نیمه رمضان؛ سالروز ولادت کریم اهل بیت(ع)

به گزارش ایکنا از اردبیل، در نیمه ماه رمضان سال سوم هجری آسمان مدینه، منور به نور نورسیده‌ای از تبار رسول خدا(ص) شد؛ وقتی صدای گریه این نوزاد پربرکت در خانه پرصفای حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا(س) پیچید، فرشتگان الهی شکرگزار پروردگار متعال شده و میلاد میوه بوستان نبوت و امامت را به یکدیگر تهنیت گفته و زمینیان نیز غرق شادمانی شدند.

این نوزاد نورسیده را با الهام الهی «حسن» نامیدند؛ سبط‌النبی، سید، زکی، مجتبی، تقی، طیب و ولی نیز از القاب امام دوم شیعیان(ع) است؛ لقب «سید» را رسول خدا(ص) به ایشان عطا فرمودند. دو گفتار مشهور از پیامبر اکرم(ص) «ان ابنی هذا سید» و «سیدا شباب اهل الجنه» مؤید این گفته است. امام مجتبی(ع) به دلیل بخشش‌های فراوان به «کریم اهل بیت» نیز مشهور بوده‌اند.

بخشش، جود و کرم رسول خدا(ص) به قدری زیاد بود که ایشان را به کریم اهل بیت(ع) معروف کرده است امام حسن مجتبی(ع) سه مرتبه تمام اموالشان را در راه خداوند انفاق کردند، کرامت ایشان در نزد هر فقیری زبانزد بود. ویژگی دیگر بردباری و صبوری حضرت بود که حتی با دشمنان خود به نیکی رفتار می‌کردند. امام مجتبی(ع) با آتش‌بس با معاویه زمینه عاشورا را فراهم و اسلام را حفظ کردند که اگر این تدبیر و سیاست امام مجتبی(ع) نبود، کربلایی نبود، اسلامی هم وجود نداشت؛ ارزش آتش‌بس ایشان کمتر از قیام اباعبدالله(ع) نبود.

امام حسن مجتبی(ع) در نزد رسول خدا(ص) جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند و رفتار خاص پیامبر(ص) نسبت به امام حسن(ع) و امام حسین(ع) بی‌نظیر بوده است؛ پیامبر(ص) می‌خواستند با این شیوه مردم را هدایت کنند و به آن‌ها بفهمانند که راه نجات، محبت به اهل بیت(ع) است، که در این باره روایات بسیاری وجود دارد و بی‌شک امام مجتبی(ع) از لحاظ عبادت و عبودیت، زهد، تقوی و علم بهترین بوده‌اند.

اسم امام حسن(ع) را جبرئیل از طرف خداوند آورد و به پیغمبر(ص) فرمود: «ای محمد! پروردگار عالم به تو سلام رساند و می‏‌فرمود که علی(ع) برای تو به منزله هارون برای موسی است لیکن بعد تو نبی نیست پس مسمی کن این پسر خود را به‌نام پسر هارون، که فرزندان هارون: شبّر و شبّیر یعنی حسن وحسین نام داشتند». همان‌طور که اسم‌ امام حسن(ع) آسمانی بود، القاب‌شان هم آسمانی است. مجتبی یعنی گلچین و برگزیده شده، البته امام القاب دیگری هم دارند، همانند سبت، رضی، کریم و یکی از القاب معروف ایشان مجتبی است.

در بیشتر منابع امام حسن(ع) را شبیه‌ترین فرد به رسول خدا(ص) وصف کرده‌اند و ایشان هم از لحاظ شکل ظاهری و هم از لحاظ اخلاق و رفتار بسیار شبیه به پیامبر(ص) بوده‌اند. از پیامبر(ص) نقل شده است که فرمودند: ‌«ای حسن، تو از جهت آفرینش (صورت)، اخلاق، سیرت و رفتار شبیه من هستی.» احمد بن حنبل نیز به نقل از علی بن ابی‌طالب (ع) می‌نویسد: «کان الحسن اشبه برسول اللّه مابین الصدر الی الراس والحسین اشبه فیما کان اسفل من ذلک‌؛ حسن (ع) از سینه تا سر شبیه‌ترین فرد به نبی گرامی‌ اسلام بود و حسین از سینه به پایین بیشترین شباهت را به آن حضرت داشت.»

 بعد از اینکه به‌خاطر کوتاهی مردم، امام مجتبی(ع) ناچار شدند خلافت را به معاویه واگذار کنند، وضع جامعه اسلامی آشفته شد. معاویه با قتل، اذیت و آزار مخصوصاً شیعیان علی ابن ابی‌طالب(ع) اوضاع را روز به روز بدتر می‌کرد. در آن دوره جامعه اسلامی جامعه‌ای به خواب رفته و فلاکت‌بار بود که بعد از شهادت امام مجتبی(ع) از این بدتر هم شد.

اگر مردم همراهی می‌کردند و پشت امام را خالی نمی‌کردند، امام مجتبی(ع) تا آخرین نفس با معاویه می‌جنگید اما مردم کوتاه آمدند و کنار کشیدند، امام در این شرایط گفتند که شهادت در جنگیدن و مقاومت است، اگر شما حاضرید به جنگ، ما پیشنهاد صلح‌شان را رد کنیم، اگر نه که ما ناچاریم بپذیریم. آیا شما دنیا می‌خواهید؟ مردم در مسجد یک‌صدا فریاد زدند: «ما دنیا می‌خواهیم! دنیا! دنیا!». در آن شرایط، امام چاره‌ای جز پذیرش آن پیمان و آتش‌بس نداشتند، امام مجتبی(ع) با معاویه صلح نکردند، در روایت در این باره کلمه «خُدنِه» آمده که به معنای آتش‌بس است.

سرانجام روز ۲۸ صفر به عنوان رحلت پیامبر(ص) و شهادت امام مجتبی(ع) نامگذاری شده و با توجه به اختلاف در تاریخ شهادت حسن بن علی(ع)، سن او را در هنگام شهادت ۴۶ یا ۴۷ یا ۴۸ سال دانسته‌اند.