این تذکره معرفی شدهاند شاعران دوره اورنگ زیب (شاه عالمگیر) و محمدشاه (فردوس آرامگاه) هستند.در کل، در این کتاب سه دسته از شعرا معرفی شدهاند؛ نخست، شعرای فارسیزبان، دوم، شعرای اردوسرا، سوم، شعرای هندیسرا. بیشتر این شعرا گمنام و ناشناخته هستند و در منابع ذکر آنها کمتر رفته است.
در تذکرة مقالاتالشعرا علاوه بر معرفی شعرا و ذکر نمونه شعری آنها، اطلاعات تاریخی و گزارشهایی از وقایع سیاسی و فرهنگی دوره زندگی مولف نیز دیده میشود و این خود بر اهمیت این تذکره افزوده است. نثر مقالات الشعرا، نثری تقریبا پخته، ادیبانه و مسجع و آهنگین است که در کنار رعایت اصول نگارش منشیانه، برای مخاطب قابل فهم و ساده است.
مهمترین منبع مورد استفاده حیرت در تالیف مقالاتالشعرا، تذکره ریاضالشعرای واله داغستانی است که معرفی شاعران ایرانی و اشعارشان را از آن برداشته است. از آنجا که حیرت خود شاعر است، در انتخاب اشعار ذوق شاعری خود را دخیل کرده و نمونههایی را که ارائه کرده تقریبا خوب و قابل تأمل هستند و به نظر میرسد از میان اشعار خوب شاعران انتخاب شدهاند. در این تذکره 159 شاعر بر اساس تخلّص به صورت الفبایی به همراه نمونه شعریشان معرّفی شدهاند.
مصحح این کتاب را بر اساس چاپ سنگی احمد فاروقی (1388ق/1967م، دهلی) و نسخه خطی کتابخانه رضا رامپور به شماره 2412 تصحیح کرده و در پایان نیز نمایههای مفیدی برای راهنمایی مخاطبان قرار داده است.
تذکره مقالات الشعرا به تازگی از سوی انتشارات کتابخانه مجلس در قطع وزیری، 160 صفحه و 25000 تومان منتشر شده است.