وزرای فرهنگ ۱۳۰ کشور درباره تأثیر کرونا بر فرهنگ چه گفتند؟

به گزارش ایکنا؛ به نقل از روابط عمومی مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد، محمدرضا بهمنی، نماینده وزیر فرهنگ در اجلاس مجازی وزرای فرهنگ کشور‌های جهان، با تشریح اقدمات فرهنگی و هنری جمهوری اسلامی ایران در مقابله با ویروس کرونا، گفت: حضور در اماکن مذهبی از علائق اصلی مردم ایران در ماه‌های عبادی رجب، شعبان و رمضان است که با شیوع کرونا، با عقلانیت دینی از این کار نیز پرهیز شد، اما مردم مومن ایران، عبادات فردی و معنویت در خانواده را مورد توجه قرار داده‌اند.

وی تصریح کرد: با وجود اینکه نزدیک شدن به بیماران مبتلا به کرونا، کار بسیار خطرناکی محسوب می‌شود، اما گروه‌های زیادی از جوانان دانشجو و روحانیون دینی و نیرو‌های نظامی در محیط‌های بیمارستانی حضور یافتند و به کادر بهداشتی و درمانی کمک کردند.

بهمنی گفت: تولید و نشر محتوا‌های فرهنگی و هنری از سوی هنرمندان، نویسندگان، خبرنگاران و مبلغان دینی در بستر‌های ارتباطی فضای مجازی در روز‌های شیوع کرونا، تا ۵ برابر افزایش یافت که این اقدامات به تحمل در خانه ماندن، کمک زیادی کرد.

وی ادامه داد: بسته شدن اماکن میراث فرهنگی و سازمان‌های مربوطه فرهنگی، لغو یا تأخیر برگزاری رویداد‌ها و به وجودآمدن خلل در تولیدات فرهنگی عواقب اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی برای صنایع فرهنگی و آفریننده خواهد داشت. تأثیر بحران باعث تضعیف بیشتر شرایط حرفه‌ای، اجتماعی و اقتصادی هنرمندان و کارشناسان فرهنگی در همه حوزه‌های فرهنگی خواهد شد و در بسیاری از نقاط جهان، دسترسی نابرابر به فناوری، محرومیت‌های فرهنگی را تشدید خواهد کرد.

وی اظهار کرد: از سوی دیگر همانطور که تهدید فرهنگ، تهدیدی برای آینده بشریت است، «از طریق فرهنگ است که مقاومت جمعی به وجود می‌آوریم.» بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ به ما یادآور می‌شود که فرهنگ، به عنوان یک کالای اساسی، دربردارنده مقاومت، توسعه انسانی، اجتماعی و اقتصادی است و مستندسازی لحظه به لحظه تلاش‌های صورت گرفته از سوی کشور‌ها و اقدامات ویژه‌ای که در این خصوص انجام داده‌اند، امکان شناسایی بهتر نیاز‌ها و روشن شدن واکنش‌های خط مشی عمومی را در کوتاه مدت، میان‌مدت و طولانی‌مدت برای کشور‌هایی که در سطوح مختلف درگیری با این بیماری هستند فراهم می‌کند.

 

رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: ماهیت بی‌سابقه این بحران مجامع جهانی را بر آن داشته که به منظور هماهنگ ساختن تلاش‌های کشور‌های مختلف و استفاده از تجارب یکدیگر گرد هم آیند و پیامد‌های بحران را در بخش فرهنگی بررسی کنند. به همین منظور یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد) به گردآوری اطلاعات گسترده کشور‌های عضو و تجزیه و تحلیل آن‌ها اقدام نموده تا تاثیر بحران سلامتی در بخش فرهنگی و حمایت از توسعه اقدامات حمایتی برای دولت‌ها را برآورد نماید. این سازمان از وزرای فرهنگ دعوت نموده تا از طریق گفت‌وگوی مجازی اظهارات خود درباره تأثیر بحران سلامت بر بخش فرهنگ را بیان کنند.

