تفاسیر آیت‌الله جوادی آملی جرقه‌های ذهنی را در قلب انسان پدیدار می‌کند
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان گفت: خاصیتی که آثار آیت‌الله جوادی آملی دارد این است که به شدت ایده‌ها را در ذهن انسان ایجاد می‌کند و جرقه‌های ذهنی را در قلب انسان پدیدار می‌کند و این موضوع یکی از جذابیت‌های آثار ایشان محسوب می‌شود.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، طاهره ناجی، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، امروز اول اسفندماه در نشست علمی سیره و تعالیم امام رضا(ع) در آثار قرآنی و تفسیری آیت‌الله جوادی آملی که در دانشگاه امام رضا(ع) برگزار شد، اظهار کرد: خوانش عرفانی از آیات 82 و 83 سوره نساء را آیت‌الله جوادی آملی شاید در حد یک پاراگراف در مورد این موضوع قلم زده بودند و این باعث شد من احساس کنم گرچه این آیات سیاسی و حکومتی هستند، اما می‌تواند خوانش عرفانی هم داشته باشد و به نظر می‌رسد که ایشان مایل نیستند این بحث را به صورت گسترده مطرح کنند و تنها اشاره و عبور می‌کنند، اما می‌توان با دقت و تأمل بیشتر از آن ایده گرفت.وی ادامه داد: در زمینه‌های دیگر نیز خاصیتی که آثار ایشان دارد این است که به شدت ایده‌ها را در ذهن انسان ایجاد و جرقه‌های ذهنی را در قلب انسان پدیدار می‌کند و این موضوع یکی از جذابیت‌های آثار ایشان محسوب می‌شود. آثار آیت الله جوادی آملی در مورد امام رضا(ع) نیز بسیار قابل توجه است و اگر کسی بخواهد حیطه ارتباط بین امام رضا(ع) و آثار آیت‌الله جوادی آملی مشخصاً کار کند، توصیه می‌شود که آثار ایشان را دنبال کند، اما موضوع صحبت من جایگاه روایات امام رضا(ع) در تفسیر تسنیم است.
ناجی بیان کرد: تفسیر تسنیم (تفسیر تسنیم از تفاسیر شیعی قرآن به زبان فارسی، تألیف عبدالله جوادی آملی است) جامعیت روایی عجیبی دارد و نکته مهم در این خصوص آن است که آیت‌الله جوادی آملی از روایاتی استفاده می‌کند که از نظر ظاهری تفسیری محسوب نمی‌شود. بنده مکرر در طول پایان‌نامه دکتری خودم روایاتی را در آثار ایشان دیدم که در هیچ تفسیری نیامده است یا گاهی در تفاسیر روایی مانند تفاسیری که برای ما آشنا نیستند آمده است.
وی افزود: روایتی موجود است که در متون روایی ما از امام رضا(ع) صادر شده و در آن گفت‌وگوی حضرت با عمران صابی است که در آن عمران از حضرت سؤالاتی در مورد ارتباط خلق با خداوند می‌پرسد که آیا خداوند در مخلوقات است یا مخلوقات در خداوند؟ و حضرت می‌فرمایند که خداوند منزه از این‌ها است، نه خداوند درون مخلوقات است و نه مخلوقات درون او.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان گفت: ایشان با آوردن مثالی این موضوع را بیشتر برای او توضیح دادند و فرمودند که آیا تو در آینه هستی یا آینه در تو؟ اگر هیچ‌کدام در دیگری نیستید، چگونه خود را در آینه می‌بینی؟ و عمران جواب داد توسط نوری که میان من و آینه وجود دارد، سپس حضرت فرمودند که آیا این نور را بیشتر از اینکه در چشم خود ببینی در آینه می‌بینی؟ سپس او پاسخ مثبت داد و حضرت از او خواست که آن را نشان بدهد و او جوابی نداد.
وی بیان کرد: مقاله مفصلی نیز در مورد این موضوع نوشته شده است که برکت کلام امام رضا(ع) یکی از مهم‌ترین معانی عرفان اسلامی در آن مقاله تبیین شده بود. این روایات، روایاتی عرفانی هستند و کار بزرگ آیت‌الله جوادی آملی که در مباحث روایی کرده‌اند این است که مبانی عرفانی را به پشتوانه روایات تبیین می‌کنند. امام رضا(ع) در آثار خود نکاتی را بیان می‌کنند که ما به برکت آن‌ها می‌توانیم بگوییم که عرفان اسلامی مبنای روایی دارد و متأسفانه هنوز کسانی وجود دارند که با عرفان اسلامی مخالف هستند و بسیاری از مفاهیم تسنیم را برنمی‌تابند و دلیلش این است که مبانی را به دقت مطالعه نکرده‌اند و به اشتباه برداشت‌های بد و اشتباه می‌کنند.
ناجی ادامه داد: یکی از نکاتی که در تفسیر تسنیم برای من بسیار جالب بود، این بود که گاهی یک روایتی را مفسری همچون حویزی می‌آورد که ارتباط آن ذیل آیه‌ای است که ارتباطش بسیار روشن است، اما آیت‌الله جوادی آملی گاهی همین روایت را ارتباطش را با یک آیه دیگر برقرار می‌کند و این موضوع می‌تواند جرقه‌های ذهنی در ذهن مخاطبان ایجاد کند.
وی گفت: به طور مثال امام رضا(ع) در بخشی از گفت‌وگوی خود با عمران می‌فرمایند که اولوا الالباب می‌دانند که استدلال بر آنچه که آن‌جا است امکان ندارد مگر به برکت آنچه که این‌جا است. این مورد را اولین بار که من در تسنیم مشاهده کردم، جرقه‌ای در ذهن من ایجاد شد و آن را تبدیل به یک مقاله کردم که اسم آن «راهیابی اولوا الالباب و معانی باطنی قرآن بر اساس کلام امام رضا(ع)» است که همین روایات را می‌توان با اشکال دیگر نیز مورد بررسی قرار داد.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان گفت: در سوره نساء یک آیه مشهوری وجود دارد که می‌گوید هرگاه که پوست بدن انسان جهنمی بسوزد، تبدیل به پوست‌های جدید می‌شود. در این‌جا شخصی از امام رضا(ع) سوال می‌پرسد که چگونه پوستی که گناه نکرده است بر بدن شخص گنهکار خواهد بود و عذاب خواهد دید و گناه پوست‌های دیگر چیست؟ که حضرت فرمودند: پوست‌های جدید از یک نظر همان پوست‌های اول هستند و از نظر دیگر غیر آن است. آیت‌الله جوادی آملی نیز هنگامی که در تفسیر خود می‌خواهد آن را توضیح دهد می‌فرماید که اگر کسی خشتی را بشکند و سپس آن را باز کرده و در قالب بریزد تا خشت جدیدی بسازد، خشت دوم از یک نظر خشت اول است و از نظر دیگر نیست و این مصداق روشنی از فرمایش مولایمان امام رضا(ع) است.
انتهای پیام مطالب مرتبط
