کتاب «رای حلال»، مستندی برای مسئولان

به گزارش ایکنا و به نقل از روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی، آئین نقد و بررسی کتاب «رأی حلال» با حضور مجتبی رحماندوست، نویسنده کتاب، حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر سبزیان، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی و ابوالفضل حسن‌آبادی، منتقد در کتابخانه مرکزی امام خمینی(ره) مشهد برگزار شد.

در ابتدا حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌کبر سبزیان، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی، ضمن تبریک ولادت با سعادت حضرت زینب کبری(س)، گفت: ثبت رویدادها توسط چهره‌های سیاسی و مقامات چند مزیت، ارزش و برکت برای جامعه ما دارد. خاطره‌نویسی برای مردم امری عادی است که از دل آن می‌توان از فرهنگ عامه هر دوره مطلع شد، هر چند که این نوشته‌ها در پستو خانه‌ها مانده و دفن می‌شود.

وی تاکید کرد: اما ثبت خاطرات و رویدادها برای سیاستمداران امری واجب است؛ چرا که در بین مردم سوالات بدون پاسخی در حوزه‌های مختلف وجود دارد، که از دل این روز نوشت‌ها می‌توان پاسخ مناسبی برای این شبهات پیدا کرد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی اظهار کرد: نویسنده با گام نهادن در مسیر روزنگاری در واقع به نوعی دست به خود افشاگری می‌زند.

وی ضمن معرفی کتاب «رای حلال» اثر مجتبی رحماندوست، ابراز کرد: در این کتاب نوعی سادگی، شفافیت، جرات و جسارت در حوزه خود افشاگری وجود دارد. در این کتاب به تمامی وقایع از ابتدای تصمیم نویسنده برای ورود به مجلس شورای اسلامی تا لحظه‌ آخر عدم موفقیت پرداخته شده است. این کتاب برای فردی که قصد ورود به مجلس شورای اسلامی را دارد چه در مجلس دهم و چه در دوره دوازدهم یک اثر و تجربه موفق است.

سبزیان تصریح کرد: همانطور که در کتاب نیز اشاره شده، هنوز می‌توان از ایده‌ها و تجارب دیگران به راحتی استفاده کرد. هر فردی که در جامعه مسئولیتی خطیر را بر عهده دارد، باید از این مستندات استفاده بهینه کند.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی گفت: تلاش مجتبی رحماندوست در کتاب در راستای حمایت از خانواده‌های معزز شهدا، رزمندگان و ایثارگران بسیار ستودنی و قابل تقدیر است.

در ادامه مجتبی رحماندوست، نویسنده کتاب «رای حلال» ضمن قدردانی از برگزاری این آئین، گفت: متاسفانه در کشورهای غربی دست به قلم مسئولین زیاد است و کتاب‌های بسیاری از مسئولین و سیاستمداران وجود دارد. در عرف بین‌المللی مسئولین به ویژه قوه مجریه اگر سخنی بگویند نه اینکه قانون شود، اما گریزی به قانون می‌زنند. 

وی ضمن خاطراتی از دوران پیروزی انقلاب اسلامی، افزود: به درستی عنوان شد که در این کتاب دست به خود افشاگری زده‌ام. تمامی نیت من از انتشار کتاب «رای حلال» بر این بوده است که خود را از گفتن منع کرده و به بیان خاطرات از حضور چهارساله در مجلس شورای اسلامی بپردازم

رحماندوست با بیان خاطره از عدم موافقت و جلوگیری از کینه ورزی برخی از نمایندگان در خصوص دادن رای زرد به وزیر کشور، اظهار کرد: رئیس مجلس وقت خطاب به من گفت، این عمل نشان از این دارد که شما به دنبال «رای حلال» هستید و این مسئله انگیزه انتخاب نام این کتاب شد.

در بخش دیگری از این نشست ابوالفضل حسن آبادی، منتقد کتاب اظهار کرد: امروز به دنبال نقد این کتاب نیستم؛ چرا که کتاب‌های روز نوشت نقد ندارد. در واقع روزنوشت نوشتن مطالبی است که واقعیت دارد و به بیان دیدگاه‌ها نمی‌پردازد. نویسنده این قبیل آثار بدون دست بردن در مطالب به ذکر خاطرات می‌پردازد.

وی گفت: خاطره نگاری، روزنگاری و روز نوشت در ایران از دوره قاجار شروع شد. خاطرات عین السلطنه نمونه بارز آن است که در 10 جلد و از خاطرات 10 سالگی نویسنده شروع می‌شود. در دوران پهلوی نیز خاطرات فروغی است که از اهمیت بالایی برای شناخت مسائل سیاسی آن دوره برخوردار است. خاطرات اسدالله علم نیز از جمله آثار مهم در حوزه خاطره نویسی است. در دوران پس از انقلاب نیز خاطرات مربوط به آیت الله علی اکبر رفسنجانی هاشمی جز مهمترین آثار است که در 21 جلد تدوین شده و تا به امروز 19 جلد آن به چاپ رسیده است.

حسن‌آبادی در باب اهمیت خاطره‌نویسی، اظهار کرد: عماد افروغ در خاطرات خود می‌گوید: «خاطرات روزنوشت را طوری می‌نویسم که انگار از آیندگان هستم.

این منتقد کتاب روزنوشت را اثری برای آیندگان برشمرد و بیان کرد: این مسئله به این علت است که هدف از روزنوشت تنها چاپ خاطرات و استفاده از زمان حال خود نیست. عموم این خاطرات به طور معمول پس از فوت افراد به چاپ می‌رسد؛ چرا که خاطرات جوری نوشته می‌شود که حوادث در آن قابل استناد و انتشار نیستند و این به واسطه بروز برخی حواشی و مشکلات برای نویسنده است.

وی گفت: تعداد افرادی که در زمان حیات اقدام به چاپ خاطرات خود نمایند، بسیار کم است. فارغ از اینکه چه کسی و در چه مقامی دست به چاپ خاطرات خود زده است، باید بدانید که انجام این عمل در زمان حیات شجاعت و آزادگی طلب می‌کند؛ چرا بازخوردهای آن بسیار شدید و متفاوت است.

حسن‌آبادی افزود: بطور معمول قلم خاطرات غیررسمی است. اما مطالبی که در این قبیل کتاب‌ها درج می‌شود از قالب غیررسمی خارج می‌شود.

وی در انتقاد از کتاب «رأی حلال» ابراز کرد: نویسنده می‌بایست تمرکز بیشتری بر روی مقدمه داشته باشد؛ چرا که خواننده کتاب باید در مقدمه بیشتر با شخصیت نویسنده آشنا شود. رحماندوست در این کتاب بین زندگی شخصی، فرهنگی و سیاسی خود مرزی قائل نشده است. به عنوان یک خواننده انتظار دارم از زندگی شخصی و خود نویسنده اطلاعات بیشتری در مقدمه کسب کنم.

حسن آبادی، منتقد کتاب تصریح کرد: همچنین در متن کتاب به ذکر سابقه سیاسی و فرهنگی خود اشاره داشته‌اید که توصیه می‌کنم این مسئله به قسمت مقدمه منتقل شود. همچنین جای توضیحاتی پیراتمون شیوه جمع آوری خاطرات و تدوین کتاب نیز در مقدمه خالی است.

وی ادامه داد: در خصوص محتوای کتاب نیز، باید گفت این کتاب اثری برای آینده است که ارزش و محتوای آن با مرور زمان مشخص می‌شود. توجه داشته باشید مخاطب این کتاب عام نیست؛ چرا که یک منبع تاریخی برای افراد خاص محسوب می‌شود. آزادگی خاص نویسنده در نوشتن و نوع نگاه به مسائل مجلس شورای اسلامی این اهمیت و جایگاه را برای خود به ارمغان می‌آورد.

حسن آبادی گفت: نویسنده فردی اخلاق‌گرا است که یک هدف برای خود مشخص کرده و در روند کاری خود نیز به آن پایبند است. مجتبی رحماندوست صراحت در بیان و آزادگی در نوشتن را باهم در این کتاب به کار برده است.

همچنین وی نام کتاب را بسیار پرمسما و جذاب دانست که به راحتی گویای محتوای کتاب است. در پایان نیز جمال حقیرالسادات، معاون امور کتابخانه‌ها و همکاریهای اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی در خصوص کتاب گفت: به بیان دو نکته اکتفا می‌کنم، نخست اینکه استفاده از برخی مولتی مدیاها در متن کتاب می‌توانست دسترسی به سخنرانی‌ها را آسانتر کند و اینکه از تصاویر بیشتری در متن کتاب استفاده می‌شد و دیگر اینکه اگر در بخش‌هایی از کتاب از تحلیل‌های یک خطی استفاده می‌شد، خواننده بعضا سردرگمی کمتری داشت.

وی این کتاب را اثری یاری‌دهنده در راستای حیات و نشر سیاسی کشور بیان کرد. کتاب «رای حلال: یادداشت‌های روزانه نماینده تهران از مجلس» اثر مجتبی رحماندوست در سال 1401 توسط انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، انتشارات سروش در 925 صفحه به چاپ رسیده است.