به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست «در آئین آوینی» به مناسبت بزرگداشت سالگرد شهادت مرتضی آوینی، امروز یکشنبه ۲۰ فروردین با حضور وحید یامینپور، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان و عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی و مهدی جمشیدی، عضو هیئت علمی گروه فرهنگپژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد برگزار شد.
در این نشست که محمدحسین بدری به عنوان دبیر علمی جلسه حضور داشت، در ابتدای نشست گفت: 30 سال از شهادت آوینی میگذرد و به نظر نمیرسد که این قدر زمان گذشته باشد، اما حداقل یک بار در سال فرصت خوبی است که به دور از هیاهوی رسانهها و شبکههای اجتماعی به این شخصیت بپردازیم.
وحید یامینپور، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در این نشست با تأکید بر تفاوت شخصیتی شهید آوینی و فهمش از عالم موجود، گفت: همانطور که امام خمینی (ره) پنجره نویی از عالم را به روی ما گشود و شناخت و فهم جدیدی از این عالم را به ما داد، شهید آوینی نیز چنین شناختی به ما داد. شهید آوینی از دو طریق یعنی هنر و بیان حکمی توانست آثاری ماندگار را خلق کند که شاید با علم جدید هم توان خلق آنها نبود. از جمله این آثار روایت فتح است که میتوان آن را تجلی شهید آوینی در این اثر دانست.
وی با بیان اینکه شهید آوینی را باید معلم انقلاب اسلامی دانست، افزود: بعد از 30 سال، آوینی نه تنها در این سالها کهنه نشده است، بلکه هر وقت با او همروایت میشویم، پنجرهای نو به روی ما میگشاید. در واقع آوینی کسی بود که در عالم اثر اگزیستانسیالیستی داشت و توانست به خوبی روایت کند.
یامینپور ادامه داد: آوینی را باید در آثارش جستجو کرد، مطالعه آثارش انسان را متعجب میکند. او همانگونه که از جنگ میگفت، از حکمت و هنر هم حرف میزد و مسائلی را که در مقاله و کتابهایش مینوشت، به خوبی بیان میکرد. او حتی راز کسانی را که برای دفاع از میهنشان به جبهههای جنگ میشتافتند را به خوبی بیان کرد و امروز پس از سه دهه، هنوز روایت فتح، نشانه اتحاد و همدلی است و انگار نوعی تقرر حضوری داشته است.
در ادامه این نشست مهدی جمشیدی، عضو هیئت علمی گروه فرهنگپژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به بازخوانی مقاله «وفاق اجتماعی» پرداخت و گفت: این مقاله در کتاب «آغازی بر یک پایان» نیز آمده است. شهید آوینی در این مقاله معتقد است مردمانی که بر یک غایت واحد به اتفاق رسیدهاند را باید «امت» خواند. در معنای امت این «غایت و ملت واحد» مستتر است. «ملت» را به معنای قرآنی آن به کار بردهام که مرادف با معنای «دین و آیین» است. اگر لفظ «امت» صبغهای دینی دارد، به آن علت است که دین عمیقترین، حقیقیترین و ماندگارترین امری است که میتواند مردمان را به یک «وفاق جمعی درونی» برساند و این وفاق جمعی درونی، لازمه وفاق اجتماعی بر شاخصههای بیرونی است.
وی افزود: آوینی درباره کیفیت تکوین وفاق اجتماعی نیز معتقد است، اگر چه عوامل بیرونی میتواند در رساندن مردمان به یک توافق اجتماعی مؤثر باشد، اما اصل، همان تحول درونی است که باید اتفاق بیفتد. تا این تحول درونی روی ندهد، عموم مردم بر یک امر واحد اجتماع و اتفاق نمییابند و شاخصههای وفاق اجتماعی نیز خواه ناخواه همان اموری خواهند بود که مردمان بر آن به اتفاق رسیدهاند.
جمشیدی ادامه داد: آوینی شریعت را ظاهر دین میدانست و میگفت که حضرت امام امت (قدس سره) نه فقط عامل به شریعت، که مظهر کامل حقیقت دین بود. وفاق اجتماعی بر محور دین نمیتواند در نسبت با شریعت که ظاهر دین است، به وجود بیاید؛ وفاق اجتماعی باید در نسبت با حقیقت دین ایجاد شود که ولایت است.
یامینپور در ادامه این نشست تصریح کرد: ولایت، بنمایه و جان وفاق اجتماعی است. ولایت الفت اجتماعی ایجاد میکند و جامعه لیبرال سرمایهداری، مبتنی بر توافق اجتماعی است تا همدیگر را ندرند. توافق اجتماعی مبتنی بر سولیداتی اجتماعی است و چون رشته الفت جان نیست، زمانی میگسلد و نشانههای آن را میتوان در به محاق رفتن خانواده، از بین رفتن رابطه پدر و فرزندی، از بین رفتن مفهوم مادری و ... دید.
وی در ادامه گفت: اگر به نفس واحده توجه کنیم، انسان حالات گوناگونی دارد، ممکن است ناراحت و رنجور شود و لحظاتی هم حالات دیگر در او بروز کند. مثلاً چه زمانی علاقه ما به مادرمان تجلی میکند؟ وقتی مادر بیمار است، انگار عاطفهای از کنجی بروز میکند و همه فرزندان درمییابند که چقدر مادر و همدیگر را دوست دارند. این لحظات همیشه نیست، اما کدام حقیقت است؟ چون زمان طولانیتری با هم درگیریم، آیا وفاق ما همان است که در این لحظات میبینیم یا همان که در تشییع حاج قاسم میبینیم؟ حقیقت همان است که در تشییع حاج قاسم است. وفاق آن است که در هشت سال دفاع مقدس درگیر آن بودیم و اوج آن در لحظه انقلاب و جنگ رخ داد. در واقع انسان، جوهره خود را در انقلاب نشان داد؛ بنابراین همین لحظات اندک، حقیقت ماست و چون کم است، نمیتوانیم آن را نادیده بگیریم؛ بنابراین آوینی میگوید برای اینکه وفاق اجتماعی توسعه یابد، باید به جانمایه الفت برگردید و این همان، رشته ولایتی است که میان ماست و باید با زبان هنر و ... بیان شود.