اشتباهمان را در بی‌توجهی به میراث ناملموس ایرانی-اسلامی بپذیریم

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی، دومین مراسم تجلیل از چهره‌های ماندگار حوزه میراث فرهنگی شب گذشته؛ 25 خرداد در آمفی‌تئاتر وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد.

در ابتدای این مراسم علی دارابی گفت: بی‌گمان وقتی از میراث فرهنگی، تمدن و هویت و تاریخ سخن می‌گوییم حکیم توس و خالق شاهنامه پس از هزار و چهل‌ودو سال در قله ایستاده است و پرتوافشانی می‌کند.شاهکار جهانی و پایان‌ناپذیر شاهنامه، ۵۰ هزار بیت شعر دارد که بیش از ۲۰۰۰ بار از واژه ایران و بالغ بر ۶۰۰ بار از خرد و خردمندی گفته است و این پیشینه تمدنی و تاریخی ما ایرانیان است.

قائم مقام وزیر میراث فرهنگی ادامه داد: تکریم، ترویج و معرفی این مفاخر یعنی تعظیم و نکوداشت زبان فارسی و اسلام که در طول تاریخ دو عنصر هویت‌بخش، اتحاد آفرین، انسجام بخش و به وجود آورنده امنیت ملی و ثبات سیاسی در قلمرو بزرگی به نام ایران بوده است. از همین رو وقتی از میراث فرهنگی سخن می‌گوییم بازتابی از ارزش‌ها و روایتی اجتماعی از تجربه زیست فرهنگی انسان‌ها در طول تاریخ است.

دارابی ادامه داد: رهبر حکیم انقلاب اسلامی شناساندن تاریخ، دانشمندان و شکوه و عظمت معنوی و علمی شهر‌ها را یک وظیفه همگانی خوانده‌اند و تأکید کردند؛ اگر یک ملت را از تاریخش، از گذشته‌اش، از فرهنگش، از شخصیتش، از مفاخر علمی، دینی، سیاسی و فرهنگی‌اش جدا کردند و از یادش بردند این ملت آماده خواهد شد که هر چه می‌خواهند بر سرش بیاورند.

وی افزود: این جمع بزرگ که هر یک از شما به تنهایی قادر به خلق کار‌های بزرگی هستید، اما عظمت قلمرو ایران فرهنگی و ظرفیت تمدنی و تاریخی آن بس عظیم و بزرگتر است و محتاج مشارکت همه برای کار در حوزه میراث فرهنگی در شأن، تشخص و جایگاه ایران است.

این مدیر سابق سیما ادامه داد: نقش‌آفرینی در شوراها، کارگروه‌ها و لایحه شرح وظایف، قانون برنامه توسعه هفتم کشور، افزایش سواد میراثی در جامعه به گونه‌ای که میراث تبدیل به یک فرهنگ عمومی شود، نهضت بزرگ برای حفظ، احیا، مرمت و صیانت از میراث فرهنگی، کنشگری اجتماعی و مردمی در حوزه مادی و معنوی میراث فرهنگی با مشارکت سازمان‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد، تدوین متون و بسته‌های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی برای مدارس و دانشگاه‌ها، تعمیم نظارت عمومی و فعالانه آحاد مردم در حوزه میراث فرهنگی، بحث و تبادل نظر در حوزه چالش‌ها و تهدید‌های حوزه میراث فرهنگی و بالاخره طراحی ساز و کاری برای حضور قدرتمند در عرصه منطقه‌ای و جهانی به مثابه دیپلماسی عمومی، از جمله مواردی است که نیازمند راهنمایی، مشاوره، مشارکت و کمک مشفقانه همه فرزانگان میراث فرهنگی است.

