دلیل اصلی جوشیدن چشمه زمزم و ماجرای کشف محل دقیق شعب ابیطالب

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی قاضی عسگر؛ تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع) و رئیس مؤسسه دارالحدیث، 29 آذر ماه در نهمین جشنواره پژوهشی پژوهشگاه قرآن و حدیث که در این مؤسسه برگزار شد با بیان اینکه اگر پژوهش نباشد ایستایی در سایر امور هم رخ می‌دهد و رشد و شکوفایی جامعه سد خواهد شد، گفت: اگر در حوزه صنعت پژوهش نداشته باشیم همواره از کشورهای پیشرفته عقب خواهیم ماند؛ پژوهش می‌تواند افق‌ها و راه‌های جدیدی را فراروی ما بگشاید تا مشکلات مردم کمتر شود.

وی افزود: برخی تصور می‌کنند ضرورتی برای پژوهش وجود ندارد ولی معتقدم که باید این کار را توسعه دهیم؛ به خصوص بنده در امور حج این تاکید را داشتم؛ ما سال‌ها منطقه‌ای را به عنوان شعب ابیطالب(ع) به مردم نشان می‌دادیم ولی بعدا متوجه شدیم که اشتباه بوده است.

وی ادامه داد: مرحوم عاتق بن غیث بلادی که مهمترین جغرافی‌دان عربستان بود و ارتباط خوبی با ما داشت در جلسه‌ای به ما متذکر شد که شعب ابیطالب کنار صفا و مروه است. جالب اینکه ما قبل از این جلسه فیلمی از آقای مرحوم شهیدی در همین منطقه‌ای که تصور می‌کردیم شعب ابیطالب(ع) است گرفتیم ولی وقتی مرحوم بلادی ما را متوجه این خطا کرد گفتند که این فیلم نمایش داده نشود.

قاضی عسگر با بیان اینکه تا پیش از این هیچ کسی به ما نگفته بود که اینجا شعب ابیطالب(ع) نیست، افزود: یا وادی محسر، پلی در اواخر مزدلفه بود و همه روحانیون مردم را معطل می‌کردند که اینجا را نشان دهند ولی بعدا معلوم شد که این مسئله صحت ندارد و چقدر این درک درست برای ما راهگشا شد.

سرپرست اسبق حجاج ایرانی افزود: درباره مسئله زمزم که هنوز هم خیلی معتقدند به خاطر کشیده شدن پای حضرت اسماعیل جوشیده است ولی پیگیری کردیم و مشخص شد که وقتی هاجر در صفا و مروه صدایی شنید که صدای جبرئیل بود؛ ایشان با حضرت اسماعیل کنار حجر اسماعیل آمدند و مشخص شد که جبرئیل با پاشنه پا و یا بالَش سبب جوشش چشمه شده و این کار با قدرت خدا انجام شده است.

اهمیت پژوهش در تاریخ

تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی گفت: گاهی اطلاعات غلطی در مورد احد و ... به مردم می‌دادیم چون پژوهش نکرده بودیم. مرحوم علامه جعفری به بنده می‌فرمود که ما را گول زدند و به مسیر مکه و مدینه بردند و گفتند اینجا قبر اباذر است و بعد مشخص شد که ربذه در مسیر عراق است؛ البته کتاب خوبی به هم نام الربذه در عراق با تحقیق میدانی نوشته شده بود ولی ما چون رجوع نکرده بودیم سال‌ها مرتکب این خطا می‌شدیم.  

رئیس مؤسسه دارالحدیث با بیان اینکه هیچ چیزی را نباید مسلم بدانیم و فکر کنیم آخرین تحقیق همین است، تصریح کرد: در حوزه قرآن و حدیث مسئله مهمتر و حساس‌تر است؛ چند روز قبل آیت‌الله جوادی آملی مطرح کردند که اینکه گفته شده است زن نمی‌تواند قاضی باشد صحیح نیست... ولی سال‌ها ایده دیگری مطرح می‌شد.

قاضی عسکر با نقد جدی جمع‌آوری و پیوند زدن مطالب و نام علمی بر آن گذاشتن، اظهار کرد: امروز ابزار و فناوری خدمات زیادی به محققان کرده است و محققان باید با تدبر و تامل فراوان نظریات جدید را تولید کنند. از مرحوم آیت‌الله بروجردی نقل شده است که یک شب آنقدر غرق در بحث شدم که متوجه گذران عمر و ساعات شب نشدم.

هشدار امام نسبت به دنیاگرایی روحانیت

وی افزود: ما در دهه 60 خدمت امام خمینی(ره) رسیدیم و ایشان نسبت به آینده روحانیت و اینکه به سمت دنیاپرستی رو بیاورند ابراز نگرانی کردند و فرمودند مرحوم صاحب جواهر در هوای 50 درجه نحف می‌نشست و جواهر می‌نوشت و اصلا متوجه گرما نبود. علامه امینی وقتی برای نوشتن الغدیر به هند رفت ساعت‌ها در کتابخانه می‌نشست و متوجه گذران ساعت نبود.

رئیس مؤسسه دارالحدیث با بیان اینکه کارهای صورت گرفته در مؤسسه بسیار مهم است، گفت: کارهایی که بر روی کافی انجام شده جزء بهترین تحقیقات حدیثی است که مورد تجلیل آیت‌الله شبیری زنجانی قرار گرفت.

وی با تجلیل از مرحوم آیت‌الله ری‌شهری گفت: آیت الله ری‌شهری با همه سلیقه‌ها کار و از همه استفاده می‌کرد و در ابتدای امر مجله علوم حدیث فارسی را با همت همین محققان راه انداخت. ایشان به شدت دقیق بود و بعد از اینکه همه مقالات را کنترل می‌کرد باز به یک فرد خبره در لغت می‌داد تا دوباره بازبینی شود.

لزوم درک شرایط زمان در پژوهش‌ها

قاضی عسگر تاکید کرد: نتیجه بحث بنده اینکه پژوهش‌های بنیادی را نباید رها کنیم و از طرف دیگر شرایط زمان را هم درک کنیم؛ زیرا طوری افکار جوانان ما را منحرف می‌کنند که از ما دلزده کنند و متاسفانه برخی روحانیون غافل هم مطالب و روایات ضعیفی را پیدا می‌کنند و به مردم ارائه می‌دهند.

رئیس مؤسسه دارالحدیث با بیان اینکه ما با نیازهای شدید در عرصه‌های مختلف روبرو هستیم، گفت: امام رضا(ع) فرمودند: مردم اگر محاسن کلام ما را بدانند از ما تبعیت خواهند کرد؛ 44 سال از انقلاب گذشته است و کی قرار است زیبایی‌های احادیث و قرآن را برای مردم بازگو کنیم تا شیفته قرآن شوند و برای آنان جاذبه داشته باشد.

وی با قدردانی از تلاش‌های حجت‌الاسلام مهریزی گفت: ایشان کتب و مقالات بسیار زیادی نوشته است و مجموعه‌ای را هم برای دارالحدیث کار کردند که بیش از 200 جلد است و در برپایی کنگره‌های عظیمی که برگزار شد زحمات زیادی کشیدند و فعالیت علمی دقیق و دشواری داشتند.

وی تاکید کرد: بحث ایده‌های نو و ایده‌پردازی از جمله کارهای بسیار خوبی است که دریچه‌های زیادی به روی ما باز می‌کند و بنده تاکید دارم با جدیت بیشتری دنبال شود و به افراد داخل هم محدود نشویم و از افکار دیگران و به خصوص افرادی که از مؤسسه بازنشسته می‌شوند استفاده کنیم.