19 دی سرآغاز حقیقی انقلاب بود

آیت‌الله سیدمحمد غروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با ایکنا از قم، در خصوص قیام ۱۹ دی مردم قم علیه شاه گفت: نهضت روحانیت و امام(ره) بعد از فوت آیت‌الله بروجردی رقم خورد، در این مرحله حکومت عقب‌نشینی کرد و جریان انقلاب سفید پیش آمد و علما به میدان آمدند و در نهایت به جریان ۱۵ خرداد منتهی شد که در نتیجه این قیام، امام(ره) به زندان افتاد و وقتی حکومت دید که در مقابل نهضت امام(ره) توانایی مقابله ندارد، ایشان را به ترکیه و نجف اشرف تبعید کردند.

وی تصریح کرد: در این بین جریانات مهمی هم مثل تاج‌گذاری و جشن شیراز اتفاق افتاد، اما امام راحل در این بین اطلاعیه‌هایی صادر می‌کردند و به میدان می‌آمدند تا جایی که  شهادت حاج آقا مصطفی خمینی اتفاق افتاد و زمینه‌ای برای برگزاری عزاداری بزرگی در تهران و شهرستان‌ها شد و باعث شد حکومت هم در این بین وحشت کند.

غروی ادامه داد: روز ۱۷ دی، روز بی‌حجابی رضا شاه بود که مقاله‌ای مستهجن درباره امام(ره) در روزنامه اطلاعات به اسم مستعار به چاپ رساند که جایگاه امام را خدشه‌دار کرد و روز ۱۸ دی در حوزه علمیه منعکس شد؛ روز ۱۹ دی تظاهرات در قم شکل گرفت و مراجع و مدرسین هم در این تظاهرات شرکت کردند تا جایی که حتی به منزل آیت‌الله نوری رفتند، که در نهایت منجر به خشونت و اعلام حکومت نظام شد.

وی افزود: تظاهرات طوری بود که زخمی‌ها را به زحمت به بیمارستان‌ها بردند و فضای سنگینی برای علما شده بود، به‌دنبال این مسئله مراجع اعلام عزا کردند و اطلاعیه‌های دست جمعی دادند و این نقطه عطفی برای انقلاب بود، چراکه تا آن موقع صرفاً یک نهضتی بود که به‌صورت نرم پیش رفت ولی این اتفاق زمینه انقلاب و برافروختگی مردم را فراهم آورد که این امر در شهرهایی همچون تبریز هم اتفاق افتاد.

غروی با اشاره به ۱۹ دی به‌عنوان نقطه عطف انقلاب گفت: بعد از قیام ۱۹ دی تظاهرات در شهر‌های مختلف گسترده‌تر شد، به‌طوری که همه کشور را فرا گرفت، بر همین اساس می‌توان ادعا کرد که اگر ۱۹ دی نبود انقلاب هم عملاً اتفاق نمی‌افتاد. از ۱۹ دی تا ۲۲ بهمن اتفاقات مختلفی رخ داد، سقوط دولت هویدا، آموزگار و امامی در این بین اتفاق افتاد که در نهایت کنترل کشور از دست حکومت خارج شد که در این بین شاه هم فرار کرد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ادامه داد: در نهایت دولت بختیار که دولت ملی شاه بود، به ناچار مجبور شد پذیرای امام(ره) باشد و در نهایت ۱۲ فروردین انقلاب پیروز شد، ولی نکته مهم این است که حرکت طلاب و علما با حمایت مراجع که در رأس آن‌ها امام(ره) بود، سرآغاز انقلاب شد که در ادامه اشتعال بیشتری پیدا کرد که در نتیجه به پیروزی رسید.

غروی افزود: قیام ۱۹ دی را برای مردم باید تبیین کرد تا نقش قم و طلاب را در پیروزی انقلاب درک کنند که البته نقش کلیدی انقلاب را امام(ره) داشت، چراکه اگر امام نبود انقلاب شکل نمی‌گرفت، اما نقش این مجموعه را نمی‌توان نادیده گرفت و لازم است که با تبیین این قیام در حافظه تاریخی مردم بماند تا قدردان انقلاب باشیم.

وی در خصوص لزوم الگوگیری مردم غزه از قیام ۱۹ دی اظهار کرد: قیام ۱۹ دی نوعی مقاومت بود که پیروزی مردم را فراهم آورد، اما نکته مهم اینجاست که انسان از دشمن نهراسد، منفعل نباشد، مشکلات را بپذیرد و از میدان کنار نرود که ۱۹ دی این اتفاق افتاد و می‌تواند الگوی خوبی برای نیروهای مقاومتی مردم غزه و سایرین باشد. 

گفت‌وگو از مصطفی اعتباری