ضرورت توجه به سلامت زائران اربعین و رویکرد معنوی گردشگری
شرکت‌کنندگان در نشست «ابر رویداد پیاده‌روی اربعین از نگاه گردشگری» با بیان اینکه باید این فرهنگ ایجاد شود که حفاظت از جان زائران مهم است و باید تدابیری اندیشید که زائران به سلامت به موطن خود بازگردند، تصریح کردند که نسبت به رویکرد معنوی در گردشگری کمتر توجه شده است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست تخصصی «ابر رویداد پیاده‌روی اربعین از نگاه گردشگری» امروز سه‌شنبه، 7 شهریور در سالن خلیج فارس معاونت گردشگری برگزار شد.
علی‌اصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این نشست بیان کرد: اکنون شاهد جابه‌جایی جاذبه‌های مکان‌محور به جاذبه‌های زمانمحور هستیم. طیف برگزاری جاذبه‌های زمانمحور بسیار متنوع است. این جاذبه منبعث از ظرفیت تاریخی، طبیعی، میراث فرهنگی، آیینی و مذهبی و.... است. این موضوع نشان‌دهنده این است که از این رویدادها به غیر از زمان‌محوری، می‌توان متناسب با ذائقه گردشگران استفاده کرد. در پایان‌نامه‌ها به موضوع گردشگری زمانمحور کمتر توجه شده است و باید تمرکز بیشتری در این عرصه کرد.
وی ادامه داد: عدم ساماندهی و التزام‌بخشی رویدادهای زمانمحور از مشکلات این حوزه محسوب می‌شود و مشخص نیست که متولی یک رویداد چه نهادی است. برای مثال وقتی می‌خواهیم رویداد مشهد اردهال را برگزار کنیم مشخص نیست که متولی برگزاری این رویداد چه نهادی است و متأسفانه هنوز رویکردی در رابطه با برگزاری رویدادها وجود ندارد.
شالبافیان افزود: تصور می‌شود هرزمان که بخواهیم می‌توانیم رویدادها را برگزار کنیم در صورتی که رویدادهای زمانمحور امکان برگزاری در هر زمانی را که بخواهیم نمی‌دهد. ما با توجه به ظرفیت‌ها آیین‌نامه ثبت رویدادهای کشور را تهیه کردیم. در این آیین‌نامه مشخص می‌کند که چگونه یک رویداد باید برگزار شود؛ نقش برگزار کننده رویدادها را به شهرداری‌ها دادیم، فرماندار به عنوان مسئول برگزاری رویداد و شهرداری‌ها به عنوان یکی از ارکان برگزار کننده رویداد انتخاب شدند.
ثبت ۳۵۰ رویداد زمانمحور
وی اظهار کرد: رویدادهای زمانمحور را مانند ثبت اماکن تاریخی ثبت می‌کنیم و اکنون حدود ۳۵۰ رویداد ثبت شدند. ما ظرفیت‌های بسیاری در این زمینه داریم اما اگر این ظرفیت‌ها ساماندهی نشود ممکن است به ضد خود تبدیل شوند. رویدادهای زمانمحور عامل وحدت هستند و هر چیزی که سبب جذب گردشگر می‌شود باید به آن توجه کرد. برداشت انار، گلاب‌گیری، برداشت زرشک و... نمونه‌هایی از رویدادهای زمانمحور کشاورزی هستند. این رویدادها نیازمند تولید محتواها هستند. رویدادهای زمانمحور باید هرکدام سطح‌بندی شوند زیرا بعضی به صورت بومی، منطقه‌ای و ملی هستند.
شالبافیان تصریح کرد: این رویدادها در سامانه‌‌ای به آدرس Events.mcth.ir طراحی و بارگذاری شده و همگان می‌توانند با مراجعه به این سامانه نسبت به رویدادها آگاهی پیدا کنند.
وی افزود: رویدادهای زمانمحور صرفاً توسط وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برگزار نمی‌شود و بعضی از این رویدادها در سایر وزارتخانه‌ها مانند وزارت جهاد کشاورزی، وزارت ورزش و امور جوانان و... است و وزارت گردشگری نقش ساماندهی به آنها را ایفا می‌کند.
پیاده‌روی اربعین؛ بزرگترین رویداد زمانمحور و مکان‌محور
شالبافیان با بیان اینکه طیف وسیعی از رویدادهای زمانمحور مذهبی هستند گفت: بخشی از این رویدادها به دین اسلام بازم نمی‌گردد اما در بخش اسلامی و تشیع رویدادهای مذهبی بسیاری داریم که می‌تواند گردشگران زیادی را به خود جذب کنند؛ مهم این است که شأنیت این رویدادها به رسمیت شناخته شود. بزرگترین رویدادی که می‌توان نام برد پیاده‌روی اربعین است که زمینه‌ساز بروز برجسته‌ترین اخلاق انسانی است.
وی اظهار کرد: ما نیز یک عضو از ستاد اربعین هستیم و در کنار سایر نهادها در این ستاد فعالیت می‌کنیم. پنج استان کشور به دلیل وجود مرز و ۱۲ استان به دلیل در مسیر زائران بودن درگیر اربعین هستند. امسال به دلایلی سفر با اتومبیل شخصی تبلیغ می‌شود و ناوگان عمومی کشور در اولویت دوم قرار می‌گیرد. باید توجه داشت که همانگونه که خیرین و مردم از وقت و مال خود دریغ نمی‌کنند باید این فرهنگ نیز ایجاد شود که حفاظت از جان زائران نیز مهم است و باید تدابیری اندیشید که زائران سلامت به موطن خود بازگردند.