نتوانستیم خوب معرفی کنیم

سخنران بعدی این برنامه، سید عزت‌الله ضرغامی گفت: چنین کاری صددرصد ضروری بود. تجلیل از بزرگان میراث درواقع تکریم میراث فرهنگی و مردم عزیر ماست. تعبیر قرآنی آن این است که این‌ها علامت و نشانه هستند که ما را به سمت خوبی‌ها هدایت می‌کنند. به‌خصوص کشور ما با این تاریخ پرارزش خود می‌گوید که این مفاخر شناسنامه‌های ما هستند و شخصیت‌هایی هستند که نه از روی تعصب به میراث فرهنگی بلکه بر اساس شناخت عمیق و اعتقاد و باور صادقانه در این راه گام گذاشته‌اند، ده‌ها سال از عمر خود را گذاشته‌اند و شاگردان زیادی را تربیت کرده‌اند که مایه افتخار ملی هستند.

رئیس سابق صدا و سیما افزود: یکی از مشکلاتی که در حوزه میراث داریم اقدامات رسانه‌ای در همه ابعاد به‌خصوص بخش معرفی است. ما نتوانستیم خوب معرفی کنیم. اگر خود من در جایگاه سابقم یعنی ریاست صداوسیما همت خود را بر معرفی میراث فرهنگی می‌گذاشتم از بسیاری دیگر از کار‌ها مفیدتر بود.

وزیر میراث فرهنگی اضافه کرد: ما باید میراث فرهنگی خود، هم ملموس و هم ناملموس را معرفی کنیم. بعضی‌ها می‌گویند وزیر نباید کنار ابنیه تاریخ پلاتو بخواند. اما جواب من این است که از من این را از شهید مطهری یاد گرفتم وقتی که به او گفتند داستان راستان ننویس تو متفکری و در شان تو نیست و او گفت این حرف از یک مغز مریض می‌آید. خیلی وقت‌ها وقتی در یک مکان می‌ایستیم حرف ما مکنتی پیدا می‌کند و آن حرف نفوذ بیشتری پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: چهره‌های ماندگاری که امروز به آن‌ها افتخار می‌کنیم همین کار را انجام می‌دهند. آن‌ها پلی بین این نسل و نسل آینده هستند. بنده تأکید زیادی بر میراث ناملموس دارم. غیر از آن‌هایی که مربوط به آداب و رفتار و. ایرانی‌ها هستند، مابقی نیز بر اساس یک فکر، فلسفه، باور، هنر و مهارت آرام آرام به اثر تبدیل شده است. یعنی میراث ملموس ما از یک میراث ناملموس نشات گرفته است.

ضرغامی در پایان گفت: ما بعد از انقلاب به اندازه کافی برای میراث ناملموس کار نکردیم. مثلاً در معماری اصلاً به سمت آن معماری ایرانی-اسلامی که شایسته تاریخ ماست نرفتیم. باید این اشتباهات را بپذیریم.

در ادامه این مراسم، از زهره بزرگمهری؛ مهندس معمار و نویسنده پژوهشگر معماری ایرانی، زنده‌یاد یعقوب دانش‌دوست؛ دکترای شهرسازی و پژوهشگر میراث معماری شهری، سیدمنصور سیدسجادی؛ ایران‌شناس و پژوهشگر و نویسنده، اسکندر مختاری طالقانی؛ مرمتگر و پژوهشگر مرمت معماری شهری، جلیل گلشن بافقی؛ باستان‌شناس و پژوهشگر و حفاظتگر آثار تاریخی، هایده لاله؛ باستان‌شناس، پژوهشگر و مولف، محمود طالقانی؛ پژوهشگر حوزه مطالعات شهری و موسس موزه روستایی گیلان، رسول وطن‌دوست؛ پژوهشگر و مرمتگر آثار و اشیاء تاریخی، عبدالحسین وکیلی فرد؛ از بنیان‌گذاران سازمان میراث فرهنگی و عبدالرحمن وهاب‌زاده؛ باستان‌شناس، پژوهشگر و حفاظتگر آثار تاریخی تقدیر و تجلیل شد.