اندیشمند وحدت‌گرا + فیلم
آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر از مراجع انقلابی و آگاه به زمان خود و از دانشمندان معاصر بود که در امر مبارزه نیز پیشگام بود. بخش مهمی از حیات شهید صدر همزمان با نهضت اسلامی و حضور امام خمینی(ره) در نجف بود و افکار و اندیشه‌های امام و شهید سیدمحمدباقر صدر اثر بسزایی در انقلابیون عراق و ایران بر جای گذاشت.
سیدمحمد باقر صدر در 10 اسفند 1313 هجری خورشیدی در شهر كاظمین عراق پا به عرصه گیتی نهاد و از پنج سالگی به مدرسه رفت. هوش سرشار و استعداد فراوان او همگان را شگفت‌زده كرد. پس از پایان دوره ابتدایی با تشویق‌ها و راهنمایی‌های «شیخ محمدرضا و شیخ مرتضی آل یاسین» از عالمان دینی آن روزگار، به تحصیل حوزوی پرداخت و همراه برادر خویش به نجف رفت و از محضر استادانی بنام همچون آیات عظام سیدمحسن حكیم، سید محمد روحانی، شیخ صدرا بادكوبه‌ای و سیدابوالقاسم خویی بهره جست و به درجه اجتهاد نائل آمد. وی نظام آموزشی نوینی را بنیان نهاد و با اصلاح برخی نارسایی‌ها، زمینه فعال‌تر شدن حوزه را فراهم ساخت. وی شاگردان خود را به تحقیق در شاخه‌های مختلف علوم سیاسی سفارش می‌كرد تا با به دست آوردن آگاهی و یافته‌های جدید، با مسائلی كه جهان اسلام با آن دست به گریبان است، آشنا شوند.
این دانشمند و مغز متفكر بزرگ جهان اسلام، با نگاشتن اندیشه‌های ناب خویش بر لوح سفید كاغذ، آثاری ارزشمند همچون «غایه الفكر فی علم الاصول، فلسفتنا، اقتصادنا ماذا تعرف عن الاقتصاد اسلامی، الانسان المعاصر و المشكله الاجتماعیه» را به رشته تحریر درآورد. از دیگر نوشته‌های این اندیشمند كه در جهت پشتیبانی از انقلاب اسلامی ایران تألیف كرده بود، می‌توان به سلسله كتاب‌های «یقود الحیاه» در شش جلد اشاره كرد كه در آن به بحث‌هایی در ارتباط با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و منابع قدرت دولت اسلامی می‌پرداخت.
آیت‌الله سیدمحمد باقر صدر از نخستین روزهای آغاز مبارزه‌های ملت مسلمان ایران علیه رژیم پهلوی، پشتیبانی قاطع خود را از امام خمینی و نهضت اسلامی اعلام كرد و تمام تلاش خویش را برای پیروزی انقلاب در ایران به كار بست. با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357 خورشیدی، آیت‌الله صدر در مسجد جواهری نجف اشرف به منبر رفت و برای مردم مسلمان عراق از انقلاب اسلامی ایران و نقش امام خمینی در زنده نگهداشتن اندیشه‌های دینی و اصلاح امت اسلام سخن گفت و مردم عراق را به ایستادگی در برابر حكومت ضد دینی رژیم بعث فراخواند.
جایگاه برجسته این دانشمند سبب شد تا مردم عراق به منظور اعلام همبستگی با وی از شهرهای مختلف این كشور به نجف اشرف بروند. رژیم عراق كه از این حركت وحشت زده شده بود، با حمله به مردم شمار زیادی از آنها را دستگیر كرد. آیت‌الله صدر ضمن محكوم كردن این اقدام حكومت، مردم را به برپایی اعتصاب عمومی در 22 خرداد 1358 خورشیدی فراخواند. فردای آن روز عوامل رژیم با حمله به منزل آیت‌الله صدر، او را بازداشت كردند. پس از دستگیری وی «بنت الهدی صدر» خواهر وی نقش هدایت جامعه را برعهده گرفت.
رژیم بعث با اوج گرفتن اعتراض‌ها در ایران و عراق در ظاهر آیت‌الله سیدمحمد باقر صدر را آزاد كرد، اما وی را تمام مدت زیر نظر داشت. پس از مدتی كوتاه دولت عراق كه روشنگری‌های این عالم بزرگ را برنمی تافت در 16 فروردین 1359 هجری خورشیدی آیت‌الله صدر را دستگیر و فردای آن روز بنت الهدی صدر خواهر او را نیز بازداشت و به بغداد فرستاد. وی در زندان رژیم بعث، شدیدترین شكنجه‌ها را تحمل كرد و سرانجام به همراه خواهر بزرگوارش در 19 فروردین 1359 خورشیدی در زندان عراق به شهادت رسیدند. پیكر این دو شهید بزرگوار در كنار حرم امیرالمؤمنین علی(ع) و در مقبره خانوادگی به خاک سپرده شد.
امرعلی گل محمدی
انتهای پیام