رویدادها جاذبه‌هایی مزیت آور
محمدحسین ایمانی خوشخو، رئیس پارک علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی نیز با حضور در این نشست بیان کرد: جاذبه، مرکز ثقل موضوع گردشگری است. رقابت در گردشگری بسیار زیاد است و مزیت، عامل اصلی برنده بودن در رقابت است و در مزیت‌ها موضوع جاذبه بسیار مهم و محوری است. رویدادها جاذبه‌هایی مزیت‌آور هستند و بسیاری از کشورها تلاش می‌کنند تا رویدادهایی را خلق کنند. در رابطه با رویداد کتاب‌های بسیاری در دنیا نوشته و از جهات مختلف به آن پرداخته شده است.
وی با بیان اینکه رویداد رها شده نداریم گفت: رویداد مدیریت می‌خواهد؛ جمعیت زیادی به دلیل یک رویداد از مکانی به مکان دیگری سفر می‌کنند که اندک نیستند به همین دلیل باید این جمعیت مدیریت شود.
ایمانی خوشخو اظهار کرد: گردشگری یکی از مؤلفه‌های فرهنگ است. گردشگر، یک رسانه است و پیامی را از مکانی به مکان دیگر منتقل می‌کند. رویدادها با موضوعات مذهبی بسیار نیستند. نسبت به رویکرد معنوی در گردشگری کمتر توجه شده است. همه افراد برای تقویت حال روحی خود سفر می‌کنند. روح یک پدیده غیرمادی است و به همین دلیل نیازمند بی‌کرانگی است و هدف اصلی سفر توجه به خواسته روح است بنابراین سفر یک امر معنوی است.
این مدرس گردشگری افزود: سفر در زمان شلوغی سبب فراغت روح نمی‌شود بلکه صرفاً جابه‌جایی فیزیکی رخ داده و سفرهای برنامه‌ریزی نشده عموماً از این گونه است. اربعین یک رویداد مذهبی است که وابستگی زمانی و مکانی دارد و جمعیت بسیار زیادی در این رویداد حضور پیدا می‌کنند.
وی تصریح کرد: مردم ایران علاقه زیادی نسبت به امام حسین(ع) دارند و افرادی که می‌گویند که این رویداد دولتی است اشتباه می‌کنند زیرا دولت صرفاً برای مدیریت حضور پیدا می‌کند تا با مدیریت مطلوب آسیب‌ها کاهش پیدا کند.
راهپیمایی اربعین در ظرف گردشگری
ایمانی خوشخو تأکید کرد: راهپیمایی اربعین تمام و کمال در ظرف گردشگری قرار می‌گیرد. گردشگری دینی و غیردینی در یک جا رخ می‌دهد و نباید از حوزه وزارت گردشگری تفکیک شود. نمی‌توان صحبت از گردشگری کرد و الگوهای توسعه گردشگری را قبول نداشت.
وی ادامه داد: در رویداد بزرگ اربعین هدف مشخص است و در آن تجارت موضوعیت ندارد؛ چنین راهپیمایی‌ای در دنیا وجود ندارد. در رویدادها پذیرایی یکی از مشکلات اصلی است در حالی که ویژگی راهپیمایی اربعین این است که بخشی از افرادی که در این راهپیمایی شرکت می‌کنند خودشان از دیگران پذیرایی می‌کنند و میزبان و مهمان با هم در پذیرایی شریک هستند.
تقارب فرهنگی با راهپیمایی اربعین
ایمانی خوشخو افزود: از ملیت‌های مختلف در این رویداد شرکت می‌کنند و این اتفاق سبب تقارب فرهنگی می‌شود. مردمی که در این رویداد حضور پیدا می‌کنند راهپیمایی اربعین را راه نزدیک شدن به خدا می‌دانند و همین موضوع یکی از دلایلی است که افراد می‌خواهند خود را به این راهپیمایی برسانند.
وی با بیان اینکه باید وسعت مکانی اربعین را زیاد کرد گفت: توسعه مکانی و فضایی یکی از راهکارهایی است که باید به آن توجه کرد زیرا در سال‌های آتی با افزایش چند برابری جمعیت دچار مشکل خواهیم شد. در شهرهای مختلف عراق مانند بصره بسیاری از مردم چند کیلومتر به سمت کربلا پیاده‌روی می‌کنند و خود را شریک در حضور این مراسم می‌دانند؛ باید این نگاه را در ایران نیز تقویت کرد که اگر افراد از شهرهای خود چند کیلومتری به سمت کربلا حرکت کنند نیز زائر امام حسین(ع) محسوب می‌شوند. ظرفیت‌های کشور ما و عراق محدود است و باید برای این موضوع راهکاری اندیشید.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه خارجی‌ها از کشور ما گذر می‌کنند باید تلاش کرد که مقصد مکمل را جا انداخت تا از حجم و ترافیک مرز ایران و کشور عراق کاهش یابد. پیاده‌روی اربعین یکی از انگیزه‌های مهم در گردشگری است که باید بر روی آن تمرکز کرده و مقالات مختلف به زبان انگلیسی منتشر کرد زیرا برای خارجی‌ها بسیار عجیب است که این تعداد از افراد با تحمل انواع سختی‌ها به چنین مکانی می‌روند.
رئیس پارک علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی اضافه کرد: راهپیمایی اربعین باید از ابعاد مختلف مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، معنوی، مذهبی و مردم‌شناسی مورد مطالعه واقع شود و از وجوه مختلف به آن پرداخت.
انتهای پیام
