عربستان نسبت به ایران همواره سیاست دوگانه و ریاکارانه داشته است + صوت

صباح زنگنه، تحلیلگر مسائل منطقه و نماینده پیشین ایران در سازمان همکاری اسلامی، در گفت‌وگو با ایکنا درباره اقدامات عربستان سعودی در حمایت و پشتیبانی مالی از شبکه ضد ایرانی «ایران اینترنشنال» از یکسو و ابراز تمایل برای مذاکره با ایران و ارتقای سطح مذاکرات از امنیتی به سیاسی گفت: این رویکرد و رفتار دوگانه عربستان در مقابل ایران، امر تازه‌ای نیست و از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، شاهد چنین رویکردی بودیم. در آن دوران، سعودی‌ها با نیروهای برانداز و تجزیه‌طلب همکاری می‌کردند و امکانات در اختیار آنها قرار می‌دادند و این رویه همواره ادامه داشته و امروز هم سعودی‌ها چنین کاری را از طریق حمایت وسیع مالی از یک شبکه رسانه‌ای مانند اینترنشنال با تمرکز بر مسائل قومیتی در ایران با هدف تجزیه کشور دنبال می‌کنند.

وی افزود: این بدان خاطر است که عربستان، ایران را یک رقیب بزرگ و قوی در منطقه می‌داند و لذا سعی می‌کند این رقیب را با هر وسیله ممکن به مقتضای تحولات مانند کاهش قیمت نفت، افزایش تولید نفت، رقابت در بازارهای نفتی ایران، تبلیغات ضد ایرانی با شبکه‌های وسیع رسانه‌ای، استفاده تبلیغاتی از مدارس و مساجد وهابی و ...تضعیف کند. در این میان عربستان با اتخاذ سیاست دوگانه در ظاهر اعلام آمادگی برای برقراری روابط و بهبود و توسعه روابط با ایران می‌کند، اما در عمل خلاف آن رفتار می‌کند و این نوع ریاکاری و نفاق در میان سعودی‌ها نسبت به ایران همواره مشهود بوده و هست.

بیشتر بخوانید:

• شبکه سعودی ـ انگلیسی «اینترنشنال» یک سازمان تروریستی است
• تداوم رویکرد تجزیه‌طلبانه «ایران اینترنشنال» تبعات سختی برای عربستان به دنبال دارد

زنگنه با بیان اینکه کل رفتار و سیاست عربستان در قبال ایران را باید در یک چارچوب وسیع‌تری نگاه و تحلیل کرد، گفت: عربستان به لحاظ مبنای حاکمیتی متکی به آمریکا است. البته با توجه به اینکه چه حزبی در رأس قدرت آمریکا قرار دارد، این سیاست تغییر پیدا می‌کند. غالباً در دورانی که جمهوریخواهان و افرادی مانند ترامپ در قدرت باشند، عربستان هیچ‌گونه اظهار تمایلی برای برقراری روابط یا بهبود روابط با ایران نمی‌کند و در جهت همراهی بیشتر با آمریکا بر شدت خصومت با ایران می‌افزاید اما به محض اینکه دموکرات‌ها حاکم می‌شوند، به واسطه نگرانی از مطالبات آنها در خصوص مباحث حقوق بشری، عربستان سعی می‌کند در منطقه فضای جدیدی ایجاد می‌کند و یکی از این سیاست‌ها اظهار علاقه به بهبود روابط با جمهوری اسلامی ایران است

دو عامل خارجی مؤثر در سیاست خارجی عربستان 

این تحلیلگر مسائل منطقه افزود: سعودی‌ها هرگاه شرایط سیاسی در آمریکا متغیر شده و احساس تمایل به جمهوریخواهان در جامعه آمریکا شکل می‌گیرد، به نفع جمهوریخواهان وارد عمل می‌شوند و در این وضعیت مجددا نوع روابط عربستان با ایران خصمانه و موذیانه می‌شود. به عبارتی یکی از مؤلفه‌های اصلی نوع روابط عربستان با ایران، حضور دموکرات‌ها با جمهوریخواهان در رأس قدرت در آمریکا است.

وی بعد دیگر روابط عربستان با ایران به ویژه در سال‌های اخیر را مسئله یمن دانست و گفت: وقتی انصارالله یمن بر ضرورت رفع تجاوز و محاصره یمن و اعمال حق تعیین سرنوشت توسط خود یمنی‌ها پافشاری می‌کنند، سیاست عربستان شکل دیگری پیدا می‌کند و پنج دور مذاکرات اخیر عربستان با ایران نیز اساسا با محوریت حل مسئله یمن شکل گرفت. لذا این دو متغیر اصلی و خارج از عربستان بر رفتار سیاسی عربستان به ویژه در رابطه با ایران بسیار تأثیرگذار است.

تأثیر برجام بر نوع خصومت عربستان

زنگنه درباره رویکرد جمهوری اسلامی ایران نسبت به آشکار شدن رفتار خصمانه عربستان در جریانات اخیر ایران به وسیله شبکه ایران اینترنشنال و دمیدن بر تنور تجزیه‌طلبی در کشور گفت: باید دید زمان به نفع چه کشور و چه جریانی پیش می‌رود. اگر جمهوری اسلامی ایران می‌توانست به موقع پرونده برجام را نهایی کند، کمتر شاهد چنین رفتارهای خصمانه‌ای از سوی عربستان ‌بودیم.

وی ابراز کرد: عربستان از تأخیر در تصمیم‌گیری نسبت به برجام، چه از سوی آمریکا چه از سوی ایران، علائم فریبنده‌ای دریافت کرده و تصور می‌کند ایران در فضای بین‌المللی دچار مشکل شده و او می‌تواند برای کسب امتیاز، به ایران فشار بیاورد. این عاملی است که جمهوری اسلامی ایران باید درست ارزیابی کند و براساس منافع ملی خودش تصمیم بگیرد.

صبر استراتژیک در کنار دادن هشدار 

این کارشناس مسائل منطقه ابراز کرد: ایران در عین حال که باید سیاست مدارا، تأمل و تحمل رفتارهای نوسانی عربستان را دنبال کرده و به نوعی همان صبر استراتژیک را همچنان پیگیری کند، هشدارها و تذکرات لازم را نیز نسبت به این نوع سیاست‌های خصمانه به مقامات سعودی بدهد تا سعودی‌ها تصور نکنند در یک جاده یکطرفه می‌توانند به راحتی هر اقدامی علیه امنیت ملی ایران انجام دهند اما در مجموع همواره دست دوستی و اعلام آمادگی برای بهبود و توسعه روابط با همه کشورهای جهان، به جز رژیم صهیونیستی، باید جزئی از سیاست‌های کلی جمهوری اسلامی ایران باشد.

گفت‌وگو از مهدی مخبری