بهمنی یادآورشد: در دعوت‌نامه «نخستین نشست ویدئوکنفرانسی وزرای فرهنگ کشور عضو یونسکو» هدف از این مذاکرات ایجاد بستری برای گفت‌وگوی مستمر با وزرای فرهنگ، شناسایی چالش‌های اقتصادی و اجتماعی بحران سلامت بر بخش فرهنگ، تشویق به تبادل تجارب میان کشور‌ها و بحث و گفتگو درباره اقدامات آتی با هدف تدوین و ارائه توصیه‌هایی برای کاهش بحران سلامت بر بخش فرهنگ عنوان شده است.

 

به گفته وی، تاریخ برگزاری نشست وزرای فرهنگ کشور‌های جهان روز ۲۲آوریل (سوم اردیبهشت) و نوبت ارائه کشور‌ها به تناسب فاصله زمانی با مقر یونسکو (پاریس) تنظیم شد. حداکثر فاصله زمانی شرکت‌کنندگان ۷ ساعت پیش یا ۸ ساعت پس از زمان یونسکو بود. از ۱۹۵ کشور عضو یونسکو، ۱۳۶ کشور برای حضور و ارائه در نشست ثبت نام کرده بودند و وزرای فرهنگ یا معاون آن‌ها ارائه سخنرانی‌های سه‌دقیقه‌ای را بر عهده داشتند.

وی بیان کرد: زبان‌های رسمی نشست، انگلیسی، فرانسه و اسپانیایی بود و برخی کشور‌ها مانند چین ترجیح دادند با زبان مادری (که از زبان‌های رسمی یونسکو است) و ترجمه انگلیسی، زمان خود را فدای هویت زبانی کنند، یا، چون وزیر فرهنگ عربستان سعودی تنها به ارائه عربی بدون ترجمه برای حاضران در نشست بسنده کنند.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: جالب است بدانید روسیه بیش از پنج نوبت برای سخنرانی دعوت شد، ولی هربار گفته می‌شد ارتباط به دلیل نقص فنی میسر نشد. در نهایت، با احتمال دلایل دیپلماتیکِ این رفتار، سخنرانی وزیر فرهنگ روسیه به صورت ضبط شده به زبان روسی و زیرنویس انگلیسی از روی یک لپ تاپ پخش شد.

به گفته بهمنی، بسیاری از کشور‌های حاضر در نشست بر این باور بودند که همه سازمان‌های فرهنگی و هنری ملی و بین‌المللی باید تأثیرات احتمالی شیوع ویروس در بخش فرهنگی را در اولویت خود داشته باشند و سناریوی آینده در شرایطی مانند امروز در زمینه توسعه بین‌المللی، همکاری فرهنگی دیجیتال است. ضرورت اتخاذ تدابیر مناسب برای دوره پساکرونا جهت تسهیل در بازسازی پتانسیل‌های فرهنگ و هنر از موضوعات مطرح شده از سوی کشور لهستان بود، استرالیا به ضرورت واکسن فرهنگی برای مقاومت اجتماعی در برابر چالش‌های کرونا اشاره داشت، جمهوری چک این بحران را فرصتی برای قوی‌تر شدن بیش از پیش دانست و کشور‌های ایران و کوبا به مقاومت در برابر ظلم تحریم آمریکا اشاره داشتند.

وی ادامه داد: این دو کشور ضمن تاکید بر راهبرد‌های اساسی مقابله با کرونا، اقدامات حمایتی کشور‌ها از کسب‌وکار‌های فرهنگی و هنری نیز بخش مهمی از زمان نشست را به خود اختصاص داد که از آن میان می‌توان استفاده از بستر رادیو و تلویزیون برای عرضه فرهنگی و هنری، حمایت از مشاغل خانگی بر بستر فناوری، حمایت‌های اداری از هنرمندان و سازمان‌های فرهنگی، کاهش مالیات و اهمیت حفاظت از مالکیت معنوی برای سازندگان و صنایع فرهنگی را برشمرد.

بهمنی تصریح کرد: همچنین اقدامات و پیشنهادات خلاقانه‌ای نظیر تور‌های مجازی ویژه، ایجاد پلتفرمی برای عرضه آثار هنرمندان از سراسر جهان، اجرای کنسرت و تئاتر مجازی توسط نوازندگان توانمند، در دسترس قرار دادن موزه‌های بزرگ ملی و منطقه‌ای از طریق فضای مجازی، هم افزایی تلویزیون و فضای مجازی و ایجاد پلتفرم مشترکی برای تبادل اطلاعات نیز در این نشست از سوی کشور‌های مختلف مطرح شد.

 

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گسترش ارتباطات فرهنگی در ادامه یادآورشد: از سوی جمهوری اسلامی ایران او در این نشست شرکت و با تأکید بر جنبه فرهنگ عمومی مردم در مواجه با کرونا، به فعالیت‌های حوزه فرهنگ و هنر کشور و تمایزات مناسکی کشور اشاره کرد.

به گفته وی، در این سخنرانی تلاقی شیوع کرونا با مراسم و تعطیلات نوروز، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و تعطیلی اماکن مذهبی و زیارتی از چالش‌های کرونا در ایران برشمرده شد که با همراهی و مساعدت جوانان و روحانیون در خدمت‌رسانی به بیماران و کادر درمانی و تولید و نشر محتوا‌های فرهنگی و هنری توسط هنرمندان، نویسندگان، خبرنگاران و مبلغان دینی در بستر‌های ارتباطی فضای مجازی تلاش شده که تبعات فرهنگی و معنوی محدودیت‌های حاصل از این بیماری به حداقل میزان ممکن کاهش یابد.

بهمنی معتقد است: مسئله فرهنگ نباید در همه‌گیری این بیماری به حاشیه رانده شود و برای تعداد زیادی از دولت‌ها، گسترش فناوری‌های دیجیتال، استراتژی اصلی و عمده خواهد بود؛ لذا نهاد‌های دولتی، موسسات و فعالان عرصه هنر و فرهنگ نیز در کشور ایران باید به این امر توجه جدی نشان دهند.

وی در ادامه سخنان خود چند مورد از پیشنهاد‌های قابل تأمل در این زمینه را عنوان کرد و گفت: فعالان حوزه هنر، فرصت رشد مصرف فرهنگی بر بستر دیجیتال را غنیمت شمرده و حضور خود در این فضا را پررنگ‌تر کنند.دستگاه‌ها و موسسات فعال در عرصه بین‌الملل، از الگو‌ها و بستر‌های جدید برای گسترش تعامل و ارتباط فرهنگی و هنری بهره برداری حداکثری داشته باشند.وزارت میراث فرهنگی و موسسات گردشگری، شیوه‌های جدید برای عرضه خدمات گردشگری مجازی را به کار گیرد تا علاوه بر مخاطبان داخلی، از بازار علاقه‌مندان بین المللی هم غافل نباشند.مراکز آموزشی فرهنگ و هنر، آموزش‌های مهارتی و شناختی مورد نیاز اهالی فرهنگ و هنر را در دستورکار جدی خود قرار دهند تا زمینه رشد سریع تولید و نشر محتوا‌های خوب و فاخر در فضای مجازی فراهم شود.

بهمنی ادامه داد: دستگاه‌های دینی و مذهبی، فرصت گرایش به معنویات در شرایط موجود را فرصت حیاتی تلقی کرده و فعالیت‌های نوین ترویج معارف و ارزش‌های دینی را طراحی و اجرا کنند. ضمن اینکه تغذیه تشنگان اسلام عزیز در سراسر دنیا را در دستور کار جدی خود قرار دهند. سیاستگذاران و مدیران اقتصاد و اشتغال کشور، کسب و کار‌های فرهنگی دیجیتال را به عنوان یک عرصه نوین اشتغال و اقتصاد مورد اهتمام و حمایت جدی قرار دهند.