به گزارش خبرنگار ایکنا، شانزدهمین جلسه از سلسلهجلسات تدبر در سوره مبارکه توبه (برائت) با عنوان «شناخت عارضههای جمعی و شیوه مواجهه با آن» با موضوع «اصول و مبانی جامعه اسلامی در کارزار با نظام شرک» با تدریس هانی چیتچیان، عضو علمی مدرسه دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران شب گذشته، نهم بهمنماه در مسجد کوی دانشگاه تهران برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
چیتچیان با اشاره به نزدیکی به ایام اعتکاف بیان کرد: اعتکاف خواص خیلی متعددی دارد و شبیهترین اعمال به عمل حج است. مشابهت خیلی زیادی در بعضی از احکام دارد، ولی یک ویژگی منحصر به فردی دارد و آن این است که روزه در دو روز اول اعتکاف واجب نیست. اعتکاف سه روز وقوف در مسجد و روزه بودن است که دو روز اولش هم واجب نیست، اگر آن دو روز را به طور کامل وقوف داشتید و روزه هم بودید وقوف روز سوم و روزه سومین روز به شما واجب میشود و اگر بخواهید هم نمیتوانید از مسجد خارج شوید. این روزه و وقوف که به معتکف واجب میشود بر هیچ انسان مسلمان دیگری واجب نیست، اما به معتکف واجب است یعنی شما به طور خاص باید این کار را انجام دهید. یک چیزی مثل مأموریت دادن است، این مأموریت دادن و واجب شدن سطح بالاتری از رشد را رقم میزند، میزان وجوب با رشد رابطه مستقیم دارد، دقیقاً مانند ماجرای بچگی و طفولیت است؛ وقتی بچه هستید همه چیز آزاد است و نگاهی در مورد اجازه گرفتن وجود ندارد، کم کم که بزرگ میشویم سطح اجازهها بالاتر میرود چون زندگی قاعدهمندتر میشود.
وی افزود: اساساً اعتکاف با جدایی از دنیا اتفاق میافتد و در خانه خدا وقوف میکنید. وقوف از جمله چیزهایی است که انسان را برای مراحل بالاتر رشد میدهد، این حالت جدا شدن از دنیا و روزه گرفتن که باید امساک کنید و همچنین آداب حفظ حریم اعتکاف، نشان میدهد انسان بر اساس دور شدن از دنیا و سلوک و مراقبت برای سطح بالاتری از مأموریتها و رسالتها آمادگی پیدا میکند. این قاعده کلی است که اعتکاف نماد آن است. قرار نیست فرد روز سوم اعتکاف کلاً به حالت تنظیمات کارخانه برگردد، توصیه میکنم اعتکاف را تجربه کنید و در این ایام توجه کنید که یک چیزهایی ما را برای مأموریتهای سطح بالاتر آماده میکند و در آن به ما دستوراتی میدهند که به دیگران نمیدهند.
این عضو علمی مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران با اشاره به مبحث سوره توبه و مطالب جلسات گذشته، عنوان کرد: مبحثمان در مورد اصول و بایستههای برائت از شرک در حکومت اسلامی است. کار جامعه اسلامی یا حکومت اسلامی جاری کردن دین الهی است، یعنی روش دین الهی در همه شئونات جامعه اسلامی جاری شود و تحقق چنین امری برائت است. برای همین در آخرین سوره نازل شده قرآن که سوره توبه است، موضوع تمدنسازی اسلام مد نظر است. برای اینکه بتواند دین خدا را جاری کند باید با شرک در همه قد و قوارههایش مقابله کند. این مقابله یکسری راهبردهایی دارد که چند مورد آن را اشاره کردیم. یکی ضرورت توانمندسازی حکومت اسلامی است، مؤمنین لازم است در این زمینه خودشان را مسئول بدانند. دیگری اعلان همگانی برائت است و ظرفیت حج در این زمینه خیلی مهم است و بعد کارزار حکومت اسلامی با نظام شرک تا حذف شرک در عالم است نه حذف مشرک، لذا قتال جنبههای فرهنگی و اجتماعی دارد، چون میخواهد زمینه توبه و بازگشت مشرک را فراهم کند.
وی ادامه داد: مورد بعدی ایجاد فرصت برای شنیدن کلام خدا و دعوت الهی است. آیه میفرماید اگر مشرکی خواست کلام خدا را بشنود باید امنیت او را تأمین کنید تا کلام خدا را بشنود و برگردد «وَإِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ اسْتَجَارَكَ فَأَجِرْهُ حَتَّى يَسْمَعَ كَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ»، (توبه/6). چون اساساً برائت و قتال برای هدایت است نه کشتن. اساس قتال ایجاد میدانی برای هدایت است، با آنها قتال کنید تا اسلحهشان را زمین بگذارند. امر به کشتن نداده است، آیه میگوید اگر ایمان آورد برادر دینیات میشود و در بیتالمال و زکات با تو اشتراک دارد.
چیتچیان عنوان کرد: مطلب دیگر مراقبت از اقدامات فریبکارانه دشمن برای جلب رضایت مسلمان است. دو تعبیر وجود دارد یکی اینکه مواظب باشید فریبکاری دشمن، جلب رضایت مسلمانان را نکند چون باعث میشود که محکم برای مقابله نایستند، دشمن با زبانبازی این کار را میکند و دیگری مشارکت در تأمین زیرساختهای عبادی یا مسجدسازی است، اینها میآیند و در مسجدسازی مشارکت میکنند، مؤمنی که پول مشرک زیر دندانش رفته بعداً که دیگر با قدرت جلوی او نمیایستد، خیلی مهم است که کسی فریب دشمن را نخورد.
وی بیان کرد: مسجد ضرار کار مشرک نیست، کار منافقین است. یک بحث دیگر شناخت امامان کفر و جدیت در مقابله با آنهاست. توضیح داده که ائمه کفر نه تنها با شما عهد میبندند که عهد بستن هم یکی از فریبکاریهایشان است و میگوید که عهد با شما میبندند و سوگند هم میخوردند و بعد هم قسم و عهدشان را میشکنند و بعد هم به دینداری شما طعنه میزنند،؛ «وَهُمْ بَدَءُوكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ»(آیه 13)، اینها اول فتنه را شروع کردند، لذا فرموده «قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ»، (آیه 14) و خدا به دست شما اینها را عذاب میکند. کفر بنیادیتر از شرک است. شرک شکل خاصی از کفر است، کفر به معنی حقنپذیری و بنیاد همه آسیبهاست.
چیتچیان عنوان کرد: مورد بعدی مرزبندی با کافر حتی در درون خانواده است. کفر خفی را کافر نمیگویند، کافر یعنی دقیقاً کسی که برای دشمنی با خدا شمشیر کشیده، نمیشود همان ولایتی که بین دو برادر برقرار است باز هم برقرار باشد، بلکه مرزبندی دارد، مرزبندی هم اینطور نیست که دیگر جوابش را نمیدهی بلکه مرزبندی دارد. نکته دیگر اصرار این سوره بر حفظ حریم مسجدالحرام از نزدیک شدن مشرکان به آن است. فکر کنید بلاتشبیه، میخواهید در باب دینی تحقیق کنید بعد میگویند این دین از معبدی شروع شده که ویژگیهای منحصر به فردی دارد، شما میتوانی هر کاری کنی اما ورود به آن معبد برای همگان آزاد نیست، این خیلی نکته منحصر به فردی است یک جور برجستهسازی است. در آئین زرتشت نیز اینطور است که هر کسی حق ندارد آتش را جابهجا کند به غیر از بزرگ دینشان. «فَلَا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ»، (آیه 28)، این حکمی است که نسخ هم نشده، چون اساس دین بر معرفی توحید است، اگر خدا میخواست نمادی برای توحید بگذارد که اینجا فقط خداست و غیر خدا راه ندارد، به نظرم بهترین راهحلش درست کردن مکانی به عنوان مرکز توحید است و بعد هم بگویی اینجا چون مرکز توحید است غیر موحد در آن جای ندارد، در این مکان فقط باید موحد وارد شود.
وی ادامه داد: اگر کسی تظاهر به شرک داشت دیگر نباید به مسجد بیاید، این آیه برای مچگیری و تجسس در اعتقادات آدمها نیست. در آیه گفته شده نکند از اینکه با مشرکان مبارزه میکنید بترسید، «وَإِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغْنِيكُمُ اللَّهُ»، (آیه 28)، نشان میدهد شرک آنقدر در جامعه اسلامی حضور داشته که مقابله با آن موجب چالش میشده است. اینها از نمونههای عجز است، اساساً نظام شرک کشورها را در نیازهای اولیهشان وابسته میکند. مطلب بعدی صیانت از حلال و حرام الهی است. کار مشرکان این است که حلال و حرام خدا را جابهجا و «وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ» کنند. مطلب بعدی مبارزه همگانی و همهجانبه با کفر است. یعنی باید جلوی مشرک را به صورت همهجانبه بگیرید طوری که واقعاً مشرک امکان حرکت کردن نداشته باشد.
چیتچیان گفت: موضوع بعدی غلظت داشتن است. غلظت هم به معنای تعصب، خشونت و سفاکی نیست. به این معنی است که در قلبش غیر خدا جای ندارد و جدی است. مطالب بعدی استغفار نکردن برای مشرکانی که ظهور قطعی شرک دارند و بعد هم گسترش حاکمیت دین از طریق کارزار با کفار همجوار است. طبیعتاً جامعهای میتواند این محورها را محقق کند که خودش از یک انسجام خیلی قوی برخوردار باشد.
یادآور میشود، این جلسات یکشنبههای هر هفته بعد از نماز مغرب و عشا صرفاً در مسجد کوی دانشگاه تهران به نشانی تهران، خیابان کارگر شمالی، روبهروی خیابان پانزدهم برگزار میشود. پخش زنده جلسات نیز از طریق لینک https://www.skyroom.online/ch/elmshahr/madresedoa در دسترس قرار میگیرد.
انتهای پیام