دکتر انصاری:
تشریع، تنها راه رسیدن به عالم ملکوت است
گروه معارف - صاحب تفسیر مشکاة عنوان کرد: امیرمؤمنان(ع) راه رسیدن به ملکوت غیر از مسیر تشریع را رد می‌کند و وسیله راندن شیاطین از وادی ملکوت را به شهاب تشبیه می‌کند؛ منظور از دفع با شهاب الهی، دفعی با سرعت که غیرقابل درک است که این امر معقول با تمثیل در قرآن و کلام حضرت علی(ع) آمده است.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی محمدعلی انصاری، دیشب، 12 دی‌ماه، در جلسه شرح نهج البلاغه مؤسسه بیان هدایت نور مشهد با بیان اینکه مضامین ناب توحیدی در خطبه اشباح وجود دارد، ادامه داد: امیرمؤمنان(ع) در بخشی از این خطبه به بحث توحید افعالی ورود می‌کند و ویژگی مخلوقات در عالم بالا را در بیان خود مورد توجه قرار می‌دهد.انصاری اضافه کرد: در نگره توحیدی قرآن انسان‌ها به طور مستقیم به آسمان و کیفیت آن سوق داده می‌شوند و قدما نیز به بحث علم هیات و توجه به آسمان‌ها تأکید داشته‌اند. ابوعلی سینا نیز در یک روایت مرسل از قول امام صادق(ع) عنوان می‌کند که هرکس بهره‌ای از علم هیات و خصوصیات آسمان و دانش تشریح نداشته باشد، مرد کاملی نیست.
وی با بیان اینکه حضرت علی(ع) در بخشی از خطبه 91 خصوصیات آسمان را بیان می‌کند، گفت: در کلام الهی «سماء» دو چیز است که یکی آسمان مادی است که جو زمین، ستارگان و سیاره‌ها را شامل می‌شود و با همین لفظ مشترک، آسمانی عنوان می‌شود که خداوند امور زمین را از آن تدبیر می‌کند.
صاحب تفسیر مشکاة ادامه داد: شاید بتوان گفت از هفت آسمان تعریف شده، شش آسمان فراتر از آسمان مادی منظور مورد نظر در رابطه با آسمان معنوی باشد، سخن امام علی(ع) در رابطه با آسمان مادی چنین است که خداوند پستی و بلندی‌های آسمان را منظم کرد و و بدون ایجاد سقف و یا پیوند زدنی، آسمانی بدون نقصان را آفرید.
انصاری با اشاره به کلام امیرمؤمنان(ع) در رابطه با آسمان معنوی افزود: خداوند برای آنان که از آسمان به زمین می‌آیند و آنانی که از زمین به آسمان می‌روند دشواری‌های راه را آسان کرد و حال دیگر صحبت از آسمان مادی نیست بلکه صحبت از آسمانی است که فرشتگان به امر الهی از آن رفت و آمد می‌کنند.
وی گفت: خداوند ارتباط بین ملک و ملکوت را قطع نکرد زیرا انسان با روح تغذیه می‌شود و وحی نیز بخشی از روح است که فرشتگان همراه خود به زمین می‌آورند و زمین اعمال خلق را به پیشگاه حضرت حق و عالم ملکوت می‌برند.
این مفسر قرآن و نهج‌البلاغه ادامه داد: خداوند آسمان‌ها را که از دخان یا همان گازها بودند به هم فشرده کرد و سپس آسمان‌ها را به هم پیوند داد و درب‌های آسمان را گشود تا راه ارتباطی میان آسمان‌ها باشد و پس از این پیوستگی اجرام و لوازم را از دل آسمان آفرید.
صاحب تفسیر مشکاة عنوان کرد: در قرآن یک سیری نسبت به آسمان دیده می‌شود، برای مثال آفرینش آسمان از دخان و تقسیم و تدبیر آن در هفت بخش قسمتی از این حط سیر قرآنی است؛ خدا آسمان را با ستون‌هایی که دیده نمی‌شود استوار کرد و تشریح فرمود که ارتباط بین ملک و ملکوت با دقت و مراقبت صورت می‌پذیرد.
وی گفت: از زمان‌های قدیم افرادی ادعا می‌کردند که از عالم غیب اطلاع دارند و می‌توانند از این طریق آینده امور را پیش‌بینی کنند و البته از این راه کسب درآمد هم داشته باشند و هم اکنون نیز چنین افرادی وجود دارند، قرآن به شدت تأکید دارد که جز به اذن الهی راهی به ملکوت نیست و این ادعا‌ها همه اکاذیب است.
انصاری اظهار کرد: در بیان قرآن آمده که خدا آسمان‌ها را حفظ می‌کند تا برعم نیفتند مگر تا زمانی که خدا بخواهد این امر محقق شود، حضرت علی(ع) نیز در کلام می‌گوید خدا آسمان‌ها را استوار و از نوسان حفظ کرد؛ امیرمؤمنان با ادبیات قرآنی می‌فرماید که خدا خورشید آسمان را برای روشنی چشم شما و ماه را نشانه‌ای کاهش یافته از نور خورشید قرار داد.
وی بیان کرد: خدا می‌فرماید این‌ها را آفریدیم تا گاه شماری کنید و امور خود را سامان دهید و حضرت امیر(ع) نیز این رفت و آمد روز شما را تنظیم کننده امور انسان معرفی می‌کنند و در واقع به تفسیر کلام الهی می‌پردازند.
انصاری اظهار کرد: میلیاردها سال است که منظومه شمسی بدون هیچ اضطرابی در عین گستردگی درحال حرکت است و قرار خود را دارد در واقع در همه این جاری بودن‌ها و حرکت داشتن سیارات و کواکب تسخیر شده است و همه این قوانین مسخر الهی است.
این مفسر قرآن گفت: در ادامه این خطبه خصوصیات و اسراری از فرشتگان عنوان می‌شود که می‌توان گفت قطعا در هیچ یک از متون دینی ما وجود ندارد.
انتهای پیام
مطالب مرتبط
