چگونه باید با جرم و خطا برخورد کرد؟

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدعلی انصاری، صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن، در نشست مجازی که امروز ۲۲ آذرماه، با موضوع «جرم و خطا» برگزار شد، اظهار کرد: به طور کلی با جرم و خطا به سه صورت می‌توان برخورد کرد. برخورد اول این است که، از کنار جرم به‌سادگی گذر کنيم و به خطاکار و مجرم تذکری کوتاه بدهيم و با اغماض با او برخورد کنيم. در اين صورت، جرم قباحت خودش را از دست می‌دهد و مجرم آنچنان که لازم است بيدار نمی‌شود و به خود نمی‌آيد و چه بسا در انجام جرم گستاخ‌تر می‌گردد، زيرا حاشيه امنی در پيرامون خود حس می‌کند و با چنين احساسی به خود جرئت می‌دهد آن جرم را دوباره تکرار کند.

وی ادامه داد: راهکار دوم این است که، با شدت هرچه تمام‌تر با مجرم برخورد کنيم و او را بيش از جرمی که مرتکب شده است مجازات کنيم. در اين صورت مجرم مظلوم‌نمايی می‌کند و مردم دلشان برای او می‌سوزد و چه بسا طرفدار او می‌شوند. در اين وضعيت، مجرم از طرف مردم حمايت عاطفی می‌شود و جرم و خطايش لوْث می‌شود. درنتيجه کمتر به خود می‌آيد و از ارتکاب گناه دست نمی‌کشد.

انصاری به بیان رویکرد سوم پرداخت و تصریح کرد: راهکار سوم اين است که به انگيزه تربيت مجرم، به اندازه جرمی که مرتکب شده است، مجازاتی عادلانه تعيين کنيم و او را بسزای عملش برسانيم. اين شيوه، حمايت مردم را درپی دارد. آن فرد نيز سزای ارتکاب جرمش را می‌بيند و در ميان مردم سرافکنده می‌گردد. با چنين وضعيتی اميد است که مجرم به خطا و اشتباه خود پی‌ببرد و بار ديگر آن را تکرار نکند.

این مفسر قرآن کریم در خصوص نحوه برخورد خدای متعال با گناهکاران و مجرمان، اظهار کرد: هريک از ما بارها از مسير طاعت الهی خارج شده‌ايم، اما هرگز چنان نبوده كه خداوند سبحان به محض دست آلودنمان به جرم، مجازاتمان كند. او هر بار فرصت‌ها داده تا بلكه متوجهانه و متنبهانه به خود آييم و وجودمان را از ناپاكی معاصی، به آب توبه و طاعت بشوييم و از بيراهه، به راه درآييم. امام صادق(ع) در زيباسخنی فرموده است: هیچ مؤمنی نيست كه گناهی را مرتكب شود، مگر آنكه خداوند عزوجل او را هفت ساعت از روز مهلت دهد، پس اگر توبه كرد چيزی بر او نوشته نشود و اگر توبه نكرد خداوند يك گناه بر او خواهد نوشت. 

وی افزود: فرشتگانی كه مأمور ثبت و ضبط جزءجزء اعمال و رفتار ما هستند، به فرمان خداوند متعال تا چندين ساعت پس از ارتكاب گناه، دست به قلم نمی‌برند، شايد بنده خطاكار به خود آيد و از عمق جان بگويد كه «أَسْتَغْفِرُ اللهَ رَبِّی وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ». در اين حالت، نه فرشتگان، نه شهود اعمال و نه اوليای الهی از گناه بنده باخبر نمی‌شوند و حضرت حق به آن، چون گناه ناكرده می‌نگرد